نام پژوهشگر: سعید عشقی
نادر ریسی نژاد جمال جوانمردی
گوجه فرنگی(lycopersicon esculentummill) دومین سبزی مهم از نظر گردش مالی در دنیا می باشد. یکی از روش های تولید گوجه فرنگی در بیشتر نقاط ایران نشاکاری می باشد. آسیب سرمازدگی مهم ترین مشکل برای نشاکاری در اوایل فصل می باشد. تنظیم کننده های رشد تواناییشان را در بهبود مقاوت گیاه به تنش های محیطی نشان داده اند. اثر دو پلی آمین اسپرمین و اسپرمیدین در غلظت های 0، 5/0، 1 و 5/1 میلی مولار بر روی نشا گوجه فرنگی رقم peto early ch که تحت تیمار دمایی در دو سطح دمایی 2 و 13 درجه سانتی گراد قرار گرفته بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش بصورت فاکتوریل 2 ´ 4 در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و در هر تکرار چهار گلدان انجام شد. نتایج نشان داد که اثر پلی آمین اسپرمین و اسپرمیدین بر میزان نشت الکترولیتی، محتوی کلروفیل برگ، درصد مرگ و میر دانهال ها، درصد استقرار موفق نشاء، محتوای پرولین و زمان لازم تا تشکیل اولین گل معنی دار بود. تمام صفات مورد اندازه گیری به جز محتوای کلروفیل برگ، تحت تاثیر تیمار دمایی قرار گرفتند. اثر برهمکنش پلی آمین ها و دما بر روی نشت یونی، محتوی کلروفیل برگ، درصد استقرار موفق نشاء و زمان لازم تا تشکیل اولین گل معنی دار بود. اسپرمیدین در غلظت 1 میلی مولار بهترین پتانسیل را برای کاهش آسیب ناشی از سرمازدگی نشای گوجه فرنگی را نشان داد.
صدراله رمضانی اختر شکافنده
این پژوهش به منظور بررسی کاربرد برگساره ای سولفات روی و نیترات پتاسیم بر خصوصیات کیفی، کمی و عملکرد میوه و روغن درختان یازده ساله زیتون رقم ’آمیگدالیفولیا‘ در دو سال متوالی 1386 و 1387 در ایستگاه تحقیقات زیتون کازرون به صورت آزمایش فاکتوریل 4×4×4 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح سولفات روی (0، 25/0، 5/0 و 75/0 درصد) و چهار سطح نیترات پتاسیم (0، 5/0، 1 و 5/1 درصد) به تنهایی و به طور توأم در مرحله های دوم و سوم رشد میوه بکار برده شد. نتایج نشان داد بیشترین حجم میوه، گوشت و نسبت حجم گوشت به هسته با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم و بیشترین حجم هسته با کاربرد 5/0 درصد سولفات روی به تنهایی حاصل شد. همچنین، بیشترین میانگین طول میوه و هسته با کاربرد بالاترین غلظت سولفات روی (75/0 درصد) + نیترات پتاسیم (5/1 درصد) بدست آمد. بالاترین میانگین عرض میوه و هسته با مصرف 1 درصد نیترات پتاسیم به تنهایی بدست آمد. بیشترین نسبت طول به عرض میوه و هسته با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد. وزن میوه با کاربرد سولفات روی و نیترات پتاسیم تحت تاثیر قرار گرفت و در مقایسه با میوه درختان شاهد بهبود یافت. به طوری که بیشترین وزن میوه، گوشت و هسته با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد. بیشترین میانگین نسبت وزن گوشت به هسته با مصرف توأم 5/0 درصد سولفات روی + 1 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد. محلول پاشی با سولفات روی و نیترات پتاسیم به طور معنی داری سبب افزایش درصد روغن میوه شد. بیشترین میانگین درصد روغن در وزن تر و خشک میوه به ترتیب با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 1 درصد نیترات پتاسیم و 5/0 درصد سولفات روی به تنهایی حاصل شد. محلول پاشی با سولفات روی و نیترات پتاسیم نیز به طور معنی داری ازت برگ را تحت تاثیر قرار داد. بیشترین میزان ازت برگ با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 1 درصد نیترات پتاسیم حاصل شد. کاربرد سولفات روی و نیترات پتاسیم بر میزان فسفر برگ تاثیر معنی داری نداشت هرچند که در مقایسه با شاهد بهبود یافت. میزان روی و پتاسیم میوه و برگ تحت تاثیر محلول پاشی فوق قرار گرفتند. بیشترین مقدار پتاسیم برگ و میوه در تیمار توأم 25/0 درصد سولفات روی + 1 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد که در مقایسه با شاهد بیشتر بود. بالاترین میزان عنصر روی برگ و میوه به ترتیب با کاربرد توأم 75/0 درصد سولفات روی + 5/1 درصد نیترات پتاسیم و مصرف توأم 75/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد. به نظر می رسد سولفات روی و نیترات پتاسیم به طور غیر مستقیم از طریق اثر بر جذب و تجمع سایر عناصر (بر، منگنز، مس و آهن) بر میزان فنول گیاه تاثیر دارد. کاربرد توأم سولفات روی و نیترات پتاسیم بر یکدیگر اثر متقابل داشتند و بیشترین میزان فنول میوه با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/1 درصد نیترات پتاسیم مشاهده شد. میزان کلروفیل برگ بیشتر تحت تاثیر کاربرد سولفات روی قرار گرفت و بیشترین میزان کلروفیل برگ با مصرف 5/0 درصد سولفات روی به تنهایی بدست آمد. بنابراین برای دستیابی به افزایش عملکرد میوه می توان کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم در مراحل دوم و سوم رشد میوه زیتون را پیشنهاد کرد.
نوشین موحد سعید عشقی
امروزه کشت گلخانه ای توت فرنگی به صورت هیدروپونیک، به شدت رو به افزایش است، با این وجود برای تولید آن، مشکلاتی همانند عملکرد و کیفیت پایین محصول و تشکیل میوه های نا مناسب و همچنین حساس بودن به شرایط نا مساعد محیطی، بر سر راه تولید کنندگان وجود دارد. بنابراین این پژوهش به صورت آزمایش گلدانی در گلخانه هیدروپونیک صدرا، با هدف افزایش کمیت و کیفیت میوه توت فرنگی، بهبود نمو میوه و ریخت زایی آن و تولید میوه هایی با ویژگی بازار پسندی بالا، با استفاده از محلول پاشی برگی با ترکیبات پلی آمین (پوتریسین واسپرمیدین) انجام گرفت. در این آزمایش محلول پاشی روی دو رقم توت فرنگی’ پاروس‘ و ’سلوا‘، با استفاده از دو نوع پلی آمین اسپرمیدین و پوتریسین هر کدام در چهار غلظت (0- 0/5 – 1 و1/5 میلی مولار)، با چهار تکرار و در هر تکرار سه گلدان، انجام گرفت. محلول پاشی پلی آمین ها در دو نوبت صورت گرفت. مرتبه اول، پس از استقرارگیاهان (زمانی که چهار- پنج برگ بزرگ و کاملا توسعه یافته داشتند) و مرتبه دوم در زمان شروع گلدهی و تشکیل میوه انجام شد. براساس نتایج حاصل، در مورد برخی صفات واکنش های متفاوت، و گاهی متضاد، بین دو رقم توت فرنگی و دو پلی آمین مورد استفاده در آزمایش به وجود آمد. برای مثال، طبق نتایج حاصل از تجزیه آماری، در هر دو رقم، با افزایش غلظت اسپرمیدین، میزان کلروفیل برگ به صورت معنی داری افزایش پیدا کرد، در حالی که اثر پوتریسین بر میزان کلروفیل برگ در رقم پاروس به صورت معنی داری باعث کاهش کلروفیل برگ شده و در رقم سلوا، نسبت به نمونه شاهد، تفاوت معنی داری حاصل نشد. افزایش غلظت اسپرمیدین در رقم سلوا، تفاوت معنی داری در طول دمبرگ ایجاد نکرد. اما استفاده از پوتریسین، باعث افزایش معنی داری در طول دمبرگ همین رقم گردید. با افزایش غلظت هر دو پلی آمین در هر دو رقم، روندی افزایشی در سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه و شاخساره، غلظت نیتروژن و پروتئین شاخساره و اسیدیته کل میوه، مشاهده گردید. محلول پاشی توت فرنگی با پلی آمین ها موجب افزایش تعداد فندقه گردید که منجر به افزایش قطر و وزن میوه اول و دوم شد. همچنین بر اثر تیمارگیاه با پلی آمین ها، تعداد گل آذین در بوته، تعداد گل در هر گل آذین و عملکرد تک بوته نیز افزایش یافت. اما در هر دو رقم، درصد تشکیل میوه، کاهش معنی داری پیدا کرد. در رقم سلوا، غلظت 1/5 میلی مولار از هر دو نوع پلی آمین، باعث افزایش معنی دار طول ساقه گل دهنده شد. اما در رقم پاروس، نتایج متضادی از کاربرد پلی آمین ها ایجاد گردید. با کاربرد هر دو پلی آمین، میزان مواد جامد محلول و نسبت قند به اسید، ویتامین ث، تعداد ساقه رونده و میزان کلی آنتوسیانین روندی کاهشی را طی کرد. غلظت 0/5 اسپرمیدین باعث افزایش سطح کلی پلی فنول ها در سلوا شد، در حالی که غلظت 1/5 و 1 اسپرمیدین و پوتریسین در همین رقم، باعث کاهش میزان پلی فنول ها گردید. بنابراین استفاده از پلی آمین ها می تواند در بهبود گلدهی و تشکیل میوه، افزایش عملکرد محصول و ویژگی های کیفی میوه توت فرنگی، مؤثر باشد.