نام پژوهشگر: رویا تات

تعیین مقدار سفارش در کالاهای فاسد شدنی در یک مدل "مدیریت موجودی توسط فروشنده"
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده فنی 1391
  رویا تات   مریم اسمعیلی

مدیریت زنجیره تأمین یکی از ارکان اساسی در هر زنجیره تأمین می باشد و نقشی بسیار حیاتی در بقا و تداوم فعالیت موفق زنجیره تأمین در بازار رقابت جهانی دارد. یک مشخصه اصلی و در واقع یک مشکل اساسی که همه اعضاء در یک زنجیره تأمین سنتی باید آنرا حل کنند این است که:"برای پاسخگویی تقاضای مشتریان، چه مقدار باید به تأمین کننده سفارش دهند؟" این مشکل در مورد اقلام فاسدشدنی بطور جدی تری مطرح می شود و از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد. مدیریت موجودی توسط فروشنده یک روش جدید مدیریت زنجیره تأمین است که در آن فروشنده مسئول مدیریت موجودی خریدار است. در زنجیره تأمین بدون vmi، تأمین کننده تقاضای مشتری را فقط به صورت غیر مستقیم در سیاست سفارش دهی خرده فروش می بیند؛ در حقیقت خرده فروش به عنوان تصمیم گیرنده در این رابطه ظاهر می شود. به بیان دیگر تأمین کننده هیچ مسئولیتی برای نگهداری محصولات ندارد. در حالی که در زنجیره تأمین با پیاده سازی vmi خرده فروش، دیگر سیستم موجودی را مدیریت نمی کند و آن را به تأمین کننده برای تعیین سطوح موجودی، مقادیر سفارش و ... می دهد. جهت کنترل موجودی ارائه مدل های مناسب و کارآمد می تواند مفید واقع شود. در اکثر مدل های موجودی معمولاً فرض می شود که اقلام برای مدت نامحدود قابل نگهداری است. در حالی که بسیاری از کالاها از این قاعده تبعیت نمی کند و با گذشت زمان از نظر کیفی یا کمی دچار فساد خواهند شد. فساد عبارت است از آسیب رسیدن، فاسد شدن، خشک شدن، تبخیر شدن و موارد این چنینی که محصولات دچار آن می شوند. در صورتی که نرخ فساد این گونه اقلام ناچیز باشد، می توان از آن صرف نظر نمود. اما در بسیاری از این کالاها این نرخ قابل چشم پوشی نمی باشد. لذا باید فاسد شدن این گونه کالاها در مدل های مربوط به آن لحاظ گردد. با توجه به این که تحقیقات روز به روز در حوزه های گوناگون علم در حال گسترش است تا زمینه های کاربردی مورد نیاز جوامع بشری را پوشش دهد، لذا در این تحقیق سعی بر آن است که به بررسی و توسعه مدل مقدار سفارش اقتصادی اقلام با نرخ فساد آنی و غیرآنی تحت سیاست vmi بپردازیم تا به این وسیله زمینه های تحقیقاتی آتی و جنبه های عملی موضوع مورد بحث، شناسایی گردد. در این مطالعه به بررسی و توسعه 5 مدل موجودی قبل و بعد از پیاده سازی سیاست vmi می پردازیم که این مدلها به ترتیب زیر می باشند: "مدل مقدار سفارش اقتصادی برای کالاهای فاسد شدنی آنی (که فساد اقلام بلافاصله پس از دریافت کالاها توسط خرده فروش آغاز می شود) بدون در نظر گرفتن کمبود"، "مدل مقدار سفارش اقتصادی برای کالاهای فاسد شدنی آنی با کمبود پس افت"، "مدل مقدار سفارش اقتصادی برای کالاهای فاسد شدنی غیرآنی (که محصولات برای مدت زمان دچار هیچ گونه فسادی نخواهد شد و پس از آن فساد آغاز می شود) بدون در نظر گرفتن کمبود"، "مدل مقدار سفارش اقتصادی برای کالاهای فاسد شدنی غیرآنی با کمبود پس افت" و "مدل مقدار سفارش اقتصادی با در نظر گرفتن کمبود به صورت پس افت کامل". مجموع هزینههای این سیستمهای موجودی قبل و بعد از اجرای سیاست vmi محاسبه شده اند. سپس هر یک از مدلها را با یک مثال عددی حل کرده و اثر تغییر پارامترهای مختلف را بر روی اندازه مقدار سفارش بهینه و مجموع هزینه ها مورد مطالعه و تحلیل قرار می دهیم.