نام پژوهشگر: عبدالقدیر نظری
عبدالقدیر نظری جواد خوشحال دستجردی
چکیده: این مطالعه در سال 91-1390 به منظور بررسی اثرات عناصر اقلیمی بر روی محصول گندم دیم در شهرستان گنبدکاووس انجام شده است. روش تحقیق در این پایان نامه ترکیبی از میدانی ـ تحلیلی بوده است. برای انجام آن ابتدا داده های مورد نیاز از منابع مکتوب معتبر تا حد امکان فیش برداری شد و یا از سازمانهای مختلف تولید داده، نظیر سازمان هواشناسی کشور، وزارت نیرو، cdc و جهاد کشاورزی اخذ گردید. سپس یک مزرعه آزمایشی در محل ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان گنبدکاووس واقع در 3 کیلومتری شمال شرقی این شهرستان احداث گردید و در آن اقدام به برداشت اطلاعات فنولوژی شد. اطلاعات فراهم شده با استفاده از روش های فوق و کمک نرم افزارهای رایانه ای مانند surfer، excel، spss، gis وgrads و به نقشه و نمودار تبدیل گردید و مورد تحلیل و بحث قرار گرفت و نتایج استخراج گردید. سپس با توجه به یافته های تحقیق فرضیات تحقیق مورد آزمون واقع شد. و پیشنهاداتی ارائه گردید. بر پایه یافته های این تحقیق مجموع واحدهای حرارتی مورد نیاز گندم دیم در طول دوره رشد 9/1516 درجه ـ روز و طول دوره رویش آن 168 روزاست. همچنین میزان واحدهای حرارتی مورد نیاز در طول مراحل فنولوژی جوانه زنی، سبز کردن، سه برگی شدن، پنجه زدن، ساقه رفتن، خوشه رفتن، گل دادن، شیری شدن، خمیری شدن و رسیدن به ترتیب 2/22، 5/36، 6/53، 4/37،7/386 ،114، 9/43، 9/215، 8/358 و 3/91 درجه ـ روز بدست آمد و مشخص شد که تقویم زراعی کشاورزران ، با توجه مطالعات انجام گرفته در این تحقیق مناسب است. و بهترین زمان کاشت گندم دیم در منطقه زمانی است که احتمال رخداد بارش 10 میلی متر و بیشتر بین 70 تا 80 درصد باشد. بر حسب محاسبات زمان ریزش باران بالاتر از 10 میلی متر در بخشهای مختلف شهرستان متفاوت می-باشد که از اول آبانماه تا 5 آبانماه است و با احتمال گفته شده در نقاط شهرستان فرو می ریزد. علاوه بر این بهترین زمان برداشت گندم در منطقه نیز هفته دوم خرداد ماه خواهد بود. لاز م به ذکر است که در این منطقه بارش بیش از دما و سایر عناصر اقلیمی در مراحل رشد گیاه گندم دیم و میزان عملکرد آن موثرمی باشد. کلید واژه ها: اقلیم کشاورزی، فنولوژی، گنبدکاووس، گندم و کشت دیم یا دیمکاری