نام پژوهشگر: سیدرضا فاطمی طباطبایی
محمدعلی نگهدار سیدرضا فاطمی طباطبایی
غده تیرویید از جمله غدد با اهمیّت درون ریز بدن محسوب می شود که به واسطه هورمون های خود (عمدتأ t3 و t4) اعمال فیزیولوژیک با اهمیتی را در بدن کنترل می کند. در شرایط کمبود این هورمون ها متابولیسم بدن و کارکرد دستگاه های مختلف آن تحت تاثیر قرار گرفته و نشانه های بالینی متفاوتی تظاهر می یابد. هدف از مطالعه حاضر تعیین مقادیر هورمون های تیروییدی(t3، t4،ft3 و ft4) در اسب های نژاد عرب در چهار فصل سال در استان خوزستان می باشد. جهت انجام این کار با مراجعه به تعدادی از اسب داری های استان 240 نمونه خون از اسب های موجود در آنها اخذ گردید. مقادیر هورمون های فوق با روش سنجش ایمنی آنزیم (eia) اندازه گیری شده وتحلیل نتایج با استفاده از نرم افزارsas مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این بررسی میزان متوسط و خطای استاندارد هورمون های t3 و t4، ft3 و ft4 در کل سال به ترتیب03/0±5/1(نانو مول بر لیتر)، 4/1±1/45 (نانو مول بر لیتر)،12/0±5/5 (پیکو مول بر لیتر) و31/0±6/13 (پیکو مول بر لیتر) را نشان داد. میزان این هورمون ها در فصل زمستان (فصل سرد) بالاتر از فصل تابستان(فصل گرم) بودند. اگرچه میزان این هورمون ها در جنس نر بیشتر از جنس ماده تعیین گردید، امّا اختلاف بین دو جنس از نظر آماری معنادار نبود. مقایسه سنین مختلف نشان داد بالاترین غلظت این هورمون ها در کره ها بود هر چند اختلاف معنادار فقط در t4 و t3 با بالغین وجود داشت.در بررسی شرایط فیزیولوژیک میزان هورمون هادر آبستن ها با اختلاف معنادار)05/0(p <کمتر از غیر آبستن ها بود
میثم مروجی آریا رسولی
عوامل متعددی نظیر ترکیب، حجم و ph مواد غذایی می توانند تخلیه شیردان را تحت تاثیر قرار دهند.این امر به خوبی به اثبات رسیده است که رابطه ای مستقیم بین غلظت محلول های خوراکی و تخلیه شیردان وجود دارد؛ به طوری که محلول های خوراکی غلیظ سبب کاهش تا مرز وقفه حرکات شیردان، بسته به درجه غلظت آنها، می گردند. محلول های هایپرتونیک تزریقی وسیعاً در درمان شوک های سپتیک و به ویژه در اسهال گوساله ها استفاده می شوند، ولی در خصوص تأثیر تزریق وریدی محلول های غلیظ در تخلیه شیردان گوساله های نوزاد تا به حال هیچ گونه تحقیقی صورت نگرفته است. در این مطالعه اثرات تزریق وریدی 2 محلول هایپراسموتیک و هایپرتونیک رایج، دکستروز و کلرید سدیم، بر تخلیه شیردان در شش راس گوساله نر 8 تا 10 روزه نژاد هلشتاین که به میزان کافی آغوز دریافت نموده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از4 محلول دکستروز50 درصد، دکستروز 5 درصد، کلرید سدیم 9/0 درصد و کلرید سدیم 20/7 درصد، به میزان 1 میلی لیتر بازای هر کیلوگرم وزن بدن به شکل وریدی و به صورت تصادفی استفاده شد؛ بلافاصله بعد از تزریق هر محلول، به گوساله 2 لیتر شیر تازه حاوی 50 میلی گرم استامینوفن به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن خورانده شده و در زمان های صفر، 15، 30، 45، 60، 90، 120، 150، 180، 240، 300، 360، 420، 480، 600 و 720 دقیقه، جهت ارزیابی چگونگی تخلیه شیردان از طریق سنجش میزان غلظت استامینوفن در پلاسما، خون گیری به عمل آمده و جهت اندازه گیری فاکتورهای استامینوفن، انسولین، گلوکز، سدیم، پتاسیم و فسفر در سرم، در زمان های 15- ، صفر، 3، 6، 10، 15، 20، 30، 40، 50، 60، 90، 120 و240 دقیقه خون گیری صورت گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از آن بودند که با وجود اختلافات بارز سطح زیر منحنیِ غلظت انسولین- زمان، برای هر 4 محلول، از لحاظ آماری، اختلاف معنی داری مشاهده نشده (05/0p>) و به طور مشابه نیز هیچ گونه تفاوت معنی داری در نمودار غلظت استامینوفن- زمان برای چهار محلول مشاهده نشد (05/0p>). همچنین نشان داده شد که طبق شرایط تحقیق کنونی، به هنگام استفاده از محلول های هایپرتونیک، تغییرات معنی داری در میزان غلظت های سرمی سدیم، فسفر و پتاسیم ایجاد نشده (05/0p>) و بنابراین به نظر می رسد تزریق وریدی محلول های هایپرتونیک تخلیه شیردان را تحت تأثیر قرار نمی دهند.
فرزانه نعمتی آریا رسولی
مینرال ها مواد ضروری هستند که در تولید مثل، رشد و متابولیسم نقش مهمی دارند. با توجه به متاثر شدن مینرال ها از عوامل محیطی و تغذیه ای و تاثیر متقابل شرایط فیزیولوژیک و مینرال ها سنجش آنها در دوره بارداری دارای اهمیت است. در این بررسی از صد راس گاو نژاد هلشتاین، در نواحی مختلف شهرستان بیرجند خونگیری به عمل آمد. 75 عدد از نمونه ها مربوط به دام های آبستن (سه ماهه اول آبستنی، چهار ماهه دوم آبستنی و دو ماهه آخر آبستنی) بودند و باقی نمونه ها مربوط به گروه تازه زا بود. مقادیر کلسیم، منیزیم، فسفر، مس، روی، آهن پروتئین و گلوکز در سرم گاوها اندازه گیری شدند. براساس نتایج غلظت حاصل سرمی پروتئین تا رسیدن به آبستنی متوسط افزایش (05/0p<) و در انتهای دوره بارداری کاهش پیدا کرد ولی سطح سرمی گلوکز در بین گروه ها اختلاف معنی داری را نشان نداد (05/0p<). با پیشرفت بارداری از مقادیر سرمی منیزیم و مس به صورت قابل توجهی کاسته شد (05/0p<). مقادیر کلسیم، فسفر و روی نیز در طی آبستنی روند کاهشی داشتند که از نظر آماری معنی دار نبود (05/0p>). در این میان مقادیر منیزیم و روی به صورت مشخص (05/0p<) و مس به صورت نسبی (05/0p>) در گاوهای تازه زا افزایش یافتند ولی کاهش کلسیم تشدید شد (05/0p<). آهن تنها عنصری بود که در طول دوره بارداری دچار افزایش نسبی شد که از نظر آماری معنادار نبود. به نظر می-رسد کاهش مینرال ها در طی دوره بارداری احتمالا ناشی از افزایش نیاز مادر و جنین و تداخل احتمالی با سایر عناصر باشد. غلظت سرمی پروتئین تا رسیدن به آبستنی متوسط افزایش (05/0p<) و با نزدیک شدن به زایمان کاهش پیدا کرد. سطح سرمی گلوکز در بین گروه ها اختلاف معنی داری را نشان نداد.
سیدحمید فرخی فر نعیم عرفانی مجد
مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات سطوح مختلف ویتامین e جیره غذایی بر ساختار هیستومورفومتری و فعالیت آنزیم های مخاطی روده کوچک جوجه های گوشتی انجام شد. 180 قطعه جوجه گوشتی نر یک روزه (سویه راس) به 5 تیمار مساوی (هر کدام با سه تکرار 12 قطعه ای) تقسیم شدند و در شرایط قفس و به ترتیب به صورت تیمار کنترل که جیره پایه را دریافت می کرد و تیمار هایی با اضافه کردن ppm 540 ، 180، 60، 20 از پیش مخلوط ویتامین e به جیره معمولی و با دسترسی آزاد به آب و دان تغذیه گردیدند.در سنین 10، 21، 32 و 42 روزگی، دو قطعه جوجه از هر تکرار کالبدگشایی و از بخش میانی هر قسمت از روده کوچک (دوازده، ژژنوم و ایلئوم) نمونه هایی حداکثر به ضخامت 5/0 سانتی متر برداشت و به روش معمول تهیه مقاطع بافتی، برش هایی به ضخامت 6-5 میکرومتر تهیه شد و پس از رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین مورد مطالعه هیستومورفومتری قرار گرفتند. جهت مطالعه میکرومتری از عدسی میکروسکوپی دیجیتال dino- lite و نرم افزار dino- capture 1، استفاده گردید. جهت اندازه گیری فعالیت آنزیم ها یک قطعه 10 سانتی متری از ابتدای روده کوچک جدا و مقدار 50 میلی گرم آن در محلول بافر فسفات هموژنیزه گردید. فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز و مقدار پروتئین در مخاط روده به وسیله کیت تجارتی و فعالیت آنزیم مالتاز نیز با افزودن سوبسترا (قند مالتوز) و اندازه گیری مقدار گلوکز تولید شده (گلوکز به کمک کیت مربوطه اندازه گیری شد) در زمان مشخص مطابق با روش دالکویست و روش تغییر شکل یافته تشفام تعیین گردید. فعالیت هر کدام از آنزیم ها به ازای یک میلی گرم از پروتئین بیان شد. به منظور تعیین اثر ویتامین e بر وضعیت استرس اکسیداتیو، مقدار تام پراکسیداسیون لیپیدی در بافت مخاطی با استفاده از روش تیوباربیتوریک اسید و با سنجش مالون دی آلدهید انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد ویتامین e روی میانگین وزن زنده جوجه، پانکراس، دوازدهه، ژژنوم و میانگین کل وزن روده کوچک در سنین و مقادیر مختلف نسبت به گروه کنترل معنی دار نبود. مقادیر بالای ویتامین e برای افزایش فعالیت آنزیم های مخاطی مالتاز و آلکالین فسفاتاز و کاهش مقدار مالون دی آلدهید در 10روز اول نیاز است و مقادیر بیشتر از ppm60 ویتامین e در سنین بالاتر باعث شروع خاصیت پراکسیداسیونی این ویتامین می شود همچنین ppm60 ویتامین e در جیره غذایی با افزایش میزان فعالیت مالتاز و آلکالین فسفاتاز مخاطی و کاهش مقدار مالون دی آلدهید و تغییرات بافتی، از طریق افزایش طول و ضخامت پرز ها، عمق کریپت ها، و در نهایت افزایش سطح مخاط روده موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش گردید که این امر می تواند باعث افزایش جذب مواد غذایی و بهبود رشد و عملکرد شود.