نام پژوهشگر: طیبه حاجیلویی

مدارای مذهبی و عوامل موثر بر آن در بین مردم شهر همدان در سال 1390
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1391
  طیبه حاجیلویی   علی یوسفی

هدف این مطالعه بررسی مدارای مذهبی و عوامل موثر بر آن در بین مردم شهر همدان می باشد. داده ها با تکنیک پیمایش و با حجم نمونه 300 نفر جمع آوری شده است. نتایج نشان داد که میانگین مدارای مذهبی در بعد همزیستانه 71/53 درصد، در بعد خویشتندارانه 18/67 درصد و در بعد نسبی گرایانه 05/60 درصد بوده است که این مطلب می تواند موید آن باشد که مدارای افراد در برخورد با عقاید متفاوت و یا مخالف خود بیشتر از نوع خویشتندارانه است. بیشترین میزان مدارای مذهبی در بعد خویشتندارانه، نگاه احترام آمیز به افراد(میانگین: 75/77 درصد)، در بعد همزیستانه، میل به کسب رضایت دیگران(میانگین: 25/66درصد) و در بعد نسبی گرایانه، باور به وجود صورت-بندیهای مختلف در مورد حقیقت(میانگین: 71 درصد) بوده است. از میان عوامل کنشی، ساختاری و تعاملی که رابطه ی معناداری با ابعاد مدارای مذهبی برقرار کرده اند می توان به تجددگرایی، میزان مذهبی بودن والدین، سبک های فرزندپروری و تعامل صفات شخصیتی(برون گرایی)*تعاملات اجتماعی(فراوانی تماس) اشاره داشت که رابطه مثبتی با بعضی از ابعاد مدارای مذهبی برقرار کرده-اند(به عنوان مثال تجددگرایی رابطه ی مستقیمی با مدارای نسبی گرایانه داشته است) و عواملی مانند ابعاد اعتقادی و پیامدی از دینداری، بنیادگرایی، بعد مادی/منزلتی از پایگاه اجتماعی و تعامل پایگاه اجتماعی(سازمانی) *دینداری(اعتقادی) را هم در شمار متغیرهایی محسوب کرد که رابطه ی منفی با بعضی از ابعاد مدارا داشته اند(به عنوان مثال بعد مادی/منزلتی رابطه ی منفی با مدارای همزیستانه داشته است). در نهایت متغیرهای تاثیرگذار واردشده در مدل توانسته اند: 74، 72 و 72 درصد از واریانس مدارای مذهبی را به ترتیب در سه بعد خویشتندارانه، همزیستانه و نسبی گرایانه تبیین نمایند.