نام پژوهشگر: محمدرضا لهراسبی دشتکی

ارزیابی و مقایسه فعالیت آنتی اکسیدانی برگ و ساقه گیاه گزنه (urtica dioica) به روش mae
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زابل - دانشکده علوم پایه 1391
  محمدرضا لهراسبی دشتکی   مسعود نجاتی یزدی نژاد

آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که با داشتن حلقه های فنولی، باعث جذب رادیکال آزاد و مانع از اکسیداسیون، فساد و تغییر رنگ چربی ها می شوند. گیاهان دارویی، منابع غنی ترکیبات فنولی (اسیدهای فنولی، فلاونوئیدها و تاننها) هستند که از مهم ترین آنتی اکسیدان های طبیعی به شمار می آیند. فعالیت آنتی اکسیدانی ترکیبات فنولی گیاهان، عمدتأ به دلیل ویژگی های اکسایش-کاهش(redox) و ساختار شیمیایی آنهاست که می-توانند نقش مهمی در خنثی کردن رادیکال های آزاد، احیاء فلزات انتقالی و فرونشاندن(quenching) مولکول های اکسیژن فعال ایفا نمایند. این ترکیبات به طور موثر از واکنش رادیکال های آزاد دارای اکسیژن و نیتروژن فعال با بیومولکول ها(پروتئین، آمینواسید، لیپید و dna) جلوگیری کرده و منجر به کاهش آسیب و یا مرگ سلولی، بیماری های قلبی-عروقی، دیابت و سرطا ن ها می گردند. آنتی اکسیدان های موجود در رژیم غذایی، جهت حفظ سلامتی بدن حائز اهمیت هستند. تخریب ناشی از فعالیت این مولکولها، موجب بروز بیماری های مزمن می شود. در مطالعه حاضر، فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره های آبی، متانولی و اتانولی اندام های هوایی گیاه دارویی گزنه از منطقه قمصر کاشان بررسی می گردد. ابتدا استخراج عصاره با روش استخراج به کمک امواج ریزموج(mae) انجام می شود. سپس معرف شیمیایی 2،2-دی فنیل-1-پیکریل هیدرازیل(dpph) به عصاره ها افزوده شده و از روی میزان پیشرفت واکنش بین این عصاره ها و معرف مذکور، میزان فعالیت آنتی اکسیدانی آن ها تعیین می گردد. جهت پیگیری میزان پیشرفت واکنش، روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا(hplc) بکار گرفته می شود. پارامترهای موثر بر روی راندمان استخراج از قبیل توان دستگاه mae، نوع حلال استخراج کننده، درجه حرارت و زمان استخراج بررسی و بهینه خواهند شد. در نهایت با محاسبه میزان dpph باقیمانده در محلول، فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها مقایسه می گردد.