عناصر و عوامل اقلیمی و ژئومورفولوژیکی بر روی محیط های طبیعی و انسانی تاثیرات مستقیم دارند. از میان عوامل اقلیمی مواردی چون بارش به صورت باران یا برف، درجه حرارت، یخبندان و غیره، و عوامل ژئوموفولوژیکی همچون شیبدامنه ها، جهت دامنه ها، جنس سنگ ها، گسل ها، نوع خاک منطقه و غیره در وضعیت جغرافیایی منطقه تاثیرات فراوانی دارند. از تبعات عوامل فوق الذکر، پدیده بهمن بسیار متاثر می شود و با تغییرات و تحولات این عوامل اقلیمی و زمین شناسی، دچار نوسانات غیر قابل پیش بینی می شود. از آنجایی که رخداد بهمن در نواحی مرتفع و کوهستانی رخ می دهد و در این نواحی به دلیل وجود محور های حمل و نقل سخت و مساله دار، تاثیرات این پدیده بیشتر نمایان می شود، لذا ضرورت دارد با شناخت عوامل اقلیمی و زمین شناسی موثر در پدیده بهمن، وضعیت محورهای ارتباطی در نواحی کوهستانی را بهتر مطالعه شوند. بنابراین در این تحقیق به دنبال بررسی سطح میزان تاثیرگذاری عوامل اقلیمی و زمین شناسی بر روی بهمن در محور شمشک- دیزین هستیم. داده های مورد استفاده برای این تحقیق از سازمان هواشناسی، سازمان نقشه برداری، اداره راه و ترابری شمیرانات و سازمان هلال احمر شمیرانات تهیه شده است. به منظور تحلیل داده ها و اطلاعات مورد نیاز در راستای پاسخ دهی به فرضیات تحقیق از نرم افزار spss و آزمون رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهند که عوامل اقلیمی و زمین شناسی بر روی پدیده بهمن تاثیرات مستقیمی و غیر قابل انکاری دارند.

اطلاع از میزان هدر رفت خاک ،فرسایش و تولید رسوب در یک منطقه مسئله ای است که هم قابل ارائه و مقایسه و هم در طراحی ها در برآورد حجم و هزینه عملیات نقش اساسی را بازی می کند و از آنجایی که هدف اصلی از این مطالعات حفظ منابع آب و خاک و تنظیم جریانان یک حوضه آبخیز ونیز افزایش عمر سدهامی باشد بایستی جهت هرگونه ساماندهی به وضعیت تخریب و فرسایش و رعایت موازنه در میزان ورودی ها و خروجی ها حتماً با اعداد و ارقام مسائل را بیان نمود تا اینکه هم اولویت عوامل دست اندرکار مشخص و هم اینکه به دست اندرکاران اجرایی حجم مواد تخریبی و خارج شده را ارائه نمود تا اینکه هم روش مبارزه و هم هزینه آن را به بهترین نحو و با اعتماد کامل طراحی نمایند. از آنجایی که در رابطه با منطقه مورد مطالعه هیچگونه اطلاعات و آماری از ایستگاه های احتمالی در اختیار نبود ناچاراً از روش های تجربی جهت برآورد کیفی و کمی تولید فرسایش و رسوب استفاده گردید. یعنی ابتدا با استفاده از مطالعات سایر بخش ها و تفسیر عکس های هوایی منطقه وضعیت کیفی منطقه تجزیه و تحلیل شده و در آخر با استفاده از روش mpsiac به صورت کاملاً کمی برآورد دقیقی از پارمترهای دخیل انجام و میزان فرسایش و رسوب زیرحوضه ها و در نهایت کل حوضه محاسبه گردید. و نیز از روش b.l.m برای محاسبه میزان فرسایش سطحی خاک استفاده شده است در روش کیفی با یک دید همه جانبه از کلیه عوامل موثر در تلید فرسایش رسوب زیر حوضه ها کمک گرفته شد و پس از شناسایی فعلی فرسایش، وضعیت پوشش گیاهی، استفاده فعلی از اراضی، طبقات ارتفاعی، شیب و خاک چهار کلاس فرسایشی تشخیص داده شد تاکنون روش های مختلفی در کشورهای متعددی از جهان برای برآورد میزان فرسایش رسوب ارائه شده است که یک و یا تعدادی از پرامترهای اصلی دخیل در فرسایش و رسوب را مدنظر قرار داده و در برآورد از آن ها استفاده می نمایند. در مطالعه حاضر با توجه به اینکه ضمن برآورد فرسایش و رسوب، تغییر اولویت عوامل دخیل جهت انجام عملیات مبارزه نیز مدنظر بوده است صلاح براین بوداز روش mpsiac را جهت کمی کردن استفاده نماییم. برای مقایسه شکل حوضه های آبخیز افجه بازیر حوضه های جانبی آن از شاخص هایی چون ضریب فشردگی گرواولیوس،ضریب شکل هورتون ،نسبت گردی میلر و نسبت طول شیوم استفاده شده است. در کل شیب رودخانه افجه زیاد بوده و به صورتv بوده که شدت فرسایش منطقه زیاد بوده ولی در قسمت های جنوبی حوضه که از شیب کلی کاسته می شود قدرت فرسایشی جریان آب در آن ها کاسته می شود در فصل پایانی که نتیجه گیری وارایه پیشنهاد است نتیجه مطالعاتی است که در بخشهای قبل صورت گرفته است. در این بخش سعی شده به فرضیات مطرح شده در طرح تحقیق پاسخ داده شود و راه حل هایی متناسب با شرایط منطقه ارایه گردد.

از جمله رخدادهای طبیعی که زندگی بشر را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده است پدیده سیل و تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم آن در زندگی انسان ها است. در این پژوهش به برآورد ضریب رواناب، شناخت عوامل و عناصر موثر در سیل خیزی و پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی حوضه آبریز حویق پرداخته شده است. در حوضه مورد مطالعه برای برآورد مقدار رواناب از روش شماره منحنی (cn)، مربوط به سازمان حفاظت خاک آمریکا (scs) استفاده شده که معمولترین روش پیش بینی حجم رواناب است. برای این منظور ابتدا داده ها و اطلاعات مورد نیاز شامل آمار حداکثر بارش روزانه، نقشه های تراکم پوشش گیاهی، گروه های هیدرولوژیک خاک و کاربری تهیه و وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) گردید. با تلفیق اطلاعات فوق، در مدل (scs) نقشه (cn) حوضه، میزان نفوذ (s) و مقدار رواناب (q) تهیه شد. در نهایت با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی شش فاکتور در نظر گرفته شده شامل: رواناب، گروههای هیدرولوژیک خاک، شیب، کاربری زمین، تراکم پوشش گیاهی و تراکم زهکشی وزن دهی شده و در نتیجه با اعمال وزن لایه ها نقشه پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی حوضه با دوره بازگشتهای مختلف (2، 5، 10، 25، 50 و 100 ساله) تهیه گردید. نتایج تحقیق نشان داد که چه قسمت هایی از حوضه دارای پتانسیل سیل خیزی کم، متوسط و زیاد می باشد. بنابراین با استفاده از این نقشه ها می توان راهکارهایی جهت مقابله با بحران های آبی و همچنین کنترل سیلاب ها در حوضه آبربز مورد مطالعه ارائه نمود.

حوضه امامه بین 35 درجه و 53 دقیقه و 26 ثانیه عرض شمالی و 51 درجه و 31 دقیقه و 36 ثانیه طول شرقی واقع شده است. شکل کلی منطقه کوهستانی و دارای آب و هوای سرد و نیمه سرد می باشد.زمین شناسی ساختمانی در محدوده البرز جنوبی قرار گرفته قدیمترینسنگهای آن متعلق به دوره ائوسن است وجود دره ها و گسل مشا-فشم در رسوبات کواترنری و پرتگاههای متعدد ساختمانی نشانه فعال بودن منطقه از نظر تکتونیکی است از دیدگاه ژئومورفولوژی وجود انواع سیلاب فرسایش حرکات دامنه ای (لغزش و ریزش)و برف سنگین در مههای سرد سال و در حوضه نشانه برتری نقش اقلیم در تحولات ژئومورفولوژیکی را نشان می دهد. تاثیر انسان در مورفوژنز بهصورت کشت و تصرف دامنه ها عملیات ساختمانی موجب تشدید بحران در حوضه گردیده.

حوضه کند بین 35 درجه و 36 دقیقه عرض شمالی و 51 درجه و 30 دقیقه و 35 ثانیه طول شرقی واقع شده است . شکل کلی کنطقه کوهستانی و دارای آب و هوای سرد و نیمه سرد می باشد.زمین شناسی ساختمانی در محدوده البرز جنوبی قرار گرفته،قدیمیترین سنگهای آن متعلق به دوران پالئوزوئیک و سنوزوئیک بوده و شامل سازندهای باروت و فجن ،کرج کند و قرمز بالائی می باشد.و نهشته های آن شامل ماسه سنگ ،کنگلومرا گچ و سنگهای آهکهای مارنی می باشد.وجود دره ها و گسل مشا-فشم و گسل شمال تهران در رسوبات کواترنری و پرتگاههای متعدد ساختمانی نشانه فعال بودن منطقه از نظر تکتونیکی است.این گسلها بارها ئ بارها سبب ایجاد زمین لرزه های متعدد گردیده اند. ژئو مورفولوژی منطقه شامل سه بخش کوهستان ،کوهپایه و دشتهای آبرفتی می باشد.آب و هوای منطقه کوهستان سرد بوده و بیشترین بارندگی آن به صورت برف می یاشد و ارتفاع آن بین 2900-3880 متر می باشد.واحد کوهپایه از نظر اقلیمی دارای شرایط معتدلتری می باشد و ارتفاع آن بین 2200-2900 می باشد.دشتهای آبرفتی بین 2800-2900 متر می باشدو در رسوبات کواترنر دیده شدهو اراضی کشاورزی در آن قرار گرفته است.ا ز دیدگاه ژئومورفولوژی وجود سیل و انواع فرسایش،حرکات دامنه ای (لغزش و ریزش)زمین لرزه و برف سنگین در مههای سرد سال و در حوضه نشانه برتری نقش اقلیم در تحولات ژئومورفولوژیکی را نشان می دهد. تاثیر انسان در مورفوژنز به صورت کشت و تصرف دامنه ها عملیات ساختمانی موجب تشدید بحران در حوضه گردیده