نام پژوهشگر: حمیده تلیسچی امیرخیز
حمیده تلیسچی امیرخیز مهدی رضوی
گیاه ferula orientalis گیاهی از تیره چتریان ومتعلق به جنس ferula می باشد. از این گیاه تاکنون اسانس های با خاصیت آنتی اکسیدانی مورد مطالعه قرار گرفته است. در این پژوهش، برای بررسی های فیتوشیمیایی و اثرات آللوپاتیک، ابتدا 150گرم از پودر ریشه گیاه مذکور توسط حلالهایn - هگزان، دی کلرومتان و متانول در دستگاه سوکسیله عصاره گیری گردید. از این گیاه دو استرکومارینی استخراج گردید. ساختار ترکیبات جداشده با روش های uv، nmr ، irو massاسپکتروسکپی مشخص شد. نام این دو ترکیب به صورت 7-o- (?4، ?8، ?12، ?16- تتراهیدروکسی-?4، ?8، ?12، ?16- تترامتیل- هپتادکانوئیل)- کومارین و 8- o- (4- هیدروکسی- َ4، 8،12 تری متیل- تری دکانوئیل- 7، 11 دی ان)- کومارین تعیین گردید. برای بررسی اثرات آللوپاتیکی بر روی رشد ریشه چه، ساقه چه و درصد جوانه زنی بذر کاهو، علف های هرز خردل وحشی و تاج خروس، از هر عصاره 4 تیمار با غلظتها ی1/0، 1، 10و 100 میلی گرم بر میلی لیتر تهیه شد، نتایج نشان داد که هر سه عصاره در سطح احتمال 1% اثر معنی دار بر روی صفات مورد مطالعه دارند، همچنین برای بررسی اثرات ضد قارچی هر سه عصاره بر رشد قارچ scloretinia sclotiourum غلظت های 01/0، 1/0، 1 و 10 میلی گرم بر میلی لیتر از هر عصاره تهیه شد. از محیط کشت حاوی قارچ قطعات 6/0 سانتی متری بریده شده و بر روی پتری دیش های حاوی غلظت های مختلف هر عصاره قرار داده شد. میزان رشد میسلیوم بعد از 7 روز اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که عصاره های هگزانی و دی کلرومتانی در غلظت های بالاتر از 1میلی گرم بر میلی لیتر و عصاره متانولی در غلظت های بالاتر از 1/0 میلی گرم بر میلی لیتر اثر کاهنده بر رشد قارچ دارند. هم در بررسی اثرات آللوپاتیک و هم در اثرات ضد قارچی عصاره متانولی قویتر از سایر عصاره ها عمل کرد. اثرات مذکور می تواند به دلیل حضور استر های کومارینی در ریشه گیاه ferula orientalis باشد.