محمد حسین نظیری نیشابوری (متوفی 1020یا 1023) از جمله شاعران قرن یازدهم و از پیشگامان طرز هندی یا طرز نو می باشد که دارای اشعاری نغز ، موزون و بی نظیر است . نظیری از میان انواع ادبی در غزل ، قصیده ، قطعه ، ترکیب بند ، ترجیع بند و رباعی طبع آزمایی کرده و دراین بین به ویژه در غزل از هم عصرانش گوی سبقت ربوده است . بررسی و احاطه و تسلّط بر اشعار وی بدون احاطه بر دقایق و نازک خیالی هایی که خاصّ سبک هندی است لطفی نداشته ، از این رو این دیوان که نزدیک به دوازده هزار بیت می باشد فرهنگ لغات و تعبیرات و اصطلاحاتی را که تسلّط نظیری رابر علوم و فنون زمان خود مانند نجوم ، طب ، فلسفه ، عرفان و.... نشان دهد می طلبد . در این پایان نامه علاوه بر معانی لغات مشکل و تعبیرات تازه ، به آیات و احادیثی که در اشعار وجود داشته نیز اشاره ای شده و علاوه ی بر آن توجّهی خاص به کنایات به کار برده در شعر نظیری گردیده است.

نزاری قهستانی از شاعران توانا و پرکار اما گمنام قرون هفتم و هشتم هجری است که لزوم پژوهش های بیشتر در زمینه شناساندن هرچه بیشتراو، احساس میشود . تاکنون در این زمینه هیچگونه پژوهشی انجام نشده است . تنها در زمین? شرح احوال و آثار او علاوه بر تذکره نویسان ، چندتن از شرق شناسان اروپایی، تحقیق کرده و مقالاتی نوشته اند و مقالاتی نیز در فهرست مقالات ایرج افشار دربار? این شاعر معرفی شده است . امید است تنظیم این فرهنگ در راستای تحقیقات قبلی بتواند گامی هرچند کوچک در شناساندن این شاعر مهجور خراسانی بردارد . این تحقیق در حوز? مطالعات لغوی و تطوّر زبان فارسی قراردارد . شیو? کار بر اساس قواعد فرهنگ نویسی است . ابتدا واژه ها انتخاب می شوند و هر واژه بر حسب کاربرد معنا می شود . لازم به ذکر است که تلفظ ، املا ، هویت دستوری ، ریشه ، منبع و شاهد مثال نیز آورده می شود .