نام پژوهشگر: علی طالع جنکانلو
علی طالع جنکانلو محمد کریمی
بکارگیری سامانه اطلاعات مکانی (gis) و تلفیق آن با روش های تصمیم گیری چند معیاره (mcdm)، ابزارها و قابلیت های سودمندی برای مدلسازی در شاخه های مختلف علوم مکانی فراهم می کند. مدلسازی تناسب اراضی به عنوان پیش نیاز برنامه ریزی به منظور استفاده صحیح از اراضی ازمسائل تصمیم گیری چند معیاره است. با توجه به تعدد معیارها و ذینفع های مختلف، حل آن توسط یک فرد تصمیم گیرنده امکان پذیر نمی باشد. با این حال در طی سالهای اخیر، تلفیق gis و mcdm به طور وسیعی در قالب مدلهای تصمیم گیری انفرادی، درمدلسازی تناسب اراضی بکار گرفته شده اند، اما مدلهای مبتنی بر تصمیم گیری گروهی، به دلیل وجود اختلاف در نظرات انفرادی و لزوم مدلسازی این شرایط، به ندرت مورد استفاده قرار گرفته اند. در مدلسازی تناسب اراضی، معمولاً فاکتور های مختلف مانند اقلیم، ناهمواری، تیپ اراضی، کاربری و پوشش، دسترسی به زیر ساختها، ازدحام جمعیت، خطر زلزله، دسترسی به منابع آب، مناطق حفاظت شده و ... را با استفاده از مدلهای mcdmو gis تلفیق می نمایند. به دلیل وجود ذینفع های مختلف در فرآیند مذکور، لازم است که اختلاف نظرات گروههای مختلف به نوعی لحاظ شودکه این مهم مسئله فوق را به یک تصمیم گیری گروهی تبدیل می نماید. در این پژوهش از روش تصمیم گیری چند معیاره گروهی میانگین وزنی مرتب شده (owa) فازی و iowa در محیط gis برای مدلسازی تناسب اراضی مسکونی ناحیه کرمانشاه که شامل شهرستان های کرمانشاه، هرسین، کنگاور، صحنه و سنقر می باشد، استفاده شده و 11 فاکتور، براساس نظرات 4 کارشناس به صورت انفرادی و با استفاده از کمیت سنج های فازی در اپراتور owa، براساس استراتژی های مختلف کارشناسان، وزن دهی و تلفیق شده اند. سپس وزن ها با استفاده از iowa با تعیین حد آستانه 3/0، فیلتر شده و در نهایت تلفیق فاکتورها به منظور ایجاد مدل گروهی نهایی صورت گرفته و نظراتی که دارای تعارض بیشتری هستند با وزن کمتری در تلفیق نهایی، لحاظ شده اند. در مدل نهایی حدود 36739 هکتار از مساحت ناحیه در محدوده خیلی مناسب، 303646 هکتار در محدوده مناسب، 434236 هکتار با تناسب متوسط، 248395 هکتار نامناسب و 134581هکتار خیلی نامناسب بدون احتساب مناطق حفاظت شده به دست آمده است.