بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی پسته دومین بیماری مهم پسته در ایران است. مطالعه ی حاضر برای دست یابی به شیوه ای سازگار با محیط زیست برای مدیریت این بیماری انجام گرفت. به منظور مطالعه ی برهمکنش verticillium dahliae عامل پژمردگی آوندی پسته وacremonium kiliense قارچ درون رُست جدا شده از پسته، از نهال های نه ماهه ی سه رقمِ پسته ی سرخس، بادامی ریز زرند و قزوینی استفاده شد. مایه زنی a. kiliense به ارقام مذکور توسط سوسپانسیون کنیدیوم ها به غلظتِ 106 کنیدیوم در میلی لیتر با روش غوطه وری ریشه صورت گرفت.گیاهان مایه زنی شده به گلدان های کوچک حاوی خاک سترون انتقال داده شده، پس از یک ماه نهال ها به گلدان های حاوی 40 میکرواسکلروت ورتیسیلیوم در گرم خاک منتقل شدند. نتایج این آزمایش با استفاده از آزمایش فاکتوریل با در نظر گرفتن دو فاکتورِ رقم و تیمار قارچی به ترتیب با سه و چهار سطح و سه تکرار برای هر ترکیب، در قالب یک طرح کاملاً تصادفی مورد واکاوی آماری قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد در شرایط آزمایشگاه a. kiliense فاقد اثر بازدارندگی روی v. dahliaeاست، اما در تیمارهایی که با a. kiliense و v. dahliae مایه زنی شده بودند در مقایسه با تیمار هایی که با v. dahliae به تنهایی مایه زنی شده بودند، میزان وزن خشک ریشه و وزن خشک شاخساره افزایش یافت. برهمکنشa. kiliense -v. dahliae سبب کاهش درصد آلودگی شاخساره و ریشه نسبت به تیمارِ v. dahliae به تنهایی شد. درصد جداسازی v. dahliae از تیمارهای مختلف نشان داد، در ارقامی که با a. kiliense و v. dahliae مایه زنی شده بودند، درصد جداسازی v. dahliae در مقایسه با ارقامی که با v. dahliae به تنهایی مایه زنی شده بود کاهش داشته است. نتایج حاصل گروه بندی آماری تیمارهای قارچی بیان گر این بود که ارقام مایه زنی شده با a. kiliense، a. kiliense همراه با v. dahliae و نمونه شاهد در یک گروه قرار می گیرند، در حالی که ارقام مایه زنی شده با v. dahliae در گروهی مجزا قرار می گیرند که این امر حاکی از اثر بازدارندگی a. kiliense بر v. dahliae در بافت گیاه است. نتایج حاصل از جداسازی ورتیسیلیوم از بافت ها نشان داد که در تمام ارقام، میزان جداسازی v. dahliae در تیمار برهمکنش a. kiliense - v. dahliae نسبت به تیمار v. dahliae به تنهایی بیش از 50 درصد کاهش می یابد.