میکرو و نانوبلورهای فلز سلنیدها شامل nise، cuse، cdse، cose، znse و fese2 با مورفولوژی های گوناگون شامل: ذرات، میله ها، کره ها و گل ها با استفاده از یک روش هیدروترمال از واکنش نمک فلزی و secl4 تهیه شدند. واکنش ها در دما و زمان های مختلف، در حضور سورفکتانت های ستیل تری متیل آمونیوم برماید ctab))، سدیم دو دسیل بنزن سولفونات (sdbs)، سدیم دو دسیل سولفات ((sds، پلی وینیل الکل (pva)، پلی اتیلن گلیکول (peg4000 و peg600) و عوامل کاهنده ی هیدرازین، پتاسیم بورهیدرید و فلز روی انجام شدند. اثر عوامل مختلف نظیر دما، زمان واکنش، نوع نمک فلزی، سورفکتانت و کاهنده و همچنین مقادیر آن ها بر روی مورفولوژی، اندازه ذرات، نوع محصول و میزان خلوص آن بررسی گردید. شرایط بهینه ی تهیه ی فلز سلنیدها در این پروژه تعیین شد. شرط بهینه برای تهیه ی نانوگل های nise، استفاده از nicl2.6h2o و secl4 در حضور ctab و هیدرازین و دمای c ? 180 به مدت 12 ساعت بود. نانوذرات nise خالص در شرایط یکسان اما در حضور pva تهیه شدند. همچنین نانوگل های nise خالص در دمای c ? 180 به مدت 24 ساعت، در حضور sdbs به دست آمدند. نانوذرات هگزاگونال cuse از طریق واکنش هیدروترمال، از واکنش cucl2.2h2o، secl4، ctab و هیدرازین در c ? 120 به مدت 12 ساعت تهیه شدند. نانوذرات cdse از واکنش secl4 با 3cdso4.8h2o در حضور ctab و هیدرازین در c ? 180 و همچنین c ? 210 به مدت 12 ساعت تهیه شدند. شرط بهینه برای تهیه ی نانوساختارهای cose در این پروژه، استفاده از secl4 و cocl2.6h2o در حضور sds و هیدرازین در c ? 180 به مدت 18 ساعت بود. نانوذرات znse خالص از واکنش secl4، zn(ch3coo)2.2h2o، هیدرازین و ctab در c ? 220 به مدت 12 ساعت و همچنین از zn(no3)2.4h2o در c ? 180 تهیه شدند. شرط بهینه برای تهیه ی نانوذرات fese2، استفاده از secl4، feso4.7h2o، peg4000 و هیدرازین در دمای ?c140 به مدت 13 ساعت بود. روش به کار رفته، ساده و ارزان بوده و از واکنش دهنده ها با سمیت کم و حلّال ارزان و همیشه در دسترس آب استفاده شده است. با استفاده از الگوی پراش پرتو ایکس (xrd) و تصاویر میکروسکوپ الکترونی sem و tem، فاز، اندازه ذرات و مورفولوژی محصولات بررسی گردید. طیف eds، ترکیب شیمیایی و خلوص محصولات را تعیین نمود و طیف های pl و uv-vis خواصّ نوری آن ها را نشان دادند.