هدف از این مطالعه، بررسی اثربخشی سوگ درمانی شناختی- رفتاری گروهی با رویکرد اسلامی بر آثار سوگ در خانواده های داغدیده بود. این پژوهش، یک مطالعه نیمه تجربی با استفاده از گروه کنترل و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. نمونه آماری شامل 16 خانواده داغدیده بود که به شیوه نمونه گیری مبتنی بر هدف، از بین خانواده های مراجعه کننده به مراکز درمانی و مشاوره شهرستان فلاورجان، انتخاب و بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه شامل 8 خانواده ) جایگیری شدند. سپس گروه آزمایش در 8 جلسه سوگ درمانی شناختی- رفتاری با رویکرد اسلامی شرکت نمودند. هر دو گروه، سیاهه آثار سوگ هوگان (هوگان، گرینفیلد و اسکمیت، 2001)، پرسشنامه سلامت عمومی (گلدنبرگ، 1972) و مقیاس اجتناب از یادآورهای فقدان (شی یر و همکاران، 2007) را در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (5 هفته پس از اتمام مداخله) تکمیل نمودند و سپس نتایج بین دو گروه، بوسیله تحلیل کوواریانس چندمتغیره مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که در مراحل پس آزمون و پیگیری، بین میانگین آثار سوگ در دو گروه آزمایش و کنترل، تفاوت های معنی داری وجود دارد (0005/0>p). یافته های این پژوهش، اثربخشی سوگ درمانی شناختی- رفتاری با رویکرد اسلامی، بر آثار سوگ را تأیید نموده و می تواند در تعیین برنامه های درمانی برای خانواده های داغدیده مورد استفاده قرار گیرد.

هدف این پژوهش تدوین الگوی مشاوره ای دلزدگی زناشویی اسلام محور و بررسی تأثیر مداخله مبتنی بر این الگو بر شادمانی و دلزدگی زناشویی شهر بهارستان بود. این پژوهش از نوع کمی است. روش پژوهش نیمه تجربی بوده و از طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر بهارستان در سال1392-1391 بود. نمونه این پژوهش شامل 40 زوج بود که به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش (10زوج) و کنترل (10زوج) جایگزین شدند. یکی از متغیرهای وابسته در این پژوهش شادمانی زناشویی بود که با پرسشنامه شادمانی زناشویی ناستر و جونز ارزیابی شد و متغیر وابسته دیگر دلزدگی زناشویی بود، که با پرسشنامه دلزدگی زناشویی پاینز ارزیابی شد. متغیر مستقل الگوی مشاوره ای دلزدگی زناشویی اسلام محور بود که در هشت جلسه تنظیم و به گروه آزمایش آموزش داده شد. فرضیه های این تحقیق این بود که الگوی مشاوره ای دلزدگی زناشویی اسلام محور بر شادمانی زناشویی و دلزدگی زناشویی موثر است. داده ها با استفاده از نرم افزار spss تحلیل شد و از روشهای آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس چندمتغیره- با کنترل پیش آزمون و جنسیت (مانکوا) جهت آزمون فرضیه ها، استفاده شد. نتایج نشان داد که الگوی مشاوه ای اسلام محور، شادمانی زناشویی و دلزدگی زناشویی و مولفه های آن شامل دلزدگی جسمی، دلزدگی روانی و دلزدگی عاطفی را بهبود بخشیده است(001/0>p). نتیجه پژوهش حاضر علاوه بر این که موید تحقیقات قبلی مبنی بر اثر گذاری روش های مذهبی در درمان می باشد، راهکاری در زمینه زوج درمانی ارائه می دهد.