نام پژوهشگر: محمدرضا تواضعی

مبانی تفاوت جهات تجدیدنظر، فرجام و اعاده دادرسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1391
  محمدرضا تواضعی   سیروس حیدری

در قانون آیین دادرسی مدنی ایران جهات نقض در تجدیدنظر، فرجام و اعاده ی دادرسی، یکسان بیان نشده است که این افتراق، با توجه به مبنا، ماهیت و فلسفه ی وجودی هرکدام از طرق شکایت موردبحث، در برخی از مصادیق قابل توجیه و منطقی است ولی در برخی دیگر منطقی به نظر نمی رسد و نیاز به بررسی مبنایی دارد. در واقع باید دید که تفاوت جهات نقض در طرق شکایت مذکوربر چه مبنایی است؟که با بررسی مقایسه ای جهات نقض در تجدیدنظر، فرجام و اعاده ی دادرسی مشخص می شود، بخش عمده ای از جهات با توجه به مبنا و ماهیت طرق شکایت موردبحث، لزوم اجرای عدالت، استحکام روابط اجتماعی و اقتصادی، حفظ صلابت و شأن دستگاه قضا، جلوگیری از سوء تفسیر و سوء اجرای قوانین، حفظ حرمت قانون، احقاق حق و حفظ منافع اصحاب دعوا و غیره، بین هر سه شکایت مذکور، مشترک هستند. با وجود این، بخش قابل توجهی از جهات، با توجه به نوع و اهمیت آن ها و وجود فرصت تجدیدنظر و حتی فرجام و با درنظر داشتن فلسفه ی وجودی اعاده ی دادرسی و لزوم سخت گیری در اعاده دادرسی که استثنایی برامر مختوم و سبب تزلزل در حکم قطعی است، در تجدیدنظر و فرجام سبب نقض رأی می شوند ولی در اعاده ی دادرسی، موجب نقض حکم نمی شوند. تعداد اندکی نیز، برخلاف آن چه پیش از این ذکر شد با عنایت به شأن و وظیفه ی دیوان عالی کشور و نحوه ی رسیدگی فرجامی و غیره، صرفاً در تجدیدنظر و اعاده ی دادرسی نقض رأی را در پی دارند که در این تحقیق، سعی شده است پس از بررسی های حقوقی، مبانی اشتراک و افتراق موردبحث تبیین شود