نام پژوهشگر: حسن دادخواه تهرانی
فهیمه صبحایی زاده صادق سیاحی
خاندان یازجی توانایی و مهارت بسیاری در زمینه های مختلف ادبیات و نیز علوم بلاغی و لغوی داشتند از جمله این اساتید شیخ ناصیف یازجی و ابراهیم و خلیل یازجی و کمال یازجی و ... بودند اینان تمام عمرشان را صرف مطالعه و تحقیق و تالیف کردند و بر حفظ آن ها تاکید می کردند در زمینه ادبیات آثار درخور توجه ای را بجا گذاشته اند تالیفات بسیاری انجام دادند و چنان شهرتی کسب نمودند که دانشجویان و اساتید از تمام نقاط کشورهای عربی به سوی آن ها می آمدند تا از آنان چیزی فراگیرند و به جز ادب در زمینه صرف و نحو و علوم بلاغی و منطق و طب و موسیقی از خود آثار ارزنده ای بر جا گذاشتند. در این پژوهش به بررسی زندگی و شعر و ادبیات و آثار ادبی آن ها پرداخته شده است تا با این مطالعه تاثیر آنان بر ادبیات عرب آشکار گردد.
صادق خشنود حسن دادخواه تهرانی
بسیار روشن است که ایرانیان در عصر عباسی، خدمات ارزنده ای را در راستای تحقق اهداف حکومت عباسی و ماندگاری نمودن تمدّن و فرهنگ ایرانی- باستانی، ارائه داده اند و سازماندهی دستگاه عباسی را بر عهده گرفتند. از این رو دبیران، وزیران، سرداران و والیان خلافت عباسی، بیشتر ایرانی بودند بر این پایه، طبیعی است که توجه ویژه ای از جانب آنان برای نشر و گسترش فرهنگ ایرانی-باستانی صورت پذیرد. بخشی از این تأثیر گذاری در یک فرایند طبیعی و تعامل آگاهانه، از سوی مردم شکل می گرفت. و بخش عمده ی آن توسط شاعران و نویسندگان ایرانی انجام می گرفته است. از جمله نویسندگانِ ایرانی تبار که در این زمینه، نقش انکار ناپذیری را بازی کرده اند می توان به ابن مقفّع، ابن قتیبه دینوری و سهل بن هارون اشاره کرد که توانسته اند، با بهره گیری از موقعیتهای ویژه، هویّت باستانی و آداب و رسوم ایرانِ باستان را در لا به لای آثارشان، بویژه دوره ی ساسانی را به تصویر بکشند. بر این اساس، شناخت و شناساندن فرهنگ ایرانی در آثار آنان در زمینه-هایی مانند : آداب و رسوم ایرانیان، پند و اندرزهای آنان، واژگان فارسی عربی شده ، ضروری به نظر می رسد.