ارزیابی کمی بیان برخی ژن های دخیل در بیوسنتز پلی آمین گندم در پاسخ به بیماری فوزاریوم سنبله چکیده فاکتورهای محیطی از جمله استرس های زنده و غیر زنده در کاهش تولید گندم نقش دارند. بیماری فوزاریومی سنبله یا اسکب یکی از مهم ترین بیماری های گندم است. این بیماری نه تنها باعث کاهش معنی دار عملکرد می شود بلکه کیفیت دانه را هم تحت تاثیر قرار می دهد. داکسی نیوالنول (don) یکی از مهمترین سم های تولید شده توسط قارچ در دانه های آلوده می-باشد که برای سلامت دام و انسان مضر می باشد. هدف از این بررسی، تشخیص تغییرات احتمالی ایجاد شده در سطح رونوشت برخی از ژن های مسیر بیوسنتز پلی آمین گندم و ژن udp-گلوکوزیل ترانسفراز تحت تنش تیمارهای اسپور قارچ، عصاره قارچ، توکسین don، سالیسیلیک اسید در گندم بوده است. بدین منظورکشت دو رقم فلات و سومایتری در ایستگاه تحقیقات عراقی محله گرگان در طی سال زراعی 89-88 انجام شد. در زمان گلدهی آلودگی با تیمارهای مذکور در گلچه میانی سنبله صورت گرفت و سنبله ها پس از آلودگی با کیسه های پلاستیکی پوشانده شدند، از سنبله های آلوده در زمان های 0، 3، 6، 12، 24، 36، 72 ساعت و 7 روز بعد از آلودگی مصنوعی با تیمارها نمونه برداری شد و استخراج rna کل و ساخت cdna براساس دستورالعمل شرکت فرمنتاز صورت گرفت. نتایج نشان دهنده افزایش بیان ژن آرژنین دکربوکسیلاز و اورنیتین دکربوکسیلاز در رقم حساس فلات در اکثر بازه های زمانی در تمامی تیمارها بود و احتمال نقش این ژن ها را در حساسیت افزایش می دهد. افزایش بیان ژن udp-گلوکوزیل ترانسفراز در 36 تا 72 ساعت پس از آلودگی در رقم مقاوم سومایتری مشاهده گردید. ژن udp-گلوکوزیل ترانسفراز تحت تیمار اسپور قارچ فوزاریوم میزان بیان ژن در رقم سومایتری بیشتر بود و امکان دخالت این ژن را در مقاومت تایید می کند.

چکیده بیماری سفیدک پودری جو که توسط قارچ آسکومیستblumeria graminis dc.ex merat f.sp.hordei er . marshal (syn. erysiphe graminis f. sp. hordei) ایجاد می شود، از مهم ترین بیماری های جو در جهان می باشد که سالیانه خسارت فراوانی را به محصول وارد می سازد. استفاده از ارقام مقاوم از لحاظ اقتصادی و سلامت محیط زیست کارآمدترین روش کنترل بیماری سفیدک پودری است. در این تحقیق به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی مقاومت به بیماری سفیدک پودری و تعیین چگونگی کنترل ژنتیکی صفات و همچنین تعیین اثر محیط بر برآورد این پارامترها، از طرح دای آلل یک طرفه 7×7 استفاده گردید. بدین منظور شش ژنوتیپ جو به همراه رقم تجاری صحرا در دامنه ی حساس تا مقاوم به بیماری سفیدک پودری در تلاقی مورد استفاده قرار گرفتند. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. صفات مورد مطالعه در مرحله گیاه بالغ شامل شدت بیماری و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (audpc) بود. همچنین صفات مورفولوژیک ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، وزن سنبله، تعداد سنبلچه، تعداد دانه در سنبله، وزن دانه در سنبلچه، وزن هزار دانه، رسیدگی فیزیولوژیک و تراکم سنبلچه، یادداشت برداری گردیدند. نتایج نشان داد که برای صفتت شدت بیماری مدل افزایشی غالبیت صدق می کند، همچنین این صفت تحت کنترل یک گروه ژنی می باشد، درصفات مرتبط با بیماری اثرات غالبیت ژن ها بارزتر بود. صفت audpc تحت کنترل بیش از یک گروه ژنی قرار داشت. در هر دو صفت، ژنوتیپ 110/104 به عنوان منبع مقاوم و دارنده ی ژن های با اثرات غالبیت مقاومت شد و پتانسیل تولید نتاج برتر در تلاقی در برنامه های اصلاحی را دارا می باشد. تجزیه دای آلل برای همه صفات مورفولوژیکی صورت گرفت. قابلیت ترکیب پذیری عمومی (gca) برای تمام صفات مورد ارزیابی معنی دار بود، ولی قابلیت ترکیب پذیری خصوصی (sca) در صفات ارتفاع، رسیدگی فیزیولوژیک و تراکم سنبلچه معنی دار نبود. در کنترل صفت تعداد دانه در سنبله، علاوه بر اثرات افزایشی و غالبیت، اثرات اپیستازی نیز نقش داشتند. همچنین مشخص شد که واریانس غالبیت بیشترین نقش را در کنترل توارث صفات مورد بررسی به عهده دارد. متوسط وراثت پذیری عمومی برای صفات مورد بررسی بین 7/48 و 6/86 درصد متغیر بود. کلمات کلیدی: سفیدک پودری، تجزیه ژنتیکی، دای آلل، مقاومت

گندم 20 درصد از کالری غذای جهان را تامین می کند و غذای اصلی حدود 40 درصد از جمعیت جهان است. زنگ قهوه ای گندم توسط قارچpuccinia recondita f.sp.tritici ایجاد می شود و یکی از مهم ترین بیماری های گندم در تعدادی از مناطق جهان می باشد. به منظور مطالعه نحوه توارث مقاومت به بیماری زنگ قهوه ای در گندم نان و برآورد اجزای ژنتیکی مقاومت، نتاج f1، f2، bc1 و bc2 (حاصل از تلاقی رقم حساس بولانی و رقم مقاوم شیرودی) همراه با والدین در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار کشت و در دو مرحله گیاهچه و گیاه بالغ به ترتیب در گلخانه و مزرعه مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه در مرحله گیاهچه شامل دوره کمون و تیپ آلودگی و در مرحله گیاه کامل شامل تیپ آلودگی و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری بودند. نتایج تجزیه واریانس در گلخانه نشان داد که تفاوت معنی داری بین نسل ها برای صفات مورد بررسی وجود دارد. در مقایسه میانگین صفات، نسل اول به والد مقاوم نزدیک تر بود که نقش اثر غالبیت را می رساند. برای هر دو صفت، برآورد درجه غالبیت تقریباً برابر یک بود که بیانگر غالبیت کامل مقاومت است. وراثت پذیری عمومی برای هر دو صفت بالا و وراثت پذیری خصوصی پایین بود. تعداد ژن های کنترل کننده مقاومت برای صفات مورد بررسی بین یک تاسه ژن برآورد گردید. علیرغم معنی دار بودن اثر افزایشی، جزء غالبیت از نقش بیشتری درکنترل صفات مورد بررسی برخوردار بود. مقدار منفی f برای هر دو صفت نشان داد که ژنهای غالب اکثراً در والد با مقدار پایین صفات مورد بحث جمع شده است. بر اساس نتایج تجزیه میانگین نسل ها مدل ژنتیکی پنج پارامتری به عنوان بهترین مدل پذیرفته شد. اثر های افزایشی، غالبیت و اپیستازی (خصوصاً اثر متقابل غالبیت× افزایشی و غالبیت × غالبیت) اثر معنی داری در کاهش تیپ آلودگی و افزایش دوره کمون داشتند. نتایج تجزیه واریانس در مزرعه نشان داد که تفاوت معنی داری بین نسل ها برای صفات مورد بررسی وجود دارد. برای هر دو صفت مورد بررسی در مزرعه، برآورد درجه غالبیت تقریباً برابر یک بود که بیانگر غالبیت کامل مقاومت است. در آزمایش مزرعه همانند گلخانه وراثت پذیری خصوصی پایین بود. تعداد ژن ها موثر برای صفات مورد نظر یک تا پنج عدد برآورد گردید. بر اساس نتایج تجزیه میانگین نسل ها، مدل ژنتیکی پنج پارامتری به عنوان بهترین مدل در آزمایش مزرعه پذیرفته شد. اثرات افزایشی و غالبیت و اپیستازی (خصوصاً اثر متقابل غالبیت× افزایشی و غالبیت × غالبیت) برای عمل ژنی معنی دار برآورد گردید. آزمایش دیگری که در مزرعه صورت گرفت شامل ارزیابی مقاومت سی رقم گندم نان در مرحله ی گیاه بالغ به بیماری زنگ قهوه ای بود. صفات مورد ارزیابی ارقام عبارتند از سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری، سطح نسبی زیر منحنی پیشرفت بیماری، میانگین ضرایب آلودگی و ضریب آلودگی نهایی بودند. تجزیه واریانس اختلاف معنی دار در بین ژنوتیپ ها برای همه صفات نشان داد. درتجزیه خوشه ای برای چهار صفت، سی رقم گندم در چهارگروه طبقه بندی شدند.

این پژوهش با هدف ارزیابی این دو جنبه مهم در چند رقم فندق در ایستگاه تحقیقات فندق آستارا در استان گیلان صورت گرفت. در ابتدا در سه رقم بومی خود گرده افشانی کنترل شده انجام شد. این مطالعه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی صورت گرفت و داده های حاصل با نرم افزار آماری sas آنالیز شدند بر اساس نتایج، ارقام پشمینه و شستک تاحدی و رقم تابستانه کاملاً خود سازگاری گرده نشان دادند. براساس میزان تشکیل خوشه میوه، برای ارقام بومی از بین چهار گرده زای خارجی، و برای ارقام خارجی ازبین سه گرده زای بومی، بهترین گرده زا ها به این صورت بودند: سگورب برای پشمینه؛ بارسلونا برای تابستانه؛ سگورب برای شستک؛ شستک برای بارسلونا؛ شستک برای سگورب؛ پشمینه برای داویانا و پشمینه برای مرویل. در بخش دوم، برخی صفات فیزیکی و ظاهری میوه و مغز و همچنین میزان ترکیبات اصلی مغز به همراه چند عنصر کم مصرف در 12 رقم فندق اندازه گیری و با هم مقایسه شدند. این ارزیابی بر روی چهار رقم تجاری مهم (بارسلونا، سگورب، مرویل (= مرویل دوبولویلر) و داویانا)، چهار رقم بومی ایران (پشمینه، رسمی، شستک و تابستانه) و چهار رقم خارجی کمتر شناخته شده که در سال های اخیر وارد ایران شده اند (نمسا، پرونس، کریستین و پروستوریکا) انجام شد. این بخش در قالب طرح کاملاً تصادفی صورت گرفت و داده ها با نرم افزارهای آماریsas و spssآنالیز شدند. نتایج نشان داد که این ارقام در صفات ظاهری میوه و مغز و ترکیبات مغز با هم اختلاف معنی داری داشتند. ارقام وارداتی به طور کلی نسبت به ارقام ایرانی صفات فیزیکی بهتری داشتند، از جمله میوه ها و مغزهای بزرگتر و درصد مغز بالاتر و البته درصد روغن این ارقام نیز بالاتر بود. با این حال، محتوای پروتئین مغز در ارقام ایرانی نسبت به ارقام خارجی بالاتر بود (09/17 تا 61/24 درصد). رقم «رسمی» صفات برتری مانند محتوای روغن بالا (33/61 درصد) داشت که نشان دهنده اهمیت تحقیقات بعدی بر روی این رقم به عنوان رقمی مناسب جهت کشت در ایران می باشد. رقم پرونس در بین تمام ارقام در چند صفت برترین رقم بود. پرونس بیشترین تعداد میوه در خوشه (58/3)، نازک ترین پوسته (95/0 میلی متر)، بالاترین میزان روغن (44/68 درصد) را داشت. مغز ارقام بارسلونا (83/66%)، مرویل (83/31%) و مرویل (33/34%) به ترتیب بالاترین میزان آهن، منگنز و روی را داشتند. بیشترین میوه های پوک در مرویل (10 درصد) مشاهده شد، در حالی که هیچ میوه پوکی در رقم بومی شستک مشاهده نشد. سگورب دارای بالاترین میزان دوقلویی مغز بود (10 درصد)، در حالی که در ارقام داویانا، مرویل و پشمینه هیچ میوه ای با مغز دوقلو مشاهده نشد. تابستانه بیشترین مغزهای کپک زده را داشت (67/11 درصد)، ولی در میوه های ارقام رسمی و سگورب هیچ مغز کپک زده ای وجود نداشت. درصد مغزهای چروکیده بین 22/2 درصد (بارسلونا) و 44/14 درصد (سگورب) بود. بر اساس نتایج مقایسات میانگین و دندروگرام های رسم شده، تنوع قابل توجهی بین این 12 رقم فندق وجود داشت، که نشان دهنده تنوع ژنتیکی معنی داری در این ارقام است که برای استفاده در برنامه های بهنژادی اهمیت زیادی دارد.

به منظور بررسی محتوای کلروفیل و تنوع ژنتیکی تعداد 38 رقم برنج ایرانی با استفاده از 14 نشانگر ssr و 15 صفت زراعی بررسی شدند.

هدف از این تحقیق ارزیابی اثرات پربیوتیکی گالاکتوالیگوساکارید بر بیان ژن های درگیر در اشتها (گرلین) و ایمنی (tnf-?1 و tnf-?2) ماهی قرمز بود. آزمایش در سه سطح 5/0، 1، و 2 درصد از پربیوتیک و گروه شاهد به صورت کاملاً تصادفی انجام شد. ذخیره سازی با تراکم 15 عدد ماهی با میانگین وزنی 28/0±88/4 گرم در هر مخزن فایبرگلاس 500 لیتری به مدت 6 هفته در شرایط یکسان و تغذیه با سطوح مختلف گالاکتوالیگوساکارید، انجام شد. زیست سنجی ماهیان جهت اندازه-گیری توده زیستی مخازن هر دو هفته یک بار صورت گرفت. همچنین به منظور بررسی بیان ژن گرلین از بافت روده و بیان ژن های tnf-?1 و tnf-?2 از بافت کلیه پس از طی سه و شش هفته نمونه برداری انجام شد. rna از بافت های موردمطالعه استخراج و cdna سنتز شد و با آغازگرهای اختصاصی توسط real time pcr بیان ژن گرلین، tnf-?1 و tnf-?2 موردبررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که در هر دو زمان نمونه گیری اختلاف معنی دار در میزان بیان هر سه ژن بین تیمارهای مختلف وجود داشت ( 05/0 ? p ). با افزایش سطح گالاکتوالیگوساکارید در جیره مقدار نسبی بیان ژن گرلین کاهش یافت اما بیان ژن های tnf-?1 و tnf-?2 تقریباً در هر دو زمان ، روندی فزاینده داشتند با این تفاوت که بیشترین مقدار بیان در زمان اول مربوط به گروه تغذیه شده با سطح دو درصد گالاکتوالیگوساکارید بود اما در زمان دوم گروه تغذیه شده با سطح دو درصد گالاکتوالیگوساکارید نسبت به گروه تغذیه شده با سطح یک درصد کاهش بیان داشت و سطح 1 درصد بیشترین میزان بیان نسبی را بین تیمارها دارا بود. در این مطالعه مشخص گردید که گالاکتوالیگوساکارید با سطح 1و 2 درصد در شش هفته تغذیه باعث افزایش ایمنی به واسطه افزایش بیان نسبی سایتوکین های التهابی (tnf-?1 و tnf-?2) در ماهی قرمز می شود اما باوجود گزارش های مختلف مبنی بر بهبود وضعیت رشد، افزودن گالاکتوالیگوساکارید به جیره غذایی سبب می شود که میزان بیان ژن گرلین به عنوان محرک رشد و اشتها کاهش یابد.