در تحقیق حاضر تاثیر عصاره آبی- الکلی ریشه شیرین بیان بر فعالیت مکانیکی روده کوچک ایزوله و تداخل آن با سیستم کولینرژیک ، آلفا- بتا آدرنرژیک و نیتریک اکسید به روش زیر مطالعه گردید: تعداد 14سر موش صحرایی نر بالغ با وزن 200 تا 250 گرم در شرایط نرمال به مدت یک هفته نگهداری شدند. سپس هر موش ابتدا به وسیله اتر بیهوش شد و دوازدهه آن جدا گشته و به قطعات 1 سانتی متری تقسیم شد. قطعات دوازدهه ایزوله به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند که درحمام بافتی حاوی محلول کربس اکسیژنه با 4/7ph= و دمای c °37 قرارگرفتند. فعالیت مکانیکی هر دو گروه از قطعات به وسیله ترانسدیوسر نیرو متصل به bridge amplifier power lab ثبت شد. پاسخ های مکانیکی قطعات دوازدهه ایزوله به استیل کولین 5 - 10 مولار به عنوان آگونیست رسپتور موسکارینی، فنیل افرین 5-10×2 مولار به عنوان آگونیست رسپتور آلفا-1- آدرنرژیک، اپی نفرین 6-10 مولار به عنوان آگونیست رسپتور بتا- آدرنرژیک و پروپرانولول 6- 10 × 2مولار به عنوان آنتاگونیست بتا آدرنرژیک و l-name 4-10 مولار مهارکننده آنزیم نیتریک اکسید سنتتاز در حضور عصاره ریشه شیرین بیان اندازه گیری شد. همچنین فعالیت مکانیکی قطعات گروه کنترل در شرایط مشابه با حلال عصاره ثبت گردید. داده ها به وسیله نرم افزار spss و آزمون آماری (paired-samples t-test) با در نظر گرفتن 5 0/0p? به عنوان سطح معنی داری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره ریشه شیرین بیان باعث کاهش فعالیت حرکات روده گردیده است و نیروی انقباض القا شده ی قطعات دوازدهه ایزوله توسط استیل کولین در حضور عصاره شیرین بیان در مقایسه با گروه کنترل به طور قابل توجهی کاهش می یابد. این اثر مهارکنندگی مستقل از رسپتورهای بتا- آدرنرژیک و سنتز no می باشد.

شیرین بیان از گیاهان بومی ایران است که ریزوم آن به طور سنتی برای درمان بیماریهای دستگاه گوارش از جمله اسپاسم روده استفاده می شده است. برای تشخیص بعضی از مکانیسمهای آن، تحقیق حاضر بر روی کولون دیستال به روش زیر انجام گرفت: تعداد ده سر موش صحرایی نر در شرایط طبیعی و سیکل روشنایی- تاریکی 12 ساعته، با دسترسی کافی به آب و غذا برای یک هفته نگهداری شدند. سپس هر موش به وسیله ی اتر بیهوش شد و کولون دور آن از بدن خارج و به قطعات یک سانتی متری تقسیم شد. قطعات به ترانسدیوسر نیروی مرتبط با بریج آمپلی فایر دستگاه پاورلب متصل شدند و به درون ارگان بث های حاوی محلول کربس اکسیژنه 37 و 4/7=ph برای ثبت فعالیت مکانیکی آنها در حالت پایه و بعد از استفاده از عصاره و حلال آن، استیل کولین، فنیل افرین، اپی نفرین، پروپرانولول و l-name غوطه ور شدند. داده ها با استفاده از برنامه آماری spss و تست paired- samples t test با در نظر گرفتن سطح معنی دار 05/0?pمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج کاهش معنی دار فعالیت مکانیکی را در حضور عصاره نشان داد که به وسیله استیل کولین برگشت پذیر نبود. همچنین یک کاهش معنی دار فعالیت مکانیکی در حضور عصاره و اپی نفرین در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. هیچ تفاوت معنی داری در حضور l-name مشاهده نشد، با ای نوجود افزایش معنی دار فعالیت مکانیکی در حضور پروپرانولول مشاهده گردید. بنابراین می توان چنین نتیجه گرفت که در محدوده تحقیق حاضر، عصاره ریزوم شیرین بیان دارای اثر مشابه بتا آدرنرژیک و ضد کولینرژیکی بر کولون ایزوله بوده است و این اثر مستقل از سیستم نیتررژیک است.