نام پژوهشگر: عبدالغنی ایروانیزاده
زهرا عبدالهی عبدالغنی ایروانی زاده
تحقیق حاضر، یکصد وسی وپنج بیت از شواهد شعری به کار رفته در تفسیر مجمع البیان از ابتدای سوره ی مجادله تا انتهای سوره ی قیامت را شرح داده ونکات صرفی را به صورت مختصر بیان کرده سپس به بیان علت استشهاد به این ابیات می پردازد واشاره ای به سراینده ی آنها نیز می کند. مؤلف برای توضیح نکات صرفی ولغوی آیات وقرائت وشأن نزول آنها به شعرهای دوران جاهلی واموی وعبّاسی استشهاد جسته امّا به شرح آنها نپرداخته ومفردات لغوی و نکات صرفی آنها را بیان نکرده. از این رو روشن ساختن پیچیدگی های این اشعار برای فهم بهتر این تفسیر ضروری به نظر می رسد. نتایج حاصل از این تحقیق از دو جهت برای پژوهشگران مفید می باشد اوّل اینکه آراء صرفی طبرسی مطرح شده است ودوّم آنکه ابیات موجود به زبان عربی تشریح ، واسناد مربوط به سراینده ی هر بیت تا حدّ امکان ذکر شده است.
افسانه خواجه گودری سردار اصلانی
چکیده اساس این پایان نامه استخراج جملات حکمت آمیز (شبیه به حکمت) از آثار میخائیل نعیمه است. حکمت این توانایی را دارد که به هدایت و راهنمایی انسان در راه رسیدن به زندگی بهتر و ایده آل بپردازد و در حقیقت نوعی اخلاق آموزی است. از آن جا که میخائیل نعیمه در دوره ای از زندگی اش به دور از مردم و آشفتگی زندگی شهر، به عزلت پناه برد، با این حال از مسائل زندگی مردم و مشکلات آن ها غافل نگشت و ارتباط خود را با جامعه حفظ کرد. در این هنگام وی به تفکرات عمیقی پیرامون هستی و انسان پرداخت و نتیجه آن به جای گذاشتن جملات با ارزشی است که می توان آن ها را حکمت نامید. این پژوهش ضمن نگاهی به زندگی میخائیل نعیمه، جملات حکمت آمیز وی را گزینش و به تقسیم بندی موضوعی آن ها پرداخته است تا نمایان گردد هدف اصلی نعیمه از این جملات حکمت آمیز اصلاح انسان و به دنبال آن اصلاح جامعه است. رسالت ادبیات نعیمه، در جملات حکمت آمیزش، بیداری نفس بشری، بیان حقایق هستی، و کمک به شکوفایی و گسترش خوبی ها و دوری از بدی ها است، همچنان که بیانگر وجدان انسانی و اهتمام فراوان به ارزش های اخلاقی، نهی از صفات ناشایست و نقد صریح افراد گریزان از خوبی ها، در چارچوب حفظ ادب فردی و اجتماعی است. از این رو هدف نعیمه از چنین جملات با معنای والا و پربار، جهت دادن به اخلاق انسان ها در راه درست زندگی، و هدایت آن ها به سوی صفات والای اخلاقی است. همچنان که این جملات حکمت آمیز ـ که گاه به جامعه و اصلاح آن نیز می پردازد ـ همچون آیینه ای، صداقت اندیشه ها، احساسات، آرزوها و انتقاداتش را نمایان می سازد. از آن جا که ویژگی های اخلاقی والایی چون عشق حقیقی، مهربانی، عدالت، صداقت، انصاف و مساوات و بیزاری از کینه، ترس، سنگدلی، ناتوانی در دل هر انسانی جای دارد میخاییل نعیمه نیز در آثارش به این موضوعات پرداخته است. و آن چه شایان ذکر است این که حکمت های وی به زمان و مکان معینی اختصاص ندارد، بلکه آن ها فراگیر و عمومی اند، و برای کسانی که خواستار زندگی حقیقی اند راه درست رسیدن به قلّه های سعادت، شناخت و آزادی را ترسیم می نماید.