نام پژوهشگر: حمیدرضا صفاکیش

اوضاع سیاسی اجتماعی بغداد در عصر المستعصم بالله آخرین خلیفه عباسی (640-656 ه ق)
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم انسانی 1391
  سید محمد امامزاده قاسمی   حمیدرضا صفاکیش

موضوع این پایان نامه موارد و مطالبی است که با بیانی ساده به شرح احوال بغداد در دوره آخرین خلیفه عباسی یعنی المستعصم بالله اختصاص داشته و موقعیت سیاسی – اجتماعی شهر را همراه با سابقه طولانی و دیرینه ساختار سیاسی – اداری بررسی میکند. با توجه به فصل بندی پایان نامه باید خاطر نشان ساخت که مطالب حاکی از روند طبیعی و منطقی حوادثی است که گوشه ای از تاریخ سرزمین بغداد دوره عباسی را شامل شده و ضمن تجزیه و تحلیل علل حمله مغولان و فروپاشی دستگاه پانصد ساله خلافت موارد مهمی که در فروپاشی دولت عباسی نقش داشته اند بطور مشروح و در حد توان گزارش شده است. مهمترین بخش از رساله عبارتست از برخورد دو دیدگاه در تصمیم گیری علیه تهاجم مغول که یکی زمینه و ساخت دینی و ایدئولوژیکی داشته و نشان از قدرت یابی مجدد اندیشه شیعی در محکومیت حکومتهایی غاصب و به دور از حقایق را شامل شده، دیگری اندیشه حاکمیت و مقابله با توان علمی و اجتماعی تشیع. باری که در این مقوله نباید از تفکر دیرینه سقوط خلافت که ساخته و پرداخته عنصر ایرانی بود، غافل می ماندیم. اینکه دخالت خواجه نصیر الدین طوسی در بعضی از نوشته ها در هاله ای از ابهام قرار گرفته از جهات علمی قابل قبول نیست. نگارنده با مطالعه اسناد و مدارک معتبر توانسته ام اطلاعات ذیقیمتی در اختیار دانش پژوهان قرار دهم.

بررسی وضعیت موسیقی ایران از اواخر سقوط ساسانیان تا پایان قرن 4 هجری
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  خدیجه رحیمی   حمیدرضا صفاکیش

در این تحقیق به بررسی چگونگی علل شکوفایی موسیقی در دوره ساسانیان و توجّه پادشاهان به این هنر و رابطه آن با دوره های بعد تا پایان قرن چهارهجری پرداخته شده است. با توجه به ماهیّت موضوع نگارنده در این تحقیق از روش گردآوری(کتابخانه ای) توصیفی،تحلیلی استفاده کرده است. در بررسی این پژوهش آن چه بدان دست یافتیم این است که، شرایط مساعدی که شاهان ساسانی برای موسیقیدانان ایجاد کردند در هیچ کدام از ادوار بعدی تاریخ ایران تکرار نشد. ظهور موسیقیدانانی چون باربد و نکیسا و رامتین و سرکش خلاقیّت در موسیقی را به اوج رسانیدند. اما با تحریم موسیقی و کم اهمیت شدن آن در دوره اسلامی ، موسیقی از رونق همگانی افتاد و در قالب جدید و مورد پسند آن زمان یعنی مذهب دوام آورد. موسیقی در دربار خلفای اموی و عباسی ابزاری در جهت خوشگذرانیهای آنان بود. ولی با ظهور دانشمندان در سده های سوم و چهارم هجری موسیقی جنبه علمی پیدا کرد و کتابهای غنی درباره موسیقی به تألیف رسید و پایه و اساس موسیقی تا مدتها بعد از خود تا عصر حاضر شد.

بررسی زمینه های جنگ ایران و عراق (1367-1359ش/1988-1980م)
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  محمد آخوندی   محمد سپهری

با مطالعه در میان وقایع دهه ی اخیر نیمه ی دوم قرن بیستم درمی یابیم که جنگ ایران و عراق از جنگ های منحصر به فرد و بی نظیری بوده است که بروز آن دراواخر قرن بیستم میلادی حوادث بسیار تاثیر گذاری در تاریخ ایران و جهان پر از حوادث و تحولات جهانی و در نهایت برخورد منافع دولت های بزرگ را در بر داشته رقم خورده، که این جنگ و هجوم نابرابر پس از دو جریان جنگ جهانی اول و دوم به عنوان تنها جنگ تاریخ و منحصر به فرد در دو قرن اخیر به شمار می رود.جنگ ایران و عراق، متاسفانه یکی از ویران¬گرترین منازعاتِ پس از جنگ جهانی دوم به شمار می¬آید. این جنگ استلزامات چشمگیری بر ثبات منطقه ی خلیج فارس، منازعه ی اعراب -اسرائیل، شاهراه نفتی غرب، و سایر مسائل بر منافع دیگر ابرقدرت¬ها را در بردارد. این جنگ همچنین به مثابه ی یک الگوی منازعه در عصر «افول قدرت ابرقدرت¬ها» و ظهور قدرت¬های منطقه¬ای و تحولات انقلابی و نظامی خصوصاً قدرت یافتن صدام به عنوان قدرت برتر نظامی در منطقه از اهمیت نظری چشمگیری نیز برخوردار می¬باشد. با این وجود و اوصاف آن، بسیار شگفت آور است که علیرغم اهمیت جنگ ایران و عراق، در ایالات متحده توجه چندانی به این جنگ نشده است؛ و در حالی که رسانه¬های کشور امریکا گزارشی مستمر از جریان جنگ مذکور ارائه می¬دهند ولی تلاش چندانی برای عرضه تفاسیر تحلیلی از این جنگ به عمل نیامده و علی الخصوص به مساله علل جنگ توجه اندکی شده است. پرداختن به علل این جنگ بسیارمهم و استراتژیک، نه تنها برای فهم چگونگی حل و فصل آن، بلکه همچنین برای پیش¬بینی اینکه جنگ¬های مشابه آن در آینده چگونه ممکن است رخ دهند؟ و چگونه می¬توان از وقوع آنها اجتناب و دوری نمود؟ مساله¬ای بسیار حائز اهمیت، جهانی و حیاتی می¬باشد. اینک، مطالعه ی حاضر این پژوهش با عنوان «بررسی زمینه ها ی جنگ ایران و عراق» محقق و پژوهشگر را بر آن وا داشته که بکوشد، تا از وقایع¬نگاری ساده ی رویدادها فراتر رفته و شمار نسبتاً خیلی خوبی از عوامل علّی اساسی «بررسی علل و زمینه های بروز جنگ ایران و عراق» و به هم خوردن «قدرت موازنه و نظم جهانی» را در این راستا شناسایی نماید. تحلیل این متغیرها و روابط متقابل-شان ما را به شناخت بهتری از این جنگ در زمینه ی نظری¬اش رهنمون می¬سازد، همچنیناین امر باعث تبیین بهتری از علل این جنگ خاص و منحصر به فرد نیز درراستای افزایش فهم عمومی نظری¬مان از «زمینه های علل و عوامل جنگ»، ابزاری را برای استفاده از این مورد پژوهشی در اختیارمان قرار می دهد. تلاش وافر پژوهشگر، در آن است که مسائل و اخبار ناب و بکری از تازه های ناگفته ی جنگ ایران و عراقعلی الخصوص، «بررسی علل و زمینه های جنگ ایران و عراق»،مسائل، عوامل و رخدادهایی که باعث بروز این جنگ خانمان سوز و طولانی گردیده، برای تنویر افکار عمومی و قضاوت وجدان های بیدار و هوشیار جهان تقدیم و ترسیم نماید، باشد که در محضر خدای بزرگ مورد لطف و نظر کریمانه اش، همگی عالمان و دانش پژوهان قرار بگیریم. ان شاءا... واژه های کلیدی (کلید واژه ها): بررسی، جنگ، عراق، قطعنامه ها، ایران، مفاد، زمینه ها، بیانیه ها، شورای امنیت، علل و عوامل، نظم جهانی، موازنه قدرت، استراتژیک

بررسی نهاد دربار صفویه از دیدگاه سفرنامه نویسی های خارجی
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  مرضیه زارعی   حمیدرضا صفاکیش

دربار به معنی بارگاه پادشاهان و امراست کسی که در رأس این جایگاه قرار دارد، شاه بود. از حقوقی کاملاً نامحدود و مستقل برخوردار بود. یک قدرت مقدس آمیخته به احترام هم نزد مردم دارد. مهمترین مقام بعداز شاه، وزیر است که نقش و جایگاه وزیر برای سلاطین ایران حیاتی و گره گشا بود. بعداز وزیر، زنانی بودند که در دربار عنوان و نفوذ داشتند و می توانستند در تصمیم گیری ها تأثیرگذار باشند. زنان درباری که از بستگان شاه بودند، در جنگ ها یا جانشینی پادشاهان و یا قتل آنها افراد موثری بودند. شاهزادگان و نوع تربیت آنها در دربار نقش قابل توجهی در آینده سلسله صفویه بازی می کردند. در خصوص از زمان شاه عباس اول که شاهزادگان در حرمسرا محبوس شدند، عاملی مهم در سقوط سلسله صفویه بود. مهم ترین بخش دربار حرمسرا بود که در آن زنان اصلی و یا صیغه ای پادشاهان ساکن بودند و حرمسرا به دلیل اهمیتش دارای ساختمانی جدا و محافظان مخصوص به خود داشت که به همین دلیل در حرمسرا مناصب و مشاغل زیادی وجود داشت. رابطه حسنه با اقلیت های مذهبی، سفرا، تجار خارجی، روحانیون، علما و همین طور فرماندهان سپاه یا حتی کسانی که در مجالس درباری حق نشستن داشتند، یکی از دلایل قدرتمند شدن دربار بود که این مسئله در زمان اوج قدرت سلسله صفویه (شاه عباس اول) تحقق یافت. این پژوهش بر آن است که دیدگاه سفرنامه نویس های خارجی را در مورد نهاد دربار صفویه مورد بررسی قرار دهد.

بررسی علل و زمینه های مسافرت سیاحان اروپایی در عهد صفویه به ایران (دوره شاه سلیمان و سلطان حسین)
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  کبری نظری   حمیدرضا صفاکیش

عصر صفوی به عنوان سلسلسه ای ارزشمند در دنیای اسلام در تاریخ ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار ست . پایه گذاری دین تشیع در این دوره ، گسترش حکومت ایران و مناسبات گسترده ای که در این زمان وجود داشت نیاز به توجه بیشتر به این دوره را برای محققان بوجود آورده است . در این دوره حضور سیاحان و مبلغان اروپایی در کشور مشهود است که موجبات روابط ایران با دول اروپایی را فراهم کرد و در این زمان روابط تجاری ایران با اروپا دارای فراز و فرودهایی بوده است، ازمنظر این حضور اروپاییان دوران پادشاهی شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی مورد بررسی قرارمی گیرد ،تا اهداف خاص آنها وبهره های اقتصادی ،مذهبی و . . . که از حضور در ایران می یافته اند را شناسایی نماییم . واژگان کلیدی :

بررسی علل گسترش روابط ایران با اروپا در زمان شاه عباس اول صفوی
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  مهدیه طهرانی   حمیدرضا صفاکیش

شاه عباس کبیر نام دارترین پادشاه دوره صفویان است که بر ایران به مدت بیش از ?? سال با اقتدار شهریاری نمود. در دوره شاه عباس با توجه به ایجاد ثبات و بازگشت اقتدار سلطنت در روزگار شاه عباس و به تبع آن ، روابط خارجی با کشورهایی اروپایی وشکوفایی اقتصادی بردرآمد کشور به میزان چشمگیری افزوده شد. اوج تجارت و صنعت ابریشم ایران را باید در زمان شاه عباس دانست. در این دوره بر اثر پیدا شدن دولتهای بزرگی مانند امپراتوری روسیه ، اتریش ، فرانسه ، پرتغال ، هلند و انگلستان در اروپا و احتیاجات تجاری که ممالک اروپایی به خاور زمین داشتند ، ازسویی و مبارزاتی که میان آنها و امپراتوری عثمانی درگرفت ، ایجاد روابط نزدیک را میان ایران و اروپا لازم ساخت. وجود صفویه به عنوان یک دولت مقتدر و کشور ثروتمند هم از لحاظ مبارزات نظامی و سیاسی با امپراتوری پهناور عثمانی هم دررفع حوایج اقتصادی اروپا لازم بود. دولت صفوی از این نیاز ممالک اروپایی به ایران خوب مطلع بود و از آن در بسیاری اوقات و علی الخصوص در عهد سلطنت شاه عباس به بهترین شکلی استفاده کرد. آزادی مذهبی در دوره شاه عباس یکی دیگر از عوامل افزایش روابط خارجی ایران با اروپاست . او میخواست از قدرت دولتهای بزرگ مسیحی اروپا بر ضد دشمن دیرین خاندان صفوی و رقیب بزرگ سیاسی ایران در آسیا یعنی امپراتوری زورمند عثمانی استفاده کند وازطریق دوستی و مبادله سفیران وتوسعه مبادلات تجارتی و انعقاد معاهدات سیاسی پادشاهان و دولتهای متعصب اروپا را به دشمنی و جنگ با سلطان عثمانی برانگیزد. بنابراین میتوان گفت در مجموع عواملی چون اختلاف ایران با عثمانی ، آزادی مذهبی ، اخذ امتیازات بازرگانی ، سیاسی و نظامی ،مسافرت جهانگردان باعث شد تا روابط بین ایران واروپا در زمان شاه عباس اول صفوی به بالاترین حد خود در دوره صفویه برسد.

اقتصاد و بازرگانی ایران عصر صفویه از 1038هـ.ق. تا فروپاشی دوره صفویه
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  حشمت سادات برازی   حمیدرضا صفاکیش

تحقیق حاضر به بررسی اوضاع اجتماعی، اقتصادی، بازرگانی و تجارتی ایران در عصر صفوی می پردازد. و از لحاظ اقتصادی یکی از دوره های حساس تاریخ ایران است. شاید این دوره را بتوان سر آغاز سرمایه داری در ایران به حساب آورد، از آن جهت که تحولات جدیدی در عرص? اقتصادی حاصل شد. بازرگانی خارجی بخش بزرگی از اقتصاد این دوره را به خود اختصاص داده است، به گونه ای که فصل جدیدی از مناسبات اقتصادی به روی کشور ایران گشوده شد. سیر تحولات اجتماعی، ساختار اقتصادی و تجاری در عصر صفویه از نظر اجتماعی کشمکش هایی را پدید آمد که شامل جنبش های اجتماعی با زیر بنای مردمی و درگیری های درون گروهی بر سر قدرت سیاسی بود، بررسی جامعه عصر صفوی، نقش و اهمیت تجارت در دوره متأخر صفوی، روابط بازرگانی با کشورهای دیگر، اوضاع کشاورزی و مناسبات ارضی، تاثیر افول اقتصادی در فروپاشی حکومت صفویه از مهمترین مسایل و موضوعات مورد بحث در تحقیق حاضر می باشد.