نام پژوهشگر: صدیقه خوش دامن

مقایسه فرهنگ دانشگاهی با تاکید بر فرهنگ آموزش و یادگیری دو نسل اعضای هیات علمی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1391
  صدیقه خوش دامن   محسن آیتی

نگاه فرهنگی به مطالعات آموزش عالی از جمله منظر هایی است که اخیراً مورد توجه پژوهشگران این حوزه قرار گرفته، و موجب تولد فصل جدیدی از مطالعات بر محور «فرهنگ دانشگاهی» گردیده است. فرهنگ آموزش و یادگیری، وجهی از این مطالعات محسوب می شود که فرهنگ جاری در آموزش عالی را از منظر باور ها و اعتقادات اعضای هیأت علمی به فرایند یاددهی – یادگیری مورد شناسایی قرار می دهد. ماهیت آموزشی فرهنگ با در نظر داشتن ارتباط متقابل فرهنگ و آموزش موجب می شود، فرهنگ بتواند در بستر زمان حرکت کند و از نسلی به نسل بعد منتقل شود. در جریان این انتقال و در بستر حرکت های فرهنگی ممکن است ارزش ها و هنجار ها دستخوش تغییر و تحول شوند و موجب تفاوت بین نسل ها گردند به گونه ای که سخن از تحولات بین نسلی به میان بیاید. بدین ترتیب مطالعه ی فرهنگ آموزش و یادگیری در بین دو نسل اعضاء هیأت علمی دانشگاه توجیه پذیر و بلکه ضرورت می یابد. لذا، پژوهش حاضر قصد دارد فرهنگ آموزش و یادگیری را در دو نسل اعضای هیأت علمی مورد شناسایی و تحلیل قرار دهد. در راستای شناسایی فرهنگ مذکور، این پرسش مطرح می شود. آیا تفاوتی بین نسل های قدیم و جدید اعضاء هیأت علمی در فرهنگ آموزش و یادگیری وجود دارد یا خیر؟ در این راستا، با استفاده از رویکرد کیفی (روش مردم نگاری) و بر اساس نمونه گیری هدفمند، ادراکات 26 نفر از اعضای هیأت علمی دو نسل شناسایی شد. داده ها از طریق ابزار مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته جمع آوری گردید و با استفاده از روش کد گذاری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد اعضای هیأت علمی دو نسل درباره اهداف آموزش، شیوه آموزش، نقش استاد و برداشت از دانشجو اعتقادات و ادراکات خاصی دارند و فرهنگ آموزش و یادگیری میان دو نسل دارای تشابهات و تمایزات خاصی می باشد.