نام پژوهشگر: رویا قربانی
رویا قربانی محمدرضا ذوالفقاری
افزایش شکل گیری رادیکال های آزاد در اثر فعالیت های ورزشی و خاصیت اکسیدکنندگی این مولکول ها، موضوعی است که به نظر می رسد با دانسته های عمومی افراد در مورد اثرات مثبت فعالیت های بدنی در تعارض باشد، به عبارتی گونه های واکنش پذیر اکسیژن در پاسخ به ورزش های وامانده ساز تولید می شوند. عدم تعادل بین تولید رادیکال های آزاد اکسیژن و ظرفیت دفاع آنتی اکسیدانی بدن که استرس اکسیداتیو نام دارد به دنبال ورزش ایجاد می شود که لیپدپراکسیداسیون و آسیب سلولی را به دنبال دارد و این در حالی است که به نظر می رسد، استفاده از مکمل های آنتی اکسیدانی از فشار اکسایشی ناشی از این گونه تمرینات می کاهد. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر مکمل های روی و مس به عناون موادمعدنی که از طریق شرکت در ساختار برخی از انواع آنزیم های آنتی اکسیدانی در بهبود شرایط استرس اکسیداتیو نقش دارند، بر ظرفیت آنتی اکسیدانی تام و مالون دی آلدهید(شاخص لیپیدپراکسیداسیون)، پس از فعالیت ورزشی وامانده ساز در دختران غیرفعال بود. آزمودنی های تحقیق را 24 نفر از دانشجویان غیرفعال دانشگاه فنی دختران تبریز تشکیل می دادند که به صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت نموده و به صورت تصادفی در 3 گروه مکمل گیری دریافت جداگانه و همزمان روی و مس قرار گرفتند، از تست ورزشی بروس بر روی تردمیل به عنوان ورزش وامانده ساز در این تحقیق استفاده شد. برای بررسی حالت پایه ی قبل از مکمل گیری، نیم ساعت قبل و بلافاصله بعد از تست بروس خون گیری به عمل آمد و در ادامه یک هفته مکمل گیری شرکت کنندگان در اجرای تست ورزشی و خون گیری مجدد شرکت نمودند. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل، از نرم افزار spss16 و آزمون تی همبسته استفاده شد و در ادامه، جهت مقایسه بین مکمل های روی و مس و مصرف همزمان روی- مس بر شاخص های مورد پژوهش، از آزمون تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. در گروه روی افزایش سطح مالون دی آلدهید به دنبال ورزش وامانده ساز به طور معنی دار کمتر افزایش داشت (p<0.05)و ظرفیت آنتی اکسیدانی تام گروه روی به دنبال ورزش وامانده ساز افزایش بیشتری داشت (p<0.05) ولی در بقیه ی گروه ها تغییرات به طور معنی دار نبود. به این صورت که در گروه مس و مصرف همزمان روی و مس افزایش صورت گرفته در مالون دی آلدهید به دنبال ورزش در حالت بعد از مکمل گیری نسبت به حالت قبل از مکمل گیری کمتر بود ولی این میزان کاهش به صورت معنی دار مشاهد نشد (p>0.05)و همچنین در ارتباط با ظرفیت آنتی اکسیدانی تام در این دو گروه، هر چند افزایش صورت گرفته در سطح ظرفیت آنتی اکسیدانی تام بعد از ورزش، در حالت بعد از مکمل گیری نسبت به حالت قبل از مکمل گیری بیشتر بود ولی این تغییرات به صورت معنی دار در مقایسه ی بین قبل و بعد از مکمل گیری معنی دار مشاهده نشد (p>0.05). نتایج نشان داد رادیکال های آزاد در ایجاد لیپیدپراکسیداسیون ورزش موثر است و مکمل آنتی اکسیدانی روی در کاهش این آسیب نقش موثری دارند.