چکیده همان‏گونه که روشن است رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران، یکی از مهم‏ترین اهداف خود را انتقال مفاهیم دینی و رشد جامعه به واسطه این مفاهیم قرار داده است. یکی از ابزارهای انتقال پیام در رسانه‎ای همچون تلویزیون، تصویر می‎باشد و تلویزیون در کنار ابزاری مثل گفتار، از طریق تصویر و مولفه‎های آن نیز می‎تواند به مخاطب خود مفهومی را انتقال دهد. از سوی دیگر، یکی از شقوق پر بسامد بصری در تلویزیون و علی‏الخصوص رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران، دکورهای تلویزیونی می‎باشند و صحنه‎آرایی تلویزیونی، بواسطه نیاز برنامه‎هایی همچون برنامه‎های گفتگو‎محور، که بخش قابل توجهی از برنامه‎ها را به خود اختصاص می‎دهد، بسیار پرکار هستند. بررسی صحنه‎آرایی‎های شبکه قرآن نشان می‎دهد که در انتقال مفاهیم دینی کارآمد نمی‎باشند و خلأ دکوری که بتواند در راستای اهداف این شبکه عمل کند؛ احساس می شود. در این رساله با بررسی شرایط موجود هنر اسلامی از یک سو و مبانی نظری تصویر دینی از سویی دیگر الگویی از تصویر ارائه گردید که بتوان از مسیر آن مفاهیم دینی- قرآنی را به بیننده منتقل کرد. و شبکه قرآن که فلسفه وجودی آن انتقال مفاهیم دینی- قرانی می‎باشد به عنوان مورد مصداقی و مطالعاتی در این پژوهش برگزیده شده است.

بی تردید تلویزیون ، فراگیر ترین رسانه جمعی در دنیای امروز است که در اشاعه فرهنگ جامعه نقش خطیری دارد و در نظام رسانه ای جمهوری اسلامی ایران که مبتنی بر دین مبین اسلام و ارزش های آن است ، رسالت تلویزیون در اشاعه فرهنگ ملی ـ مذهبی بسیار خطیر تر می باشد . قرآن به عنوان مهم ترین متن دین اسلام ، به شکل مستقیم و غیر مستقیم سرچشمه بسیاری از موضوعات برنامه سازی ، از جمله فیلم و سریال ها بوده است . کلام الله مجید به زبان انسان نازل شده و دارای آیات محکم و متشابه است و بالاخص در آیات متشابه خود سرشار ازنشانه ها یا رمزگان هایی برای انتقال بهتر مفاهیم عالی خود به مخاطبینش و تبدیل مفاهیم معقول به محسوس ، می باشد . نشانه هایی که به دلیل تصویری بودنشان می توانند کاربرد زیادی در رسانه تلویزیون داشته باشند . ملاک تفسیر واقعی این نشانه هانیز باید خود متن قرآن باشد . لذا در این رساله با روش اسنادی “ بررسی کتابخانه ای ” ، پژوهشی اکتشافی درباب بررسی انواع نشانه های بصری قرآن و قابلیت آنها در ترکیب با میزانسن های تلویزیونی انجام شده است . در ابتدا در بخش تحقیقات پیشین ، به بررسی اجمالی نظریات محققین حوزه علوم قرآنی ، نشانه شناسی ، ارتباطات و سینما که به نوعی با موضوع تحقیق مربوط هستند ، پرداخته شده و سپس مصاحبه ای حضوری با خادم قرآن ، آیت الله سید رضی شیرازی در خصوص موضوع تحقیق و تفسیر سوره یوسف ( ع ) انجام شده که در انتهای این رساله ، ضمیمه شده است و در بخش یافته های تحقیق به تعریف تصویر ، مزیت های استفاده از روش تصویرگری در کلام الله مجید و بررسی انواع نشانه های بصری قرآن پرداخته شده است . آنگاه با توجه به گستردگی این کتاب آسمانی ، محقق دامنه مطالعات خود را محدود به سوره یوسف ( ع ) می کند و با نشانه شناسی سوره یوسف ( ع ) وبررسی نحوه تبدیل آنها به میزانسن های تلویزیونی ، بر اساس تنها نمونه بصری موجود یعنی سریال یوسف پیامبر ( ع ) ، به تبیین داده ها پرداخته و نتیجه گیری می کند . در انتها نیز بر اساس یافته های پژوهشی ، به این نتیجه می رسد که سوره یوسف ( ع ) از حیث نشانه های بصری ، سوره ای غنی می باشد و نشانه های بصری موجود در آن ، در حکم دال هایی هستند که به مفاهیمی ورای شکل ظاهریشان دلالت دارند و این مفاهیم تفسیری ، مدلول نامیده می شوند . لذا ، یک فیلمساز هوشمند می تواند درتولید آثار نمایشی تلویزیونی ، با به کار گیری میزانسن های متناسب با نشانه های بصری قرآنی ، مشابهت مفاهیم بصری را در مخاطبین افزایش دهد و بدین ترتیب از این نشانه ها به عنوان یک زبان منحصر به فرد ، جهت انتقال مفاهیم عمیق تر قرآنی به مخاطبین ‏‏، سود جوید .

تحقیق حاضر (شیوه های تنظیم داستان های قرآنی برای متون نمایشی رادیو و ارائه الگو)، به دلیل پرداختن به ویژگی نمایشنامه رادیویی و نحوه تنظیم داستان های قرآنی دارای اهمیت فراوانی است. این تحقیق با توجه به ضرورت تولید و عرضه آثار نمایشی به ویژه تولیدات رادیویی فاخر دینی بر مبنای قرآن کریم و لزوم آشنایی نویسندگان رادیو، با اصول اقتباس از این منبع ارزشمند دینی، تهیه و تالیف می شود. نوع روش پژوهش: اسنادی و روش گردآوری اطلاعات: کتابخانه ای، ابزار گردآوری اطلاعات: فیش، است. محقق در فصل چهارم به این سوالها پاسخ می دهد. اصول تنظیم در آثار نمایشی رادیو کدام است؟ شیوه های تنظیم داستان های قرآن برای متون نمایشی رادیو کدامند؟تفاوت اصول تنظیم متون نمایشی داستان های قرآنی و سایر آثار نمایشی کدام است؟ نتیجه کلی تحقیق حاضر به این شرح است: شفاهی، ساده و همه فهم بودن قصص قرآن (از جهت محتوا )، تردیدی باقی نمی گذارد که برای بازنمایی داستان های قرآنی و اساسا جلوه بخشی صوتی و تصویری به آیات وحی و مضامین قرآن، رسانه ای همچون رادیو، مناسب ترین رسانه است. زیرا نمایش رادیویی به دلیل درگیر نکردن حواس مخاطب با تصاویر، در انتقام پیام و اثرگذاری و در استیفاء کامل و جامع و مانع مفاهیم معرفتی وحی، قالب مناسب تری برای طرح داستان های قرآنی است اولین گام تنظیم قصص قرآن برای متون نمایشی رادیو، مشخص کردن نوع اقتباس است. گام دوم، شناخت ویژگی های دراماتیک روایت قصص و کشف رابطه ی درونی کنش روایت و اشخاص قصه است. برای پی بردن به هر یک از موضوعات داستان های قرآن لازم است که روایت هر قصه از ابتدا تا انتها خوانده شود تا موضوع نهفته در آن را پیدا کرد. گام سوم، یافتن الگوی مناسبی است که با کمک آن بتوان قصص قرآن را برای نمایش رادیویی، آماده کرد، تا علاوه بر جذابیت و درست بودن روایت، وجه دینی و معنوی نمایش نیز آشکار شود. مناسب ترین الگو برای قصه حضرت موسی و خضر علیهم السلام، به دلیل ساختار خطی قصه، الگوی «ساختار دراماتیک » است.. آن چه در همان ابتدا میان یک نمایشنامه قرآنی و غیر آن تفاوت ایجاد می کند، وجود منبعی مانند قرآن است نمایشنامه قرآنی اثری است که بدنه اصلی آن از پیش تشکیل شده و به بیانی دیگر شالوده اصلی آن وجود دارد. اصولا تولیداتی که در ژانر قرآنی ساخته می شود و به طوری جزئی تر به روایت قصه ای از قصص قرآن می پردازد، از حساسیت بیشتری برخوردار است، زیرا مخاطبان داستان قرآن را قرائت کرده و می داند، داستانی که می شنود یا می بیند خیال موهوم نیست بلکه واقعیت محض است.

این پژوهش با عنوان «بازاریابی فیلم و روش های تبلیغ آن: ارائه مدلی برای بازاریابی تولیدات سیمای جمهوری اسلامی ایران» با هدف شناسایی عوامل موثر بر بازاریابی جهانی محصولات سازمان صدا و سیما و همچنین ارائه الگوی جامع بازاریابی برای محصولات سازمان صدا و سیما براساس عوامل شناسایی شده انجام گرفته است. محقق در این پژوهش به سوالات زیر پاسخ گفته است: 1- در الگوی بازاریابی جهانی فیلم، چه عواملی اثرگذار هستند؟ 2- مراحل بازاریابی یک محصول جدید در سازمان صدا و سیما چگونه است؟ 3- عوامل اثرگذار بر آمیخته بازاریابی تولیدات تلویزیونی سازمان صدا وسیما کدامند؟ 4- در میان عوامل موثر بر آمیخته بازاریابی فیلم، عوامل محیطی مثل عوامل سیاسی ، فرهنگی ، حقوقی و... چه تاثیراتی را بر مدل بازاریابی تولیدات تلویزیونی صدا و سیما دارند؟ 5- در میان عوامل موثر بر تولیدات تلویزیونی به عنوان محصول (سطح کیفی تولید)، چه عاملی بیشترین اهمیت را برای تولیدات سازمان صدا و سیما دارد؟ 6- در میان عوامل موثر بر قیمت فیلم، چه عاملی بیشترین اهمیت را برای تولیدات سازمان صدا و سیما دارد؟ 7- در میان عوامل موثر بر ترویج فیلم (تبلیغ)، چه عاملی بیشترین اهمیت را برای تولیدات سازمان صدا و سیما دارد؟ 8- در میان عوامل موثر بر مکان، چه عاملی بیشترین اهمیت را برای تولیدات تلویزیونی سازمان صدا و سیما دارد؟ 9- تبلیغات تولیدات تلویزیونی بر طبق چه اصولی باید برنامه ریزی و انجام شود؟ پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق یک تحقیق کاربردی، از نظر نوع هدف یک مطالعه اکتشافی- توصیفی و از نظر رویکرد، یک تحقیق کیفی- کمی است. این تحقیق با استفاده تکنیک دلفی در سه مرحله در جامعه آماری فعالان حرفه ای خرید و فروش آثار نمایشی در ایران و خارج از ایران با 200 نمونه آماری صورت گرفته است. در تحلیل داده های بدست آمده از آمار توصیفی، آزمون کولموگروف – اسمیرنوف، آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی تائیدی استفاده شده است. متغیرها در دو مدل اندازه گیری و ساختاری مورد ارزیابی قرار گرفته اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در در مدل اندازه گیری در محیط کلان، متغیر تکنولوژیکی با بار عاملی70/0 و برای آمیزه بازاریابی متغیر محصول با بار عاملی 98/0 هرکدام بیشترین تاثیر را در گروه خود دارند. همچنین در مدل ساختاری، محیط کلان با بار عاملی 58/0 از آمیزه بازاریابی با بار عاملی 43/0 تاثیر بیشتری بر تغییرات بازاریابی محصولات تلویزیونی دارد. شایان ذکر است که در مدل ساختاری متغیر مالی- اقتصادی محیط کلان با بار عاملی 97/0 و متغیر قیمت در آمیزه بازاریابی با بار عاملی 85/0 و هرکدام بیشترین تاثیر را در گروه خود بر متغیرشان دارند.

موضوع این مطالعه، مفهومِ ساختار آن گونه که در فیلم مستند دینی-آئینی به کار برده می شود، است. و مقصود از ساختار، هیاتِ درونیِ اثر است که «نما» و «تدوین»، عناصر سازنده آن هستند. یکی از اهداف این رساله، توسعه چارچوب نظری ای است که از طریق آن، مستند دینی-آئینی بتواند تحلیل شود و مخصوصاً بتواند از دیگر گونه های فیلم مستند، نظیر مستند مردم نگارانه و... متمایز گردد. از دیگر اهداف این مطالعه، توصیف و شناسایی رشته ای از موضوعات دینی و روشن سازی مناسباتِ متفاوتِ چنین موضوعاتی با مخاطب است. بررسی بیش از سی عنوان کتاب سینمایی و ده عنوان کتاب دینی، و گفتگو با تعدادی از صاحب نظران عرصه سینِما، دستمایه اصلی این مطالعه بوده است. علاوه بر آن، تجربه سه سال متوالی حضور میدانی نگارنده در عراق و ساخت دو فیلم مستند و مستند-داستانی در زمینه اربعین حسینی، سبب ساز ارائه ای ملموس تر گشته است. بر اساس یافته های بدست آمده در این مطالعه، از یک سو شناخت فیلمساز از موضوع اربعین امام حسین (علیه السلام) و سیر و سلوک او در حوزه اعتقادات دینی (موضع فیلمساز نسبت به موضوع مورد بررسی) و از دیگر سو، تسلط همه جانبه بر ساختارِ فیلم و عناصر سازنده آن، برای بدست آمدن فیلمی درخورِ موضوع، ضروری است.

امروزه شمار زیادی مجموعه تلویزیونی با موضوعات مختلف تولید می‎شوند که زنان در آن ایفاگر نقش های اصلی هستند و بار دراماتیک مجموعه بر دوش آنها قرار می‎گیرد. در جامعه ایران که بیش از سه دهه از شکل گیری نظام اسلامی درآن می گذرد ضرورت تبیین چهره زن تراز و شیوه نمایش آن در درام های تلویزیونی احساس می شود. در این پژوهش با بررسی عناصر مختلف درام از یک سو و ویژگی های زن تراز از منظر قرآن از سویی دیگر که در دو موضوع 1- ویژگی زن به واسطه قصص قرآنی و 2- مولفه های رفتاری زن در قالب دستورات قرآن مطرح گردیده است، الگویی در راستای این جهت‎گیری ارائه شده است. دستیابی به این الگو از دو منظر "احصاء مفاهیم" و "روش‎شناسی" صورت پذیرفت. با در نظر گرفتن تفاوت ها و شباهت های بین شکل روایی قرآن و درام ارسطویی، تحقیق در جهت دستیابی به مولفه‎هایی از قصص قرآنی صورت گرفت که امکان ورود به ساختار درام را دارند. در سیر پژوهش به دو مولفه "فتنه" و "تحول" در نسبت با "کشمکش" و "کاتارسیس"، که در زمره اجزاء پر اهمیت درام محسوب‎ می‎گردند، پرداخته شد. این سیر تحقیق شرایطی را فراهم می‎آورد که به تدریج، چهارچوبی بومی و درون پارادایمی از درام دینی به دست آید. واژگان کلیدی: شخصیت، زن، قرآن، درام تلویزیونی

چکیده : فیلم مستند از ابتدای پیدایش ، ادعای پیوند با جهان واقع و روایت درباره آن را داشته است. این روایت که محصول "بازنمایی" جهان واقع است ، به شیوه های گوناگونی رخ می دهد. اما در شیوه شاعرانه ، آیا بازنمایی ، روایت بی واسطه واقعیت است؟ کدام ویژگی نسبت "شاعرانه بودن" را به این شیوه اطلاق می کند؟ بی گمان "تخیل" و "تجسم ذهنیت" مستند ساز در روایت و بازنمایی شاعرانه موضوع مستند ، نقش بسزایی را ایفاء می کند.هر اثر هنری دارای نشانه هایی از "دنیای واقعی" و هم "جهان متن" است. برای پی بردن به جایگاه بیان شاعرانه و تبیین حوزه کارکردی آن در مستند شاعرانه ، ابتدا باید تعریفی از شعر بدهیم و حدود و ثغور آن را مشخص کنیم. این پژوهش به روش تحقیق اسنادی-کتابخانهای صورت گرفته است وارائه فرمول از ویژگی ها و شاخصه های زیبایی شناسانه و تکنیکی بیان شاعرانه در فیلم های مستند و ترسیم ظرفیت های بیانی این شیوه در ساخت مستندهای تلویزیونیمطابق با فرهنگ ایرانی-اسلامی و ظرفیت های بیانی آن در قالب برنامه های آئینی ، حماسی ، مذهبی در گاهشمار مناسبتی برنامه های سیمای جمهوری اسلامی ایران از اهداف این تحقیق به شمار می رود. پس از تحلیل موارد نمونه ویژگیهای مستند شاعرانه مانند تجربه گرایی در کل ساختارفیلم ، فضاسازی شاعرانه درنوع روایت،موسیقی،صداگذاری،نورپردازی،صحنه پردازی،تدوین پویا ، به دست آمد.از میان شیوه های متنوعی که برای ساخت فیلم مستند به کار می رود ، تلویزیون می تواند بزرگ ترین مصرف کننده کاربرد بیان شاعرانه در مستند باشد. به نظر می رسد پژوهش در زمینه شیوه بیان شاعرانه در فیلم مستند می تواند موجب رسیدن به درک روشن تری از جایگاه فیلم مستند شاعرانه با توجه به تحولات تکنیکی و ژانریک امروز تلویزیون ، به دست دهد و علاقه فیلمسازان مستند را به این زمینه خاص بیشتر کند. واژگان کلیدی : فیلم مستند، شیوه شاعرانه، شعر ،روایت ، بازنمایی

امروزه تغییرات سریع فنّاوری و محتوایی بر فضای رسانه ای جهان حاکم است. در این فضای رقابتی شدید صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان دانشگاه عمومی، نیازمند همگام بودن با تغییرات است. ازآنجاکه آموزش مهم ترین ابزار برای همگام شدن با تغییرات وسیع جهانی است و این تغییرات به وسیله منابع انسانی که مهم ترین دارایی سازمان است اتفاق می افتد. آموزش به منابع انسانی یکی از مهم ترین اهداف سازمانی صداوسیما می باشد که بسیاری از این هدف در مرکز آموزش محقق می گردد. پژوهش موصوف با استفاده از روش کیفی انجام گردید و ابتدا اسناد بالادستی مطالعه شد و سپس با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته، از میان جامعه آماری به صورت هدفمند، 14 نفر از کارشناسان، خبرگان و اساتید به عنوان نمونه انتخاب شدند. اهداف راهبردی با نظر کمیته استراتژیک تعیین و اولویت بندی شد و سپس با استفاده از مصاحبه ها و اسناد بالادستی، عوامل داخلی و خارجی مشخص شد و با استفاده از آرای کمیته استراتژیک، ضریب اهمیت و درجه هر یک از عوامل داخلی و خارجی مشخص گردید. قوت¬ها و ضعف¬ها، فرصت¬ها و تهدید¬ها و درجه نسبی و جدی بودن هر یک از آن ها مشخص گردید و با توجه به جمع بندی امتیازات آنان، ناحیه دوم یعنی ناحیه محافظه¬کارانه به عنوان موقعیت راهبردی مرکز آموزش تعیین گردید. درمجموع از تناظر میان فرصت ها وضعف ها مرکز آموزش 7 راهبرد حاصل شد و درنهایت با استفاده از نمره جذابیت راهبردها (تعیین کننده میزان ارتباط بین اهداف راهبردی و راهبردها) ماتریس qspm را ترسیم گردید و اولویت بندی راهبردها مشخص شدند.

آخرالزمان از مفاهیمی است که در ادیان، مذاهب، مکاتب، اسطوره ها و افسانه های ملل مختلف تکرار شده است و هر یک تصویری خاص از این دوران پیش روی بشر ارائه کرده اند. بشر همواره مشتاق دانستن آینده و سرنوشت خود و نیز حوادث تلخ و شیرینی بوده که در آینده برایش پیش می آید و عوامل سینما و تلویزیون از این میل بشر نهایت استفاده را در جهت جذب مخاطب و انتقال مفاهیم و ارزش های مورد نظر خود برده اند که این آثار تحت عنوان گونه ای خاص به نام گونه آخرالزمانی طبقه بندی شده اند. قابلیت هایِ نمایشیِ روایات شیعه درباره آخرالزمان و ظهور منجی برای اقتباس فیلمنامه داستانی، موضوع این پژوهش است .روایات آخرالزمان مجوعه ای از روایات است که از حضرت محمد(ص) و امامان معصوم (ع) و راویان حدیث درباره سرنوشت بشر در غیبت امام دوازدهم(ع) و اتفاقات و مسائل پیش رو تا ظهور و قیام ایشان و اتفاقات پس از آن، نقل شده است. در این پژوهش ، با به کارگیری روش اسنادی ، اطلاعات لازم در مورد عناصر دراماتیک و روایی گردآوری شده و سپس با روش توصیفی – اکتشافی ، قابلیت های نمایشی و روایی روایات مورد بررسی قرار گرفته است