نام پژوهشگر: سعید جلالی صمغ ابادی
سعید جلالی صمغ ابادی رسول جلیلی مرندی
خشکی یکی از مهمترین تنش های محیطی است که بر بسیاری از جنبه های رشدی و فیزیولوژیکی گیاهان تاثیر می گذارد و همه ساله منجر به صدمات زیادی در تولیدات کشاورزی می شود. با توجه به این که ایران جزو مناطق خشک و نیمه خشک جهان به حساب می آید، استفاده کردن از روش هایی مانند بهره وری مناسب از منابع آبی، کشت گیاهان مقاوم، شناسایی عواملی که در مقاومت گیاهان به تنش خشکی دخیل هستند و یافتن شاخص یا شاخص هایی که به وسیله آن بتوان حساسیت یا مقاومت گیاه را پیش بینی کرد اهمیت ویژه ای دارد. به منظور انتخاب پایه های مقاوم و مطالعه اثر تنش خشکی روی عوامل رشدی و بیوشیمیایی سه پایه سیب، سطوح مختلف تنش خشکی در شرایط درون شیشه ای روی پایه های mm111، mm106 و گمی آلماسی طی دو آزمایش اعمال شد. آزمایش اول شامل اعمال تنش خشکی روی ریزنمونه های فاقد ریشه و آزمایش دوم شامل اعمال تنش خشکی روی ریزنمونه های ریشه دار شده بود. تنش خشکی به وسیله غلظت های صفر، 1، 2 و 4 درصد پلی اتیلن گلیکول (peg-6000) در محیط پایه ms به مدت 6 هفته اعمال شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با چهار تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد تنش خشکی ایجاد شده به وسیله peg، باعث کاهش عوامل رشدی (طول شاخساره و ریشه، وزن تر شاخساره و ریشه)، شاخص کلروفیل و افزایش دیگر عوامل بیوشیمیایی (محتوای پرولین، محتوای قندهای محلول، محتوای پروتئین و میزان آنزیم های کاتالاز و گایاکول پراکسیداز) شد اما تاثیری روی قطر ساقه نداشت. در این آزمایش مشاهده شد که رقم گمی آلماسی در بیشتر صفات (طول شاخساره، طول ریشه، شاخص کلروفیل، محتوای پروتئین، میزان پرولین و قندهای محلول)، اختلاف معنی-داری با پایه mm111 نداشت در نتیجه می توان پایه گمی آلماسی را در ردیف پایه های مقاوم به خشکی دانست. بعلاوه، بر اساس نتایج بدست آمده پایه mm106 نسبت به دو پایه دیگر تحمل کمتری به تنش خشکی داشت.