نام پژوهشگر: آتنا حلمی لایین

مطالعه فیلوژنتیکی و الگوی بیان ژن cel ii در گیاه کرفس بومی ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم پایه 1391
  آتنا حلمی لایین   جعفر ذوالعلی

اعضای خانواده اندونوکلئاز si، نوکلئازهای اختصاصی تک رشته ای با قابلیت هضم dna هترودوپلکس می باشند. یکی از اعضای این خانواده با نام cel ii به ویژه گیاه کرفس دیده می شود که قادر است dna هترودوپلکس را در قطعات dna با کارایی مطلوب در شرایط آزمایشگاهی برش دهد و موارد کاربردی متعددی در ژنتیک، بیوتکنولوژی و تشخیص مولکولی ژن های معیوب دارد. با وجود مطالعات متعدد در خصوص کاربردهای بیوتکنولوژیک این گروه از آنزیم ها، اهمیت عمکردی آنها در in vivoو نقش آنها در رشد و تمایز مورد مطالعه دقیق قرار نگرفته است. لذا نخستین گام در جهت تبیین نقش کلیدی این آنزیم ها مطالعه الگوی بیان ژن آن ها در بافت های مختلف از یک طرف و همچنین مطالعه روند تکاملی تغییرات ساختاری ژن های مربوطه از طرف دیگر است. لذا در مطالعه حاضر به منظور تبیین نقش بیولوژیک آنزیم cel ii، 1) نسبت به همسانه سازی ژن cel ii از گیاه کرفس اقدام کرده و ماهیت مولکولی آن از جهت نسبت حفظ شدگیساختاری در طی تکامل بررسی شد. 2) مطالعات بیوانفورماتیک به منظور روشن شدن محل فعالیت درون سلولی انجام گرفت. 3) الگوی بیان ژن به منظور تعیین جایگاه فعالیت آن مورد آزمایش قرار گرفت. بدین منظور بیان ژن cel ii در بافت های مختلف گیاه کرفس، با استفاده از تکنیک rt-pcr به طور نیمه کمی مورد بررسی قرار گرفت. پس از استخراج dna ژنومی و تکتیر قطعه ژن its، ژن مورد نظر برای تعیین توالی ارسال شد همچنین پس از استخراج rna، سنتز cdna و تکثیر قطعه cel iiو تهیه پلاسمید ptz57r/t، واکنش اتصال و انتقال پلاسمید به سلول های مستعد پذیرش پلاسمید انجام شد. به منظور تایید صحت همسانه سازی، سازه ژنتیکی حاصل برای توالی یابی ارسال شد. همچنین جهت بررسی بیان آنزیم cel ii در بافت های مختلف گیاه کرفس از روش rt-pcr نیمه کمی استفاده شد و به منظور متوازن کردن میزان rna وارد شده به واکنش ها، از آغازگرهای عمومی یوبی کوئیتین استفاده گردید. با بررسی نتایج به دست آمده از تعیین توالی ژن its و همردیفی آن با توالی ثبت شده در ncbi (ژن بانک fj986043.1) تفاوت حدود 9 درصدی بین آن ها مشاهده شد. نکته قابل ملاحظه این که بررسی نتایج تعیین توالی ژن cel iiو همردیفی آن با توالی گزارش شده، نشان-دهنده همردیفی 100% آن ها بود. مطالعه الگوی بیان ژن cel ii در بافت های ساقه، برگ، دمبرگ و گل که به منظور تعیین محل دقیق فعالیت بیان ژن مربوطه انجام گرفت نشان داد که اگرچه این ژن در تمام بافت های مورد مطالعه بیان می شود، اما میزان بیان آن در برگ حداکثر و در ساقه حداقل می باشد.