آلودگی هوا پس از انقلاب صنعتی در اوایل قرن 19، یکی از تهدیدات عمده برای سلامتی انسان و محیط زیست بوده است. خطرات ناشی از آلودگی هوا با توجه به گسترش تولیدات صنعتی و کشاورزی و رشد جمعیت انسان افزایش یافته است. حضور فلزات سنگین از آلاینده های مهمی هستند که همراه ذره های معلق در جو پراکنده می شوند و به دلیل اثرات سمی و سرطان زایی این فلزها، اندازه گیری و کنترل غلظت آن ها از اهمیت خاصی برخوردار است. اثرات سمی فلزات سنگین از جمله سرب، کروم و کادمیوم به خوبی شناخته شده اند، بنابراین اطلاعات در خصوص غلظت و توزیع آن ها در محیط شهری مهم است. در این تحقیق غلظت سه فلز سرب، کروم و کادمیوم در پنج ایستگاه و در چهار ماه (آذر تا اسفند 1390) در هوای شهر مشهد بررسی گردید. فیلتر های نمونه برداری، با اسید نیتریک غلیظ هضم شده و فلزات توسط دستگاه جذب اتمی perkin – elmer aanalyst 700 اندازه گیری شدند. تحلیل های آماری بوسیله نرم افزار spss و excel انجام شد. میانگین فلزات سنگین مورد بررسی در هوای مشهد در پنج ایستگاه نمونه برداری در طول دوره مطالعه برای فلز سرب برابر 73/852 (50/57 تا 44/4608)، برای فلز کروم 21/1111 ( 97/44 تا 44/5964) و برای فلز کادمیوم 63/18 (025/0 تا 78/181) نانوگرم بر متر مکعب بود که در مقایسه با استاندارد who با سطوح مجاز تعیین شده توسط این سازمان اختلاف معنا دار آماری نداشت و در مقایسه یا مقادیر استاندارد تعیین شده توسط epa، میانگین سرب در هوای مشهد با اختلاف معنا داری کمتر از حد مجاز و فلز کروم با اختلاف معنا دار آماری بالاتر از حد این استاندارد بود. بیشترین میانگین غلظت سرب و کادمیوم در ایستگاه پایین باد مشاهده شد و بیشترین غلظت کروم در ایستگاه ترافیکی صدف مشاهده شد. نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر نشان داد که بین فلزات کروم و کادمیوم در ایستگاه پایین باد همبستگی معنا داری وجود دارد. فلز کروم در ایستگاه های بالا باد، پایین باد و ایستگاه ترافیکی صدف با ذرات کوچک تر از 5/2 میکرومتر موجود در هوا دارای همبستگی معنا دار آماری است. بیشترین غلظت دو فلز سرب و کادمیوم در ماه اسفند و برای فلز کروم در ماه آذر مشاهده شد.

فعالیت های بشر منجر به تجمع فلزات سمی در محیط های آبی می شود و رسوبات، محل نهایی تجمع فلزات سنگین در محیط آبی هستند. وجود فلزات سنگین در اکوسیستم های آبی، سال هاست که مشکلات زیست محیطی زیادی را به وجود آورده است. این عناصر در نتیجه عوامل طبیعی و به طور عمده فعالیت های انسانی (فاضلاب های صنعتی، شهری، کشاورزی) وارد محیط زیست می شوند و از طریق زنجیره غذایی در بدن آبزیان تجمع می یابند. گیاهان آبزی به عنوان یک حلقه از زنجیره غذایی به واسطه توانایی در جذب فلزات سنگین می توانند، نشانگر افزایش نسبی غلظت این عناصر در آب یا رسوبات اکوسیستم های مورد نظر باشند. در این تحقیق به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین (کروم، مس و روی)، نقش گیاه حرا (avecinnia marina) در جذب و تجمع فلزات سنگین و تفاوت میزان جذب اندام های مختلف، در شهریور 1391 از 9 ایستگاه در ذخیره گاه زیست کره حرا از رسوب و بافت های (ریشه، ساقه و برگ) گیاه حرا نمونه جمع آوری شد. برآورد آلودگی رسوبات با روش هضم کلی انجام گردید. نمونه ها پس از آماده سازی توسط دستگاه جذب اتمی شعله اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که میانگین غلظت کروم در ایستگاه های مطالعاتی در مقایسه با استاندارد رسوبات جهانی بالاتر است؛ البته محاسبه ی شاخص ژئوشیمیایی، آلودگی رسوبات منطقه به فلز مذکور را رد کرد. غلظت فلزات روی، مس و کروم در رسوبات بیشتر از بافت های گیاه حرا است. مقایسه بین اندام های مختلف نشان داد که غلظت فلزات مورد بررسی در ریشه بیشتر از ساقه و برگ ها می باشد. این گیاه رابطه مثبت و معنی داری با آلودگی منطقه نشان داد. بنابر این از این گیاه می توان به عنوان شاخص زیستی آلودگی فلزات مورد بررسی در ذخیره گاه زیست کره حرا استفاده کرد.