نام پژوهشگر: راضیه برین
راضیه برین سعود بهشتی
آلودگی های ایجاد شده توسط هیدروکربن های نفتی در محیط های خاکی و آبی، پدیده رایجی است که مشکلات عمده ای برای محیط زیست و اجتماع ایجاد می کنند. برای اجرای زیست پالایی خاک های آلوده نفتی به عنوان یکی از روش های موثر و به صرفه، به میکروارگانیسم هایی با توانایی بالا برای تولید بیوسورفکتانت و نیز تجزیه زیستی ترکیبات نفتی نیاز است. بدین منظور نمونه های خاک آلوده به نفت از پالایشگاه اصفهان برای جداسازی میکروارگانیسم های مناسب تهیه گردید.هجده گونه باکتری از این نمونه ها جداسازی شد و قابلیت تولید بیوسورفکتانت این گونه ها و تجزیه زیستی هیدروکربن های نفت سفید(کروسین) در محیط مایع و در شرایط کشت خالص باکتریایی مورد بررسی قرار گرفت. برای مطالعه تجزیه زیستی هیدروکربن ها از آنالیز gc (کروماتوگرافی گازی) استفاده شد و قابلیت تولید بیوسورفکتانت آن ها با اندازه گیری کشش سطحی و شاخص امولسیفیکاسیون انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که همگی این سویه ها مولد بیوسورفکتانت و قادر به مصرف هیدروکربن های نفت سفید به عنوان منبع کربن و انرژی بودند. با توجه به نتایج به دست آمده از میان سویه های جداشده، شش سویه به نام های b وs و e و hو l و n که توانایی بالایی در تخریب زیستی سریع نفت سفید و کاهش کشش سطحی داشتند، به عنوان سویه های مناسب برای ادامه آزمایشات انتخاب شدند. در مرحله بعد شناسایی مولکولی سویه های منتخب انجام شد و نتایج نشان داد که این سویه ها از نوع سودوموناس آئروژینوزا و باسیلوس سابتیلیس می باشند. سپس در بخش طراحی آزمایشات جهت فرآیند زیست پالایی خاک آلوده به نفت خام در بیوراکتور دوغابی (که با توجه به مزایای این بیوراکتور نسبت به سایرین و با توجه به امکانات موجود، این نوع بیوراکتور برای انجام آزمایشات در نظر گرفته شد)، اثر دور همزن، زمان ماند، مقدار تلقیح و محتوی جامد بر درصد کاهش میزان کل هیدروکربن های نفتی موجود در بیوراکتور، توسط روش طراحی عاملی جزئی و کامل با نرم افزار minitab بررسی گشت. نتایج نشان داد به غیر از پارامتر محتوی جامد سایر عامل ها مهم می باشند و مخلوط این سویه ها قابلیت بالایی در تصفیه زیستی خاک و کاهش میزان کل هیدروکربن های نفتی تا 81% را در طی مدت 7 روز دارند و بنابراین می توان از آن ها برای زیست پالایی خاک های آلوده نفتی در محیط زیست استفاده نمود.