نام پژوهشگر: آزاده سادات آزادبخش
آزاده سادات آزادبخش محمد رضا سام
سلول های بنیادی مزانشیمی هدف مناسبی جهت سلول درمانی و ژن درمانی بیماران هموفیلی b محسوب می شوند. این سلول ها دارای ویژگی های بی نظیر از جمله تمایز به طیف وسیعی از سلول های مختلف و ایمنی زایی اندک در شرایط پیوند می باشند که آن ها را برای سلول درمانی و ژن درمانی مناسب کرده است. از مشکلات ژن درمانی، بیان اندک ترانسژن است. با شناسایی توالی های تنظیمی واستفاده از آن ها در موقعیت های مناسب در ناقلین می توان در جهت بهبود بیان ژن با هدف ژن درمانی اقدام نمود. اینترون ها و توالی کوزاک از جمله توالی های تنظیمی می باشند که می توانند با روش های متنوعی بر سطوح تنظیمی بیان ژن در مراحل مختلف موثر باشند. در این مطالعه، 5 ناقل پلاسمیدی فاکتور9 فاقد و واجد اینترون های ژن بتاگلوبین به درون سلول های مزانشیمی و رده سلولی کبدی (hepg2) ترانسفکت گردیدند. سپس توانایی این سلول ها در بیان فاکتور9 مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور پس از جداسازی سلول های بنیادی مزانشیمی از استخوان تیبیا و فمور موش رت، فنوتیپ این سلول ها با روش فلوسایتومتری تعیین شد. ناقلین پلاسمیدی فاکتور9 با استفاده از عامل ترانسفکشن به درون سلول های مزانشیمی و hepg2 وارد شدند. 48 ساعت پس از ترانسفکشن، توانایی سلول های بنیادی مزانشیمی و hepg2 در بیان مینی ژن های مختلف فاکتور9 از طریق انجام آزمون ساندویچ الایزا روی محیط کشت و آزمون rt-pcrارزیابی و فعالیت زیستی فاکتور9 ترشح شده به محیط کشت با آزمون aptt سنجیده شد. سلول های بنیادی مزانشیمی توانائی بیان فاکتور9 و اسپلایسینگ اینترون 1 ژن بتاگلوبین را همانند رده سلولی کبدی نشان دادند. بالاترین سطح بیان فاکتور9 از سازه ژنی بدون اینترون و سازه ژنی دارای اینترون1 ژن بتاگلوبین بدست آمد. توالی های اینترونی بتاگلوبین سطح بیان فاکتور9 را کاهش دادند که این کاهش بیان را می توان با احتمال به اسپلایسینگ نادرست اینترون ها نسبت داد. بالاترین میزان فعالیت زیستی از فاکتور9 ترشح شده به محیط کشت توسط سازه ژنی p.hfix در سلول های hepg2 و سازه های ژنی p.hfix-i,ii در سلول های بنیادی مزانشیمی بدست آمد. نتایج حاصل نشان داد که سلول های بنیادی مزانشیمی می-توانند پروتئین کارآمد در مقادیر کمتر تولید کنند و در ژن درمانی مبتنی بر سلول درمانی به عنوان سلول هدف، انتخاب شوند.