نام پژوهشگر: مریم السادات میریان
مریم السادات میریان محمود تبریزچی
طیف سنجی جرمی یکی از حساس ترین روش ها در آنالیز مواد است. در این روش مولکول ها و اتم های خنثی یونیزه می شوند. سپس در میدان الکتریکی، مغناطیسی و یا الکترومغناطیسی جداسازی و توسط آشکارساز، شناسایی می شوند. در این پایان نامه از طیف سنج جرمی زمان پرواز برای بررسی طیف جرمی نمک های کلرید فلزات قلیایی خاکی استفاده شده است. طیف سنج جرمی زمان پرواز یکی از ساده ترین، پرکاربردترین و پرسرعت ترین دستگاه های تجزیه گر جرمی است. در طیف سنج جرمی زمان پرواز مورد استفاده در این تحقیق، از لیزر nd:yag با طول موج nm 355 به عنوان منبع یونیزاسیون استفاده شده است. نمونه توسط تابش لیزر یونیزه می شود و یون ها در میدان های الکتریکی شتاب می گیرند. سپس به منطقه عاری از میدان در قسمت لوله پرواز وارد می شوند. در این ناحیه یون ها براساس تفاوت در زمان پروازشان که ناشی از سرعت و جرم های مختلف است، تفکیک می شوند و در نهایت توسط آشکارساز به صورت سیگنال های زمانی ثبت می شود. همچنین برای شناسایی یون ها، با رسم منحنی کالیبراسیون، طیف جرمی هریک از نمک ها رسم می گردد. در این تحقیق، برای بررسی طیف جرمی نمک های مورد آزمایش، ابتدا طیف صفحه زمینه که نمونه روی آن نشانده می شود، مورد بررسی قرار گرفت. از این رو با انتخاب صفحه آلومینیوم به عنوان زمینه، طیف نمک های کلرید فلزات قلیایی خاکی، بر روی صفحه آلومینیوم گرفته شد. در بررسی طیف جرمی نمک های mgcl2 ، cacl2 ، srcl2 و bacl2 ، ایزوتوپ های فلزات این نمک ها شناسایی گردید. همچنین یون های، با الگوی ایزوتوپی m+، mcl+ و m2cl3+ برای نمک های cacl2 ، srcl2 و bacl2 مشاهده شد و در طیف جرمی mgcl2 تنها ایزوتوپ های منیزیم باالگوی ایزوتوپی m+ شناسایی شد. از این رو برای تأیید پیک های شناسایی شده در طیف جرمی هر یک از نمک ها، پیک مربوط به دو الگوی ایزوتوپی m+ و mcl+ شبیه سازی گردید و در نهایت پیک های شبیه سازی شده با پیک موجود در طیف جرمی تطبیق داده شد. از تطبیق این دو طیف مطابقت خوبی حاصل شد که تأییدی بر پیک های شناسایی شده در طیف جرمی نمک های قلیایی خاکی است.