نام پژوهشگر: هلن اولییایی نیا

مروری بر شرق: بررسی نمایشنامه های منتخب دیوید هِر
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1391
  بهاره آزاد   حسین پیرنجم الدین

در مقایسه با دیگر نمایشنامه نویسان سیاسی امروزی دیوید هِر چهره ی متفاوتی است، چرا که دغدغه های سیاسی او به مناسبات ملی و جامعه انگلیسی خلاصه نمی شود بلکه به موضوع جنجالی شرق و حوادث بحرانیش نیز می پردازد. هِر به عمق حوادث بعد از یازده سپتامبر و حمله به عراق به سرکردگی آمریکا (در پیش میاد stuff happens و ساعت عمودی the vertical hour)، بحران اسرائیل/ فلسطین (در ویا دولوروسا via dolorosa، دیوار wall و نقشه جهانa map of the world )، جنگ ویتنام (درسایگنsaigon ) و نیز انقلاب کمونیستی چین (در فنشنfanshen ) می پردازد. با وجود این که نمایشنامه نویسان معاصر او برای بررسی وضعیت کنونی بریتانیا در بطن تنش های حال حاضر، از گذشته الهام پذیرفته اند دیوید هِر از فضای نامأنوس شرقی نه تنها به منظور تأکید بر لزوم دگرگونی در نظام سرمایه داری، بلکه برای هشدار درباره ی سیاست امپریالیستی کهن انگلیس نسبت به "جهان سوم" سود برده است. با وجود انتقاد ظاهری آثار دیوید هِر از سیاست های استعمارگرانه ی قدرت های جهانی، تحقیق حاضر به بحث درباره ی مفهوم "دیگر شرقی" (the eastern ‘other’) در آثار وی می پردازد و استدلال می کند که هِر مآلاً نمی تواند خود را از ایدئولوژی برتری جویانه غرب بگسلد. تأثیر هِر از اومانیسم لیبرال (liberal humanism) به خوانشی مبهم از شرق می انجامد، خوانشی که نهایتاً شرق شناسانه است. بدین ترتیب، تحقیق حاضر با بکارگیری نظریه های پسااستعماری، آثار دیوید هِر را به عنوان متون شرق شناسانه قلمداد می کند که در آن نویسنده با وجود تلاش قابل تحسین برای جانب داری از شرق، تناقض های نظام لیبرال و ناکارآمدی دموکراسی غربی را هر چه بیشتر به اثبات می رساند. در واقع، تلاش نافرجام دیوید هِر بیشتر نشان از حسرت ناخودآگاهانه او نسبت به امپراتوری از دست رفته بریتانیا دارد تا انتقاد از نقایص و کاستی های آن. در این تحقیق استدلال می شود که پیش-فرض بی غرضی (از مفروضات اومانیسم لیبرال) حتی در مورد نویسندگانی چون دیوید هِر نیز چندان قابل دفاع نیست. بنابراین تلاش شده است که ابتدا پادگفتمان دیوید هِر و سپس ناتوانی او در اعتراض ریشه ای به جریان قالب به بوته ی نقد گذارده شود.