نام پژوهشگر: نسیم زنگویی

اثرات عصاره ی سیر (allium sativum) برشاخص های رشد و پارامترهای همولنف میگوی پاسفید غربی( litopenaeus vannamei )
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی 1391
  لیلا صمدی   سید محمد موسوی

در بی مهره گان سیستم ایمنی به مکانیسم های ذاتی وابسته بوده و قادر به پاسخگویی به واکسن های اختصاصی نمی باشد. بنابراین دیگر ترکیبات همچون عصاره های گیاهی برای کنترل بیماری های عفونی در پرورش آبزیان استفاده می شود. در این مطالعه اثرات عصاره ی سیر بر شاخص های رشد و پارامتر های همولنف میگوی پاسفید غربی با میانگین وزنی اولیه ی 29/0± 21/18 مورد بررسی قرار گرفته است. این مطالعه شامل چهار تیمار با 4 تکرار بوده که در هر تکرار 5 عدد میگو در مخازن پلی اتیلنی 300 لیتری در نظر گرفته شد. عصاره در3 سطح 80،40 و100 قسمت در میلیون به جیره غذایی اضافه گردید و جیره فاقد عصاره برای تغذیه گروه شاهد مورد استفاده قرار گرفت. بعد از 8 هفته تغذیه، میگو ها زیست سنجی شده و همولنف میگوها توسط سرنگ2 میلی لیتری (g 21) حاوی ماده ی ضدانعقاد اخذ گردید. نتایج نشان دهنده ی تاثیر عصاره سیر بر شاخص های دریافت غذای روزانه، بازده تبدیل غذا، بازده تبدیل پروتئین و نرخ پوست اندازی بود (05/0> p). اما میزان افزایش وزن، نرخ رشد ویژه، ضریب چاقی و شاخص کبدی تحت تاثیر این عصاره قرار نگرفت (05/0< p). همچنین تیمار های تغذیه شده با جیره حاوی عصاره سیر تفاوت معنی داری در پروتئین خام، چربی خام و خاکستر لاشه نسبت به گروه شاهد نشان دادند (05/0> p). در رابطه با شمارش تفریقی هموسیت ها و پروتئین کل پلاسما نیز اختلاف معنی داری در تیمار های تحت تغذیه جیره حاوی عصاره سیر نسبت به گروه شاهد دیده شد (05/0> p)، اما بر شاخص تعداد کل هموسیت ها تاثیر معنی داری نداشت (05/0< p).همچنین اثرات ضد میکروبی عصاره ی سیر به دو روش انتشار در آگار به روش دیسک و رقیق سازی سریالی بررسی شد و مشاهده گردید که عصاره ی سیر بر تمامی باکتری های تحت آزمایش اثر بازدارندگی از رشد و همچنین باکتری کشی داشت. بیشترین اثر باکتری کشی و بازدارندگی از رشد در باکتری استافیلوکوکوس اپیدرمیکوس دیده شد.

اثرات ضد میکروبی و افزایش دهنده ی ایمنی عصاره ی زنجبیل (ginger) در ماهی بنی (barbus sharpeyi)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده منابع طبیعی دریا 1391
  طیبه اسدی   سید محمد موسوی

در دهه اخیر استفاده از گیاهان دارویی به عنوان محرک رشد و ایمنی در مزارع پرورشی رو به افزایش است. در این تحقیق، اثرات ضد باکتریایی و افزایش دهنده ی ایمنی عصاره ی گیاه زنجبیل در ماهی بنی مورد مطالعه قرار گرفت. اثرات ضد باکتریایی عصاره با استفاده از روش های انتشار دیسک در آگار و رقیق سازی سریالی در آزمایشگاه صورت گرفت. به این منظور درصدهای مختلف عصاره ی زنجبیل شامل صفر (گروه شاهد)، 1/0 درصد، 5/0 درصد و 1 درصد به غذای ماهی ها اضافه گردید. ماهی ها به 4 گروه (یک گروه کنترل و 3 گروه آزمایشی هر کدام با سه تکرار) تقسیم بندی شدند. طی 8 هفته آزمایش، ماهی ها روزی سه بار به میزان 3 درصد وزن بدن غذادهی شدند. ماهی ها هر دوهفته یک بار زیست سنجی شدند. در پایان دوره، خون گیری انجام شده و شاخص های ایمنی (لایزوزیم، پارامتر های خون شناسی و فاکتور های بیوشیمیایی خون) و همین طور افزایش وزن بدن و ضریب رشد ویژه ی ماهیان اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد عصاره ی زنجبیل بر روی تمام باکتری های مورد آزمایش تاثیر کشندگی و بازدارندگی از رشد داشته و در این میان قوی ترین تاثیر بر روی باکتری ویبریو آلجینولیتیکوس مشاهده گردید. همچنین نتایج نشان داد که تجویز خوراکی عصاره ی زنجبیل موجب افزایش معنی دار در فعالیت لایزوزیم سرم خون ماهیان می شود (05/0? p). همچنین تفاوت معنی داری (05/0? p) در میزان پروتئین سرم، تعداد گلبول های سفید، هماتوکریت و آلبومین سرم بین گروه های آزمایشی با گروه کنترل مشاهده شد و بالاترین میزان این فاکتورها در گروه تغذیه شده با 1 درصد عصاره مشاهده گردید. در رابطه با سایر پارامترهای خونی (تعداد گلبولهای قرمز، میزان هموگلوبین، mcv،mch ) و پارامترهای رشد ( میانگین افزایش وزن و نرخ رشد ویژه) تفاوت معنی داری بین تیمار های مختلف مشاهده نگردید (05/0p ?).

اثر سطوح مختلف عصاره زنجبیل بر شاخص های رشد، تغذیه، ترکیبات بیوشیمیایی لاشه و آنزیم های گوارشی ماهی بنی (mesopotamichthys sharpeyi) انگشت قد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده منابع طبیعی دریا 1392
  نسرین رحیمی یادکوری   محمد موسوی

در این تحقیق اثر تجویز خوراکی سطوح مختلف عصاره زنجبیل بر روی ماهی بنی (mesopotamoichthys sharpeyi) انگشت قد مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور تعداد 192 قطعه بچه ماهی (با وزن متوسط 32/0±67/11 گرم) به طور تصادفی در 12 تانک فایبر گلاس (16ماهی در هر تانک) 300 لیتری توزیع شده و با جیره حاوی عصاره اتانولی زنجبیل با مقادیر 0% (گروه کنترل)، 1/0%، 5/0% و 1% (گروه های آزمایشی)، 3 بار در روز به میزان 3% وزن بدن به مدت 8 هفته تغذیه شدند. در پایان دوره ی آزمایش پارامترهای مختلف رشد شامل افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه، ضریب چاقی و شاخص کبدی و نیز شاخص های تغذیه ای شامل ضریب تبدیل غذایی و ضریب بازده پروتئین اندازه گیری گردید. همچنین فعالیت آنزیم های گوارشی (تریپسین، آمیلاز و آلکالین فسفاتاز)، ترکیبات بیوشیمیایی لاشه و ترکیب کبد اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد افزودن سطوح مختلف عصاره زنجبیل به جیره غذایی بچه ماهی بنی منجر به افزایش وزن بدن و نرخ رشد ویژه در مقایسه با گروه کنترل گردید (0/05>p)، و بیشترین میزان این فاکتورها به ترتیب در جیره حاوی 1% عصاره زنجبیل مشاهده شد و کمترین میزان مربوط به گروه کنترل بود. بیشترین میزان شاخص کبدی در گروه 1% عصاره زنجبیل در جیره ثبت گردید (0/05>p). کمترین میزان ضریب تبدیل غذایی در گروه 1% عصاره زنجبیل در جیره بود (0/05>p). در حالی که در رابطه با فاکتورهای ضریب چاقی، ضریب بازده پروتئین، محتوای پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت لاشه اختلاف معنی داری بین گروه های آزمایشی در مقایسه گروه کنترل مشاهده نشد (0/05<p). میزان فعالیت آمیلاز و آلکالین فسفاتاز در گروه 1% عصاره بیشترین مقدار بود (0/05>p)، در حالی که فعالیت آنزیم تریپسین به طور معنی داری تحت تاثیر عصاره زنجبیل قرار نگرفت (0/05<p). محتوای گلیکوژن وچربی کبد نیز به طور معنی داری تحت تاثیر عصاره زنجبیل قرار گرفت (0/05>p) و بیشترین میزان برای این دو فاکتور به ترتیب در گروه 1% و 5/0% عصاره زنجبیل در جیره ثبت گردید. بر اساس نتایج این تحقیق افزودن میزان 1% عصاره اتانولی زنجبیل به جیره غذایی ماهی بنی انگشت قد می تواند موجب بهبود فعالیت آنزیم های گوارشی و افزایش رشد گردد.

اثرجایگزینی پودر ماهی با منابع پروتئین گیاهی بر فعالیت آنزیم های گوارشی و ترکیب بیوشیمیایی بدن در ماهیان جوان بنی (mesopotamichthys sharpeyi)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده منابع طبیعی دریا 1393
  فاطمه محمدی نافچی   وحید یاوری

در این تحقیق اثر جایگزینی پودر ماهی با پروتئین گیاهی سویا و مخمر نانوایی در جیره غذایی ماهیان جوان بنی (mesopotamoichthys sharpeyi) مورد مطالعه قرار گرفت. مراحل آزمایشی پروژه از مهرماه 92 آغاز و در آذرماه 92 خاتمه یافت. پنج تیمار غذایی شامل تیمار شاهد (فاقد پودر سویا و مخمر نانوایی)، تیمار یک با سطح 25% ، تیمار دو با سطح 50%، تیمار سه با سطح 75% و تیمار چهار با سطح 100% جایگزینی پودر ماهی با سویا و مخمر نانوایی با نسبت 1:1 در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. در هر تکرار 40 عدد ماهی با میانگین وزن اولیه 29/0±40/4 گرم در مخازن 300 لیتری آب ذخیره سازی گردید. ماهیان مورد آزمایش به روش سیری و سه بار در روز تغذیه شدند. در پایان دوره ی آزمایشی، فعالیت آنزیم های گوارشی (لیپاز، آمیلاز و آلکالین فسفاتاز) و ترکیبات بیوشیمیایی بدن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که، اختلاف معنی داری در میزان فعالیت آنزیم های گوارشی و ترکیبات بیوشیمیایی لاشه ماهیان در سطوح مختلف جایگزینی پودر ماهی با پودر سویا و مخمر نانوایی وجود نداشت (05/0p>). بنابراین استفاده از پودر سویا و مخمر نانوایی باهم به جای پودر ماهی در جیره غذایی ماهیان جوان بنی تا سطح 100 درصد می تواند بدون اثر منفی بر رشد ماهیان مورد استفاده قرار گیرد.

ارزیابی اثرات تحریک ایمنی تجویز خوراکی لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس جدا شده از روده ماهی شیربت در ماهی کپور معمولی (cyprinus carpio)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده منابع طبیعی دریا 1393
  زینب بهزادی فرد   مجتبی علیشاهی

در این تحقیق اثر تحریک ایمنی تجویز خوراکی دو پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس جدا شده از روده ماهی شیربت (barbus grypus) بر روی ماهی کپور معمولی ((cyprinus carpio مورد مطالعه قرار گرفت. این دو باکتری با توان پروبیوتیکی بالا، اخیرأ از فلور باکتریایی روده ماهی بومی شیربت جداسازی شده اند. بدین منظور تعداد 480 قطعه ماهی با وزن متوسط 5/1±40 گرم به طور تصادفی به چهار تیمار و هر تیمار در سه تکرار تقسیم بندی شدند (40 ماهی در هر تکرار) ماهیان تیمار یک، دو و سه به ترتیب باخوراک حاوی cfu/ml107×5 باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس، لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس کازئی به مدت 60 روز تغذیه شده و گروه کنترل با خوراک فاقد باکتری تغذیه گردید. سپس، در روز 30 و 60 به تعداد 9 قطعه ماهی از هر گروه ماهیان، نمونه خون و سرم تهیه شده و پارامترهای مختلف ایمنی شامل: میزان فعالیت لیزوزیم پلاسما، میزان فعالیت باکتری کشی پلاسما، فعالیت مسیر فرعی کمپلمان (acp) و مقدار پروتئین کل، آلبومین و گلوبولین پلاسما و همچنین فعالیت نیتروبلو تترازولیوم (nbt) اندازه گیری و بین تیمارها به منظور بررسی ماندگاری باکتری و تآثیر آن بر روی سیستم ایمنی بدن میزبان مقایسه گردید. ماهیان باقی مانده از هر گروه (22 قطعه درهر تکرار) از روز 60 تا75 با جیره ی بدون مکمل تغذیه شدند، شاخص های اندازه گیری شده در مرحله قبل، در این مرحله نیز اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که تغذیه ماهی کپور معمولی با خوراک حاوی پروبیوتیک لاکتوباسیلوس بولگاریکوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم در روزهای30 و60 دوره آزمایش باعث بهبود شاخص های ایمنی ماهی گردید (05/0p<)، به طوری که در روز 30 و 60 دوره آزمایش در تیمار تغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم فاکتور لیزوزیم پلاسما افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل نشان داد. در روز 60 دوره آزمایش فعالیت کمپلمان در تیمارتغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل نشان داد و میزان فعالیت nbt در تیمارتغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس بولگاریکوس افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0p<). در فعالیت باکتری کشی پلاسما در روز 30 دوره آزمایش در تیمارتغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0p<)، درحالی که در روز 60 دوره آزمایش، تیمارهای پروبیوتیکی افزایش معنی داری با گروه کنترل نداشتند (05/0p>). در بین شاخص های بیوشیمیایی پلاسما، میزان گلوبولین پلاسما در تیمارهای آزمایشی در روز 30 دوره نسبت به گروه کنترل به طور معنی دار افزایش یافت (05/0p<)، در حالی که در روز 60 دوره آزمایشی در تیمار تغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0p<)، در روز 30 و 60 دوره آزمایش، در سطح پروتئین کل و آلبومین افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده نشد (05/0p>). به طور کلی می توان نتیجه گرفت که دو پروبیوتیک مورد بررسی، لاکتوباسیلوس بولگاریکوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم اثرات پروبیوتیکی و تحریک ایمنی مناسب تری در مقایسه با باکتری لاکتوباسیلوس کازئی (کنترل مثبت) در ماهی کپور معمولی دارند. پس از چالش ماهی ها با باکتری آئروموناس هیدروفیلا، میزان زنده مانی ماهیان تغذیه شده با لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس، نسبت به تیمارلاکتوباسیلوس کازئی به طور معنی دار کمتر بوده، و بیشترین مقاومت در تیمار لاکتوباسیلوس کازئی مشاهده گردید.

اثرات عصاره زیره سبز بر عملکرد رشد، تغذیه و ترکیبات بیوشیمیایی لاشه ماهی انگشت قد کپور معمولی (cyprinus carpio)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده منابع طبیعی دریا 1394
  فرشته قائدی   سید محمد موسوی

در این تحقیق اثر تجویز خوراکی سطوح مختلف عصاره اتانولی زیره سبز بر ماهی انگشت قد کپور معمولی (cyprinus carpio) مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور تعداد 150 قطعه ماهی (با وزن متوسط 89/0±3/20 گرم) به طور تصادفی در 15 تانک فایبر گلاس(10 ماهی در هر تانک) 300 لیتری توزیع شده و با جیره حاوی عصاره زیره سبز با مقادیر 0% (گروه شاهد)، 5/0% ، 1، 5/1 و 2% (گروه های آزمایشی)، 3 بار در روز به صورت سیری به مدت 8 هفته تغذیه شدند. در پایان دوره آزمایش شاخص های رشد شامل افزایش وزن بدن، ضریب رشد روزانه، نرخ رشد ویژه، همچنین شاخص های وضعیت شامل ضریب چاقی، شاخص احشایی و شاخص کبدی و نیز شاخص های تغذیه ای شامل نسبت تبدیل غذایی، نسبت بازده پروتئین، نسبت بازده چربی، کل غذای مصرف شده، مصرف خالص پروتئین، مصرف خالص چربی و ترکیبات بیوشیمیایی لاشه اندازه گیری گردیدند. نتایج نشان دادند که افزودن سطوح مختلف عصاره زیره سبز به جیره غذایی ماهی انگشت قد کپور معمولی منجر به افزایش وزن بدن، ضریب رشد روزانه و نرخ رشد گردید. بیشترین میزان این فاکتورها در جیره حاوی 2% عصاره زیره سبز مشاهده شد و کمترین میزان، مربوط به گروه شاهد بود. کمترین میزان نسبت تبدیل غذایی و بیشترین میزان نسبت بازده پروتئین در گروه 2% عصاره زیره سبز در جیره بود که با گروه شاهد اختلاف معنی داری داشتند. کمترین میزان پروتئین، بیشترین میزان چربی و کمترین میزان خاکستر در گروه 2% عصاره زیره سبز مشاهده گردید که با گروه شاهد اختلاف معنی داری داشتند (05/0>p) همچنین میزان رطوبت نیز در گروه های آزمایش نسبت به گروه شاهد اختلاف معنی داری مشاهده شد ولی این اختلاف از روند خاصی پیروی نمی کرد به طوری که بیشترین میزان رطوبت در گروه شاهد و کمترین آن در گروه 1% عصاره زیره مشاهده گردید. در رابطه با فاکتورهای نسبت بازده چربی، کل غذای مصرف شده، مصرف خالص چربی، مصرف خالص پروتئین، ضریب چاقی، شاخص کبدی و شاخص احشایی اختلاف معنی داری بین گروه های آزمایشی در مقایسه با گروه شاهد مشاهده نشد (05/0>p). بر اساس نتایج این تحقیق افزودن 2% عصاره اتانولی زیره سبز به جیره غذایی ماهی انگشت قد کپور می تواند موجب افزایش شاخص های رشد گردد.

اثرات عصاره الکلی زیره سبز بر آنزیم های گوارشی و برخی پارامترهای سرمی ماهی جوان کپور معمولی cyprinus carpio
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده علوم دریایی 1393
  نرگس صارمی   محمد ذاکری

در این مطالعه اثرات تجویز خوراکی سطوح مختلف عصاره اتانولی زیره سبز بر فعالیت برخی آنزیم های گوارشی و برخی پارامترهای سرمی در ماهیان جوان کپور معمولی (cyprinus carpio) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 150 قطعه ماهی (با میانگین وزنی 0/89 ± 20/3گرم) به طور تصادفی در 15 تانک پلی اتیلنی300 لیتری (10 ماهی در هر تانک) توزیع شدند. 5 جیره غذایی با سطح پروتئین و انرژی یکسان دارای مقدار صفر، 0/5، 1، 1/5 و 2 درصد عصاره اتانولی زیره سبز تهیه شدند. ماهی ها 3 بار در روز در ساعات 8 ، 13 و 17 به روش سیری به مدت 8 هفته غذادهی شدند. در پایان دوره آزمایشی سطوح فعالیت آنزیم های گوارشی (آمیلاز، لیپاز و آلکالین فسفاتاز) و برخی از پارامترهای سرمی (پروتئین کل، آلبومین، گلوکز، کلسترول،hdl ، ldl، تری گلیسیرید، کلسیم و فسفر) اندازه گیری گردید. براساس نتایج افزودن سطوح مختلف عصاره الکلی زیره سبز به جیره غذایی ماهی جوان کپور معمولی فعالیت آنزیم های گوارشی (آمیلاز، لیپاز و آلکالین فسفاتاز) را در تیمارهای آزمایشی در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی داری افزایش داد (0/05>p). بیشترین میزان فعالیت آنزیم های گوارشی به طور معنی دار (0/05>p) به ترتیب در جیره های حاوی 1/5 و 2 درصد عصاره زیره سبز مشاهده گردید و کمترین مقدار مربوط به تیمار شاهد بود. هر چند که بین تیمار شاهد و تیمار حاوی 0/5 و یک درصد عصاره زیره سبز اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. آنالیزهای صورت گرفته کاهش معنی دار (0/05>p) پروتئین کل، آلبومین، گلوکز و کلسترول سرم را در ماهی های تغذیه شده با جیره-های حاوی عصاره زیره سبز نشان دادند. همچنین افزودن عصاره الکلی زیره سبز به جیره غذایی ماهیان جوان کپور معمولی به طور معنی داری (0/05>p) باعث افزایش سطوح فسفر سرم گردید. غلظت کلسیم، تری گلیسیرید، hdlو ldlتیمار های آزمایشی و گروه شاهد هیچ اختلاف معنی داری نداشت. سطوح تری گلیسیرید و ldl سرم در گروه های آزمایشی کاهش یافت. همچنین سطوح hdl و کلسیم سرم در تیمارهای آزمایشی افزایش یافت ولی این اختلافات در مقایسه با گروه شاهد معنی دار نبودند (0/05<p). نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که جیره های غذایی حاوی عصاره زیره سبز به خصوص در غلظت های بالا می توانند فعالیت آنزیم های گوارشی و پارامترهای سرمی ماهیان جوان کپور معمولی c. carpio را بهبود ببخشند و تیمار حاوی 1/5درصد عصاره اتانولی زیره سبز به عنوان مناسب ترین سطح مکمل در جیره غذایی ماهیان جوان کپور معمولی پیشنهاد می گردد.

بررسی و مقایسه رابطه بین هوش معنوی و رضایت شغلی کارکنان بیمارستان های کرچ
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1394
  نسیم زنگویی   ناصره مولانا

هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه رابطه بین هوش معنوی و رضایت شغلی کارکنان بیمارستان های کرج. بود که در این مطالعه رابطه تک تک مولفه های هوش معنوی با رضایت شغلی کارکنان مورد مطالعه قرار گرفت .روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود .جامعه آماری در این پژوهش کارکنان بیمارستان های شهر کرج بود. که از این جامعه تعداد 210 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخا ب شدند . ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه های هوش معنوی دانا زوهر و رضایت شغلی((jdi اسمیت،کندال و هالین بود که پایایی پرسشنامه هوش معنوی براساس ضریب آلفای کرونباخ برابر با 85/0و پایایی پرسشنامه رضایت شغلی با استفاده از آلفای کرونباخ 84/.0 محاسبه گردیده است .همچنین روایی هر دو پرسشنامه ها توسط چند تن از متخصصان به صورت محتوایی بررسی و تأیید گردید. داده های حاصله از این مطالعه با استفاده از نرم افزار spss در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .برای تعیین میزان همبستگی بین هوش معنوی و رضایت شغلی کارکنان از ضریب همبستگی اسپیرمن، پیرسون، و بررسی نرمال بودن متغیرها از آزمون کلموگروف اسمیرنوف استفاده شده است.نتایج حاصله از پژوهش نشان داد بین میانگین ابعاد هوش معنوی و رضایت شغلی کارکنان تفاوت معنی داری وجود ندارد. بنابراین بین هوش معنوی و رضایت شغلی ارتباط وجود دارد..