چکیده فارسی: به منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و زیستی_آلی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی رازیانه (.foeniculum vulgare mill)، آزمایشی به صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کود شیمیایی در 3 سطح (0- k0-p 0n ، n60- p60- k48 و n120- p120- k96 کیلوگرم در هکتار) و کود زیستی_آلی در 6 سطح (بدون مصرف کود، ترکیب بیوسوپرفسفات و نیتروکسین، نیتروکسین، بیوسوپرفسفات، کمپوست ضایعات نیشکر و بیوسولفور) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار در سال زراعی 90-1389 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که کود شیمیایی تأثیر معنی داری بر صفات ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد نیتروژن خاک، فسفر قابل جذب خاک، نیتروژن دانه، فسفر دانه و درصد اسانس داشت. کاربرد n120- p120- k96 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی بدون تفاوت معنی دار با سطح کودی n60- p60- k48 کیلوگرم در هکتار دارای بیش ترین تعداد چتر در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد نیتروژن خاک، فسفر قابل جذب خاک و فسفر دانه بود. از طرف دیگر بیش ترین درصد اسانس و نیتروژن دانه در سطح کودی n60- p60- k48 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی حاصل شد. هم چنین ارتفاع بوته با افزایش کود شیمیایی روند افزایشی نشان داد. هم چنین ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، دانه در چترک، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد اسانس، درصد تخلخل خاک، جرم مخصوص ظاهری خاک، درصد نیتروژن خاک، فسفر قابل جذب خاک، درصد نیتروژن و فسفر دانه تحت تأثیر تیمارهای کود زیستی_آلی قرار گرفت. به جز صفت تعداد چترک در چتر که در تیمار تلفیق بیوسوپرفسفات و نیتروکسین بیش ترین بود، در بقیه ی صفات ذکر شده تیمار کمپوست ضایعات نیشکر بهترین بود. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که با توجه به دیدگاه های کشاورزی پایدار به خصوص در زمینه گیاهان دارویی در استفاده کم تر از سموم شیمیایی و با توجه به این که تیمار n120- p120- k96 با n60- p60- k48 کیلوگرم در هکتار تفاوت آمای معنی داری نداشتند می توان با توجه به شرایط آزمایش، تیمار تلفیق کمپوست ضایعات نیشکر با n60- p60- k48 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی را توصیه نمود