نام پژوهشگر: امیر دعواتی

اثر ایندول بوتریک اسید و نفتالین استیک اسید بر ریشه زایی قلمه چوب نرم، نیمه چوبی و چوب سخت انار در طول فصل رویش و خواب
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی 1391
  امیر دعواتی   غلامحسین داوری نژاد

انار با نام علمیl. punica granatum یکی از محصولات پر ارزش باغبانی به شمار آمده که موطن اصلی آن ایران می باشد. هدف از اجرای این طرح معرفی یک روش کارآمد و اقتصادی با صرف زمان و فضای کمتر برای تکثیر غیر جنسی ارقام ملس ساوه و ملس یزدی و ایجاد درختانی با رشد یکنواخت و یکسان بود. بررسی حاضر در 2 آزمایش مستقل طی دو فصل خواب و رویش در قالب آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 2 رقم (ملس ساوه و ملس یزدی)، 2 نوع قلمه در هر فصل (قلمه چوب نرم و نیمه چوبی در فصل رویش و قلمه چوب سخت با دو قطر متوسط ، یکی 3-2 میلی متر و دیگری 6-4 میلی متر در فصل خواب)، 2 نوع ماده تنظیم کننده رشد هر کدام در 4 سطح (ایندول بوتیریک اسید و نفتالین استیک اسید با غلظت های 0، 1000، 2000 و 3000 پی پی ام) و 3 تکرار با تعداد 10 نمونه در هر تکرار صورت پذیرفت. تیمار شاهد نشان داد که ریشه زایی قلمه های گیاه انار مطلوب است اما با استفاده از برخی مشتقات اکسین می توان باعث افزایش 5/1 تا 2 برابری درصد ریشه زایی آن گردید. هورمون نفتالین استیک اسید در افزایش ریشه زایی قلمه ها بی اثر بود و در مواردی باعث کاهش آن گردید. در حالیکه هورمون ایندول بوتریک اسید باعث افزایش قابل ملاحظه در مقدار و سرعت ریشه زایی گردید به طوریکه بالاترین درصد ریشه زایی در فصل خواب، در دور دوم کشت ( آخر اسفند ماه ) و از قلمه های چوبی نوع دوم ( متوسط قطر 6-4 میلی متر )، در رقم ملس ساوه در غلظت 1000 پی پی ام، با 94% و در رقم ملس یزدی در غلظت 3000 پی پی ام ایندول بوتریک اسید با 91% به دست آمد. همچنین بالاترین درصد ریشه زایی در فصل رویش، در دور دوم کشت ( اوایل تیر ماه ) و از قلمه های نیمه چوبی رقم ملس یزدی با 92% در غلظت 2000 پی پی ام مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد مقدار ذخیره غذایی قلمه و زمان تهیه آن نیز، تاثیر بسزایی در ریشه دار شدن قلمه ها دارد.