نام پژوهشگر: زهرا اسدی کرد
زهرا اسدی کرد علیرضا قدردان مشهدی
مسمومیت با سرب یکی از مشهورترین علل مسمومیت با فلزات در بین دام های اهلی است که درتمامی گروه های سنی اتفاق افتاده و با نشانه های متنوعی همراه می گردد. ضمن آن که جذب مقادیر اندک سرب (کم تر از میزانی که به ایجاد شکل بالینی منجر شود) نیز مطرح بوده، می تواند تغییرات متابولیکی وهم چنین کاهش وزن را به همراه داشته باشد. مسمومیت با سرب به دلیل خوردن تصادفی این فلز، ترکیبات آن یا دریافت علوفه ای که به واسطه شرایط محیطی آلوده به سرب شده اند، اتفاق می افتد. در این مطالعه غلظت خونی سرب در گاوان مناطقی از شهرستان اهواز مورد ارزیابی قرار گرفته است. نمونه گیری در حد فاصل فروردین تا خرداد 1391 و بر روی 100 راس گاو موجود در مناطق روستای جثانیه بزرگ، روستای شیبان، روستای الباجی، کمپلو، روستای گمبوعه بزرگ، کوی گلدشت، روستای دامغه، روستای بهر و محل دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گرفت. در هر مورد اطلاعات مربوط به دام نمونه گیری شده و شرایط نگه داری آن ثبت می شد. نمونه های خون هپارینه اخذ گردیده به صورت فریز شده، و در اولین زمان ممکن به آزمایشگاه پیرایه زیست قزوین منتقل شدند. در این محل اندازه گیری سرب با بهره بردن از دستگاه جذب اتمی دارای کوره ی گرافیتی صورت پذیرفت. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون من- وایتنی و آزمون کروسکال والیس مورد تجزیه و تحلیل آماری واقع شد. نتایج این بررسی نشان داد که میانگین و خطای معیار از میانگین نمونه های اخذ شده 46/2±93/39 می باشد. ارزیابی های آماری اختلاف بین دو گروه سنی (دارای دندان شیری و واجد حداقل یک جفت دندان بالغ)، دو جنس و دو نژاد (بومی و دورگ یا اصیل) را معنی دار تشخیص نداد. میزان آلودگی به سرب در دام های دریافت کننده آب تصفیه به طرز معنی داری بیش تر ازگروهی بود که به آب غیرتصفیه دسترسی داشتند. همچنین میزان سرب خون دام های نگه داری شده در دانشکده دامپزشکی بیش تر از سایر مناطق (به استثنای دام های مناطق کمپلو) بود. نتایج این بررسی نشان می دهد که میزان سرب دام های مورد مطالعه در محدوده قابل قبول قرار دارد. ضمن این که نزدیکی به مناطق شهری در مقایسه با سن، جنس، نژاد و منبع آب شرب عاملی با اهمیت تر در افزایش سرب خون به حساب می آید.