نام پژوهشگر: آریا همدان چی

تجربیات والدین سالمند از داشتن فرزند معلول ذهنی - پژوهشی به روش پدیدار شناسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دانشکده توانبخشی 1391
  آریا همدان چی   حمیدرضا خانکه

هدف تحقیق : هدف از مطالعه حاضر توصیف تجربیات والدین سالمند از داشتن فرزند معلول ذهنی می باشد. روش بررسی : این مطالعه کیفی با استفاده از روش فنومنولوژی به توصیف تجربیات سالمندان دارای فرزند معلول ذهنی می پردازد. شرکت کنندگان با استفاده از انتخاب هدفمند برگزیده شدند و با آنان مصاحبه بدون ساختار انجام گرفت. این مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع داده ها، ادامه یافت. داده ها با روش 7 مرحله ای کلایزی آنالیزشدند. معانی استخراج شده در قالب خوشه مضامینی سازمان دهی شد که منتج به مضامین اصلی گردید. سپس این مفاهیم به صورت یک شرح جامع نوشته شد که شامل توصیف تجربه داشتن فرزند معلول ذهنی توسط سالمند می باشد. خلاصه این توصیف به صورت ساختار اصلی پدیده ارائه گردیده است . یافته ها: 4 مضمون اصلی که از یافته ها حاصل گردید به شرح زیر می باشد: "تلخکامی" های تجربه شده توسط والدین سالمند دارای فرزند معلول ذهنی،"دلبستگی" ، "معنویت تجربه شده" ،"رضایت از حمایت". علاوه بر مشکلاتی که همه والدین بطور معمول ممکن است با آن مواجه شوند، والدین سالمند دارای فرزند معلول ذهنی رنج ها و تلخی های زیادی را تجربه نموده اند. آنان اگرچه سختی های زیادی را در زندگی داشته اند ولی فرزند معلول را مقصر و عامل آن نمی دانند. آنها بیشتر عدم حمایت های اجتماعی موثر را به عنوان علت مشکلات معرفی می کنند. در این مطالعه شواهدی دال براینکه انسجام و روابط خانوادگی به علت حضور مددجو متزلزل شده است بدست نیامد .از طرف دیگر یک وابستگی عاطفی مشخص بین والدین و مددجو وجود دارد. والدین از سویی به این واقعیت توجه دارند که مددجو نمی تواند زندگی مستقل داشته باشد و از سویی دیگر کمبود حمایت های اجتماعی را حس می کنند و خود را تنها مراقبت کننده از مددجو می یابند. این وضعیت موجب نگرانی شدید آنها از آینده مددجو بعد از فوت والدین می گردد. والدین عمدتاً دارای دیدگاه معنوی می باشند به صورتی که حضور مددجو را خواست خداوند می دانندو هنگام مواجهه با مشکلات به خداوند توکل می کنند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه می تواند به محققین در بررسی بیشتر نیازها و درخواست های سالمندان دارای فرزند معلول ذهنی کمک نماید. توصیه می شود، فرایند حمایت ها ازخانواده های این گروه از سالمندان مورد بررسی دقیق تری قرار گیرد. همچنین فرایند کمک به این سالمندان در کنار آمدن با مشکلات، از طریق افزایش باور های معنوی ، می تواند موضوع یک مطالعه جداگانه با رویکرد گراندد تئوری باشد.