چکیده: زمین لغزش ها و ناپایداری های دامنه ای مخاطرات مهمی برای فعالیت های انسانی هستند که اغلب سبب از دست رفتن منابع اقتصادی، خسارات به اموال و تأسیسات می شوند. این مخاطرات در شیب های طبیعی و یا شیب هایی که به دست انسان تغییر یافته اند اتفاق می افتد. هدف ا لی این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش های شهرستان بیجار واقع در استان کردستان و ارزیابی مناطق دارای پتانسیل زمین لغزش جهت تهیه ی نقشه پهنه بندی با استفاده از مدل آماری رگرسیون لجستیک می باشد در این پژوهش ابتدا با استفاده از بازدیدهای میدانی، پرسشنامه ای، نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی و مرور مطالعات انجام شده، 9 عامل موثر شامل متغیرهای ارتفاع از سطح دریا، درجه شیب، جهت شیب، زمین شناسی، فاصله از عناصر خطی گسل، جاده، رودخانه، بارندگی و کاربری اراضی مورد استفاده قرار گرفت، که پس از شناسایی اقدام به پردازش آن ها با استفاده از نرم افزارهایarc gis ، ilwis 3.3، گردید. از 144 دامنه مستعد به زمین لغزش به عنوان داده های لغزشی(کد یک) و همسو با آن 144 دامنه پایدار به زمین لغزش به صورت کاملاً تصادفی در سراسر منطقه برای داده های بدون لغزش(کد صفر) به عنوان متغیر وابسته استفاده شد. با روی هم اندازی مجموع این داده ها بر روی هر کدام از متغیرهای مستقل، داده های لازم برای ورود به نرم افزارspss استخراج شدند. تفسیر ضرایب و نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که شیب مهم ترین نقش را در بروز زمین لغزش های منطقه بر عهده دارد، پس از آن به ترتیب لایه های کاربری اراضی، جهت دامنه، گسل، فاصله از شبکه زهکش، طبقات ارتفاعی، فاصله از جاده و لیتولوژی در درجه بعدی اهمیت قرار می گیرند. نتایج ارزیابی مدل رگرسیون لجستیک به دست آمده از منحنیroc با مقدار 985/0 (5/98 درصد) و دو روش دیگر و ارزیابی نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با روش هم پوشانی و روش دوم و شاخص scai نشان داد، که صحت کلی نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش 4/83 درصد است، بر این اساس 489/75 درصد از مساحت منطقه در محدوده با خطر بسیار کم ، 037/10 درصد با خطر کم، 628/3 درصد با خطر متوسط، 062/4 درصد با خطر بالا و 784/6 درصد با خطر بسیار بالا مواجه است. نتایج به دست آمده نشان دهنده دقت بسیار بالای مدل است، لذا این نتایج میتواند در پیش بینی وقوع زمین لغزش، کاهش خطرات همراه آن ها و برنامه ریزی جهت کاربری زمین مورد استفاده قرار گیرد.

با توجه به توزیع نامتعادل زمانی و مکانی منابع آب های سطحی و پتانسیل بالای آلودگی این منابع، امروزه تقاضا برای آب های زیرزمینی جهت مصارف شرب، کشاورزی، و صنعت افزایش یافته است. هدف از تحقیق حاضر تهیه نقشه پتانسیل چشمه آب زیرزمینی با استفاده از روش های وزن دهی شواهد، رگرسیون لجستیک و نسبت فراوانی در حوزه آبخیز چهل گزی در استان کردستان است. این نقشه ها با استفاده از رابطه بین موقعیت مکانی چشمه ها و 17 عامل موثر در ایجاد آن ها در حوزه مورد مطالعه تهیه شدند. این عوامل شامل زمین شناسی، فاصله از گسل، تراکم گسل، ارتفاع از سطح دریا، نفوذپذیری نسبی سنگ شناسی، درجه شیب، جهت شیب، نقشه های انحنای (شکل) دامنه، شاخص توان آبراهه ها، ظرفیت حمل رسوب، شاخص نمناکی توپوگرافی، بارندگی، فاصله از آبراهه، تراکم آبراهه، کاربری/پوشش اراضی می باشند. برای اعتبار سنجی روش های مذکور از منحنی مشخصه عملکرد نسبی (roc) استفاده شد و میزان مساحت زیر منحنی برای روش های وزن دهی شواهد، رگرسیون لجستیک و نسبت فراوانی به ترتیب 85/8%، 79% و 89% درصد به دست آمد. این نتایج نشان داد که دو روش نسبت فراوانی و وزن دهی شواهد، تخمین گرهای مناسبی برای تهیه نقشه پتانسیل چشمه آب زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه هستند در حالی که دقت روش رگرسیون لجستیک در تهیه این نقشه ها در حوزه مورد مطالعه کم تر می باشد.