نام پژوهشگر: جلال احمدخانی

بررسی ساختهای همپایه در زبانهای فارسی، ترکی و کردی از دیدگاه رده شناسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بوعلی سینا - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  جلال احمدخانی   مهرداد نغزگوی کهن

این پژوهش، به بررسی ساختهای همپایه در زبان های فارسی معیار، کردی سنندجی و ترکی آذری از نظر رده شناسی و بر اساس دیدگاه هسپل مت(2004) اختصاص دارد. در فصل اوّل این پژوهش، به بیان کلیات مربوط به تحقیق پرداخته ایم. فصل دوم، به پیشینه ی تحقیق و ذکر خلاصه ای از کارهای انجام شده، اختصاص دارد. فصل سوم شامل فهرست همپایه سازها، انواع ساخت های همپایه، جایگاه همپایه سازها و شباهت ها و تفاوت های بین این سه زبان در ساختهای همپایه است. در فصل چهارم، پس از ارائه توضیحی مختصر از زبان های مورد پژوهش، به تجزیه و تحلیل و توصیف داده های جمع آوری شده پرداختیم تا به رایج ترین نوع همپایگی، جایگاه همپایه سازها و انواع همپایه سازها در این زبان ها دست یابیم. درفصل آخر با توجّه به داده ها ، به مقایسه ی ساختهای همپایه و شباهت ها و تفاوت های آنها پرداخته شده است. از این رهگذر رایج ترین همپایه سازها و راهکارهای همپایگی در سه زبان معرفی شده است. به طور خلاصه، به ترتیب –o و –u رایج ترین همپایه ساز عطفی در فارسی و کردی است و در زبان ترکی نیز همجواری غالب ترین راهکار همپایگی می باشد. مهمترین همپایه سازهای تقابلی مورد استفاده در زبان های فارسی و کردی و ترکی هم به ترتیب عبارتند از: «امّا»، «wale» و «a:mma:». مهمترین همپایه ساز انفصالی در هر سه زبان «یا» می باشد. دیگر ساختار همپایگی موجود در این زبانها همپایگی «علّی» است. زبان های مورد بررسی علاوه برهمپایه سازهای یگانه، از همپایه سازهای دوگانه نیز استفاده می کنند، که تقریباً به صورت یکسان دراین زبان ها کاربرد دارند.