نام پژوهشگر: علی رضا نجف زاده تربتی
ناصر مفید بجنوردی علی رضا نجف زاده تربتی
رساله حاضر، درباره مغیرهبن شعبه بن ابی عامر و نقش او در تحولات سیاسی اجتماعی تاریخ صدر اسلام است. وی در سال بیست قبل از هجرت در شهر طائف متولد شد و در سال پنجم درحالی?که به گفته خودش هرگز قصد پذیرش اسلام را نداشت، در جریان سفری به اسکندریه، در دربار مَقُوقس تحقیر شد و در راه بازگشت همسفران خود را کشت و به مدینه پناهنده شد و اظهار مسلمانی کرد. مغیره در زمان پیامبراکرم? به موقعیتی دست نیافت و در دوره خلافت ابوبکر با این?که در استقرار و تحکیم خلافت او نقش فعال داشتبه جایگاه قابل توجهی دست پیدا نکرد؛ اما در دوره خلافت عمر، به امارت دو شهر مهم بصره و کوفه دست یازید. توزیع مناصب حکومتی در دست بنی امیه در دوره خلافت عثمان باعث کاهش دخالت مغیره در عرصه های سیاسی شد. او با مشاهده ناهمخوانی حکومت امام علی? با معیارها و اندیشه هایش با کناره گیری از تمام فعالیت های سیاسی و نظامی، در طائف انزوا گزید. در جریان جنگ امام حسن? و معاویه، از عوامل تأثیرگذار در شکست سپاه عراق شد. معاویه، به پاس خدمات او امارت کوفه را به وی سپرد تا پایه های حکومت بنی امیه را محکم نماید. مغیره در امارت کوفه با اقدامات فرهنگی، سیاسی و نظامی در جهت حفظ منافع رژیم سلطنتی بنی امیه و حکومت معاویه تلاش وافری کرد و در سال پنجاه هجری در کوفه مُرد و در «ثویِّه» دفن شد.