چکیده: کشاورزی پایدار به عنوان یک نظام زراعی شامل رهیافت هایی است که وابستگی کشاورزان به برخی نهاده های کشاورزی را کاهش می دهد و منجر به افزایش سودمندی مزرعه،کاهش تخریب محیط زیست و تعادل بین نسل ها می گردد. ورمی کمپوست اصلاح کننده خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی خاک می باشد. باکتری تیوباسیلوس باعث افزایش قابلیت جذب برخی عناصر غذایی مانند روی، آهن، گوگرد و به ویژه فسفر می گردد. گوگرد علاوه بر نقش تغذیه ای خود از طریق اصلاح ph و افزایش قابلیت جذب عناصر غذایی گیاه می تواند موجب افزایش رشد و تثبیت نیتروژن در گیاه شود. به منظور بررسی برهمکنش گوگرد، باکتری تیوباسیلوس و ورمی کمپوست بر روی برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و برخی خصوصیات زراعی سویا،این طرح در تابستان 1389 در زمین زراعی واقع در روستای تمرقره قوزی واقع در شهرستان کلاله به صورت آزمایش اسپلیت پلات فاکتوریل، بر روی گیاه سویا رقم dpx انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که از صفات زراعی ارتفاع بوته در سطح 5% و عملکرد، درصد روغن دانه و پروتئین دانه در سطح یک درصد معنی دار گردید. از صفات خاکی مورد بررسی ازت، درصد رطوبت وزنی، گچ و آهک در سطح 5 درصد و پتاسیم قابل جذب، تخلخل، وزن مخصوص ظاهری و فسفر قابل جذب در سطح یک درصد معنی دار گردید. اثرات متقابل هر سه عامل بر روی ارتفاع گیاه، عملکرد، پروتئین، تخلخل خاک، وزن مخصوص ظاهری، گچ و فسفر قابل جذب خاک معنی دار است. کاربرد همزمان ورمی کمپوست و تیوباسیلوس به همراه 5/0 تن در هکتار گوگرد بیشترین تاثیر را در فسفر قابل جذب خاک به میزان ppm 7/22، گچ خاک به میزان 3/1%، پروتئین دانه به میزان 4/43% و تخلخل به میزان 8/54% داشت. کاربرد همزمان ورمی کمپوست و تیوباسیلوس به همراه 1000 کیلوگرم گوگرد بیشترین تاثیر را در عملکرد گیاه به میزان 3/4003 کیلوگرم در هکتار داشت و کاربرد همزمان ورمی کمپوست به همراه 1000 کیلوگرم گوگرد بیشترین تاثیر را در ارتفاع گیاه به میزان 6/58 سانتی متر داشت. کاربرد 1000 کیلوگرم گوگرد در صورت عدم کاربرد ورمی کمپوست و تیوباسیلوس بیشترین تاثیر را در وزن مخصوص ظاهری خاک (به میزان cm3/ gr29/1) داشت؛ از طرف دیگر کاربرد ورمی کمپوست و تیوباسیلوس به همراه 500 کیلوگرم کود گوگرد کمترین تاثیر را در وزن مخصوص ظاهری (cm3/ gr17/1) داشت. در اثر کاربرد همزمان ورمی کمپوست و تیوباسیلوس میزان روغن دانه 42/20%، در اثر کاربرد ورمی کمپوست با 500 کیلوگرم گوگرد میزان روغن دانه 31/20% و در اثر عدم کاربرد تیوباسیلوس و گوگرد میزان روغن دانه 45/20% گردید. کاربرد ورمی کمپوست به همراه 500 کیلوگرم گوگرد باعث در اثر کاربرد ورمی کمپوست به همراه 500 کیلوگرم گوگرد رطوبت وزنی 7/8% گردید، و در اثر کاربرد همزمان ورمی کمپوست و تیوباسیلوس میزان آهک خاک 19/6% گردید. با توجه به نتایج بدست آمده استفاده از کودهای بیولوژیک ( در اینجا ورمی کمپوست و تیوباسیلوس) در کنار کود گوگرد باعث بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و صفات زراعی سویا شده است.