pah ها از فراوانترین و سرطانا ترین ترکیبات نفتی در دریاها می باشند. bap یک هیدروکربن آروماتیک چندحلقه ای با بیشترین قابلیت ایمونوتوکسیک و سرطانزایی بوده که از سوختن مواد آلی حاصل می شود. بنابراین، هدف تحقیق حاضر مطالعه قابلیت تجمع bap در عضله واثرات آن بر وضعیت هیستوفیزیولوژیک بدن ماهی هامور معمولی(epinephalus coioides) می باشد. در این راستا، یک مطالعه آزمایشگاهی 14 روزه جهت قرار دادن ماهیان در معرض غلظت های مختلف bap طراحی شد (مهر ماه 1390). 100 عدد ماهی هامور معمولی (gr6.6±134) به طور تصادفی انتخاب و به مدت یک هفته جهت سازگاری با شرایط آزمایشگاه نگهداری شدند. سپس غلظت ها مختلف bap (2، 20 و 200 میلی گرم/کیلوگرم) از طریق داخل صفاقی به ماهیان تزریق شد. به ماهیان یکی از تانک ها که تانک کنترل در نظر گرفته شده بود، هیچ ماهده ای تزریق نشد و به ماهیان تانک دیگر روغن نارگیل تزریق شد تا عوارض احتمالی روغن نارگیل نیز دور از نظر نماند. نمونه های خون در روزهای 1، 2، 4، 7 و 14 اخذ شده و جهت اندازه گیری تغییرات هورمون های 17-بتا استرادیول و تستوسترون در پلاسما با استفاده از روش ایمنواسی riaاستفاده شد.سپس نمونه هایی از بافت عضله ماهیان جهت اندازه گیری bap اخذ شد. همچنین نمونه هایی از کلیه و گناد در روزهای 4،7 و 14 اخذ شده و در محلول ثبوت بوئن تثبیت و از مراحل مختلف پاساژ بافتی عبور داده شد. سپس مقاطع بافتی تهیه و با استفاده از رنگ آمیزی h&e رنگ آمیزی شدند. نتایج نشان داد که غلظت bap در عضله همه تیمارها به صورت وابسته به دوز، از روز اول آزمایش افزایش یافته و در روز چهارم به پیک رسید. سپس میزان تجمع bap تا روز چهاردهم کاهش یافت. سطوح هر دو هورمون از روز اول تا روز هفتم کاهش و سپس تا روز 14 افزایش پیدا کرد. نتایج مطالعات بافتی نشان داد که ضایعات بافتی به طور معنی داری با افزایش غلظت bap در کلیه و گناد افزایش یافت (p<0.05). بیشترین تغییرات پاتولوژیک مشاهده شده در کلیه شامل خونریزی، واکوئولاسیون سلول های پوششی لوله های ادراری، مراکز ملانوماکروفاژی و نفوذ لوکوسیتی بود. همچنین افزایش فولیکول های تخمدانی تکامل نیافته و فولیکول های آترزی، نفوذلوکوسیتی و برخی ضایعات دیگر در گناد مشاهده شد. در مجموع، نتایج مطالعه حاضرتمایل زیاد bap برای تجمع در عضله ماهی و نیز اثرات آنتی استروژنیک این ماده را تایید کرد.

با توجه به اهمیت اکولوژیکی خور موسی از نظر در برداشتن فون وسیعی از موجودات و وجود صنایع مختلف در جوار آن و همچنین ورود آلاینده ها به این منطقه پایش این اکوسیستم ضروری بنظر می رسد. این مطالعه بمنظور بررسی شاخص های سلامت زیست محیطی در نواحی صنعتی خوریات ماهشهر طی 4 فصل از زمستان 1386 تا پائیز 1387 در 4 ایستگاه اسکله بنادر و کشتیرانی، اسکله نفتی، اسکله پتروشیمی و کانال اصلی خورموسی صورت گرفت. نمونه برداری از رسوب توسط گرب van-veen با سطح مقطع0225/0 و نمونه برداری از آب توسط بطری نمونه بردار روتنر از عمق میانه آب به منظور آنالیز فاکتورهای bod5، نیتریت و سایر نوترینتها صورت گرفت، فاکتورهایی مثل دما،ph ، شوری ، کدورت و اکسیژن محلول توسط دستگاه ctd اندازه گیری شد. دراین مطالعه از شاخص (azti marine biotic index) ambi به منظور تعیین سطح کیفی رسوبات و از شاخص wqs بمنظور تعیین کیفیت آب استفاده شد. مقدار شاخص ambi بین صفر تا هفت متغیر است. مقادیر پائین شاخص نشان دهنده وضعیت عالی و خوب و مقادیر بالاتر این شاخص نشان دهنده وضعیت بد و ضعیف اکولوژیکی اکوسیستم است. موجودات بنتیک مناسب ترین وسیله برای ارزیابی سطح کیفی رسوبات محیط های دریایی هستند. آنها براساس حساسیتشان به مواد آلی در 5 گروه طبقه بندی می شوند. گروه یک موجودات حساس به آلودگی، گروه دوم موجودات بی تفاوت به آلودگی، گروه سوم گونه های مقاوم به آلودگی، گروه چهارم گونه های فرصت طلب رده اول و گروه پنجم گونه های فرصت طلب رده دوم. جنس بستر تمامی ایستگاههای مورد مطالعه سیلتی-گلی بوده است. نتایج آنالیز رسوبات کاهش اندک در مقدار مواد آلی و درصد سیلت- رس رسوبات را از نواحی داخلی خور به سمت کانال خور موسی نشان داد. آنالیز واریانس یکطفه پارامترهای بیولوژیک موجودات بنتیک مانند شاخص شانون، فراوانی، غنای گونه ای و شاخص ambiاختلاف معنی داری را در فصول مختلف نشان داد. در بین ایستگاههای مورد مطالعه اختلاف معنی داری از نظر فاکتورهای فوق مشاهده نشده است. بر اساس میانگین سالانه مقادیر شاخص ambi در ایستگاههای مختلف، کانال خور موسی و بنادر و کشتیرانی اندکی آلوده و اسکله پتروشیمی و اسکله نفتی آلودگی متوسط را نشان می دهند. بیشترین میانگین ambi در اسکله پتروشیمی (47/0±88/2)مشاهده شد. بر اساس این شاخص وضعیت اکولوژیک ایستگاههای مورد مطالعه از نامتعادل تا آلوده (اسکله پتروشیمی) طبقه بندی می شوند. بر اساس پارامتر های بیولوژیک(تنوع و غنای گونه ای) تمامی ایستگاهها در وضعیت بد و ضعیف اکولوژیک برای سلامت و حیات جوامع بنتیک قرار دارند. مقادیر شاخص های تنوع و ambi از نواحی درونی خوریات به سمت کانال خور موسی بترتیب افزایش و کاهش اندکی را نشان می دهد. شرایط بدتر سلامت زیستی در نواحی درونی خور موسی نسبت به کانال خور موسی احتمالاً به این علت است که تأثیر روانابهای انسان ساز در توده های آبی کوچکتر به علت نزدیکی به منابع آلاینده و ظرفیت رقیق سازی کمتر آنها بیشتر است. شاخص wqs با استفاده از شش متغیر کیفیت آب (اکسیژن محلول، نیتروژن کل آب، فسفر کل آب، bod،ph وکدورت) محاسبه می شود. مقدار این شاخص بین 1 تا 5 متغیر است. طبق نتایج بدست آمده از این شاخص تمامی ایستگاههای مورد مطالعه رتبه 33/2 را دارا هستند و کیفیت آب آنها وضعیت بدی را نشان می دهد. بر اساس نتایج تست آنالیز واریانس یکطرفه فاکتورهای آب تمامی فاکتورها بجز شوری و phدر فصول مختلف اختلاف معنی داری را نشان می دهند. هیچ کدان از فاکتورهای مورد بررسی آب در ایستگاههای مختلف اختلاف معنی داری نشان ندادند. تمامی شاخصهای مورد استفاده در این مطالعه یکدیگر را تائید می کنند و وضعیت را در خوریات ماهشهر بد تا ضعیف ارزیابی می کنند.