نام پژوهشگر: زهرا چله کلهری
زهرا چله کلهری فرزین قایمی
در این تحقیق با استناد به شواهد بزرگ مقیاس و ریزساختاری، سازوکار و تنش دیرینه در بخشی از پهنه ی گسلی زندان (میناب) واقع در محدوده ی باختری دهستان فاریاب در استان هرمزگان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پهنه ی گسلی زندان به عنوان یکی از مهم ترین پهنه های گسلی شمالی- جنوبی ایران با سازوکار فشارشی راستگرد شناخته شده است، اما نکته ای که باید به آن توجه نمود این است که شواهدساختاری در محدوده ی این پهنه ی گسلی، علاوه بر مولفه ی برشی راستگرد، در برخی موارد مولفه ی برشی چپگرد را نیز نشان می دهد. از جمله ی این شواهد می توان به خطوط لغزش، بودین های شکلاتی، بودین های کتابی شکل، فابریک c-s و شواهد ریز ساختاری اشاره نمود. وجود بودین های شکلاتی که در شرایط تغییر جهت کشش شکل می گیرند، هم چنین تعیین جهت تنش دیرین به روش برگشتی توسط نرم افزارهای مربوطه برای صفحات گسلی_ که به دو گروه گسل، دارای سازوکار برشی راستگرد و چپگرد تقسیم شده اند_ حاکی از تغییر جهت در بردارهای تنش، به طور پیشرونده در منطقه است. به طوری که در شرایط برش راستگرد، راستای تنش بیشینه شمال شرق- جنوب غرب، راستای تنش کمینه شمال غرب- جنوب شرق و راستای پهنه ی برشی به طور تقریبی nnw-sse است، که این موارد با راستای تنش های وارده حاصل از حرکت فعلی صفحه ی عربستان به سمت ایران هم خوانی دارد؛ این در حالی است که بررسی شواهد مربوط به برش چپگرد حاکی از آن است که راستای تنش بیشینه wnw-ese و راستای تنش کمینه nne-ssw، و راستای پهنه ی مذکور، شمال غرب- جنوب شرق است. با توجه به این نکته که شواهد ریزساختاری میلونیت های پهنه ی گسلی –که به مراتب قدیمی تر از آبراهه های جوان مشاهده شده با جابه جایی افقی راستگرد هستند- موید سازوکار برشی چپگرد است، پس می توان این گونه اظهار نظر نمود که حرکت برشی چپگرد قبل از مولفه ی برشی راستگرد که در زمان حال حاکم است وجود داشته است. می توان این جهت برش قدیمه را با نزدیک شدن ورقه ی هند با حاشیه ی جنوب شرقی اوراسیا قبل از وقوع تصادم ورقه ی عربی با حاشیه ی جنوب غربی اوراسیا در محل کنونی زاگرس مرتبط دانست.