نام پژوهشگر: سجاد قلی زاده

اثرات هم خونی بر صفات تولید مثلی گله های گاو شیری استان اصفهان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده کشاورزی 1391
  سجاد قلی زاده   سعید انصاری مهیاری

به منظور مطالعه تأثیر هم خونی، از اطلاعات دوره های مختلف زایش گاوها در گله های هلشتاین استان اصفهان که طی سالهای 1368 تا 1388 توسط تعاونی وحدت با همکاری مرکز اصلاح نژاد کشور جمع آوری شده بود، استفاده گردید. برای محاسبه ضریب هم خونی در گله های استان، از شجره 86481 حیوان طی سالهای 1342 تا 1388 استفاده شد. از این تعداد، 69/14 درصد از والدین پدری فاقد شجره، 09/15 درصد مادر نامشخص و 3/18 پدر و مادر مشخص داشتند. سال پایه برای جمعیت مورد مطالعه 1357 در نظر گرفته شد. میانگین ضریب هم خونی برای کل جمعیت برمبنای سال پایه 1357، 33/2 درصد برآورد گردید. برآورد نسبتاً زیاد ضریب هم خونی کل جمعیت تحت تأثیر شجره ناقص بسیاری از حیوانات و آمیزش های نزدیک توسط پرورش دهندگان می باشد. در شجره مورد مطالعه 18/66 درصد از حیوانات هم خون بودند (0<f) و متوسط ضریب هم خونی در آنها 57/3 درصد بدست آمد. از کل حیوانات هم خون 75/98 درصد ماده و 25/2 درصد نر بودند و میانگین ضریب هم خونی برای آنها به ترتیب 47/3 و 20/4 درصد بود. سن اولین زایش مربوط به گاوهای شکم اول، فاصله گوساله زایی مربوط به گاوهای شکم دو و دو به بالا، روز های باز و تعداد تلقیح مربوط به دوره های مختلف زایش جمع آوری شده طی سالهای 1368 تا 1388 برای بررسی افت هم خونی بر صفات کمی استفاده شد. در مدل حیوانی مورد استفاده، هم خونی بعنوان متغیر کمکی در نظر گرفته شد. تأثیر نامطلوب هم خونی بر صفات تولیدمثلی در دوره های مختلف زایش معنی دار بود(05/0>p). ضریب تابعیت برای صفت سن اولین زایش، فاصله گوساله زایی، تعداد تلقیح و روز های باز به ترتیب 21/0±589/0، 15/0±08/1، 55/0±169/0 و 12/0±278/0 روز به ازای یک درصد هم-خونی برآورد گردید. این نتایج نشان داد که با افزایش متوسط هم خونی، میانگین صفات تولید مثلی نیز افزایش می یابد و همچنین ضرایب تابعیت برای صفات تولیدمثلی روندی افزایشی را نشان می دهد. همچنین در گله های استان در طی سالهای مختلف، آمیزش های خویشاوندی در حال افزایش است، به طوری که در سالهای ابتدایی تعداد حیوانات هم خون کم بوده اما به مرور و بعلت آمیزش های نزدیک میانگین ضریب هم خونی افزایش یافته است.