نام پژوهشگر: مسعود مبصری
مسعود مبصری جواد ترکمانی
سوخت از نهاده های مهم مصرفی در بخش کشاورزی است که در سالهای گذشته سهم عمده ای از یارانه پرداختی به کشاورزان را به خود اختصاص داده است. لذا، هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر حذف یارانه سوخت بر قیمت تمام شده برنج می باشد. در این راستا، تابع هزینه ترانسلوگ مقید این محصول با استفاده از داده های بدست آمده از بین 10 روستای منتخب، تعداد 60 برنجکار استان فارس (منطقه کامفیروز) در سال1390 انتخاب شدند و با توزیع پرسشنامه بین آن ها اطلاعات زراعی مورد بررسی قرار گرفت. سپس، تقاضای عوامل تولید برآورد گردید و در نهایت اثر حذف یارانه بر قیمت تمام شده محصول برنج منطقه کامفیروز با محاسبه کشش هزینه نهاده های ماشین آلات و آب محاسبه گردید. نتایج نشان داد که، نهاده سوخت بیش ترین سهم از مجموع حمایت ها را به خود اختصاص داده است. در این رابطه، 83 درصد از کل یارانه پرداختی به نهاده ها، بر اساس داده های سال 1384، مربوط به یارانه ی سوخت است. نتایج بدست آمده از تخمین تابع هزینه حاکی از آن است که با حذف 50 درصد یارانه ی سوخت، میزان 46 درصد مصرف سوخت کاهش خواهد داشت که در اثر این کاهش مصرف، میزان تولید و سطح زیر کشت به ترتیب حدود 22و 13درصد کاهش می یابد همچنین هزینه های تولید در هر هکتار رشد 15 درصدی را دارد و با حذف کامل یارانه سوخت، میزان 92 درصد مصرف سوخت توسط شالیکاران کاهش خواهد داشت که بر اثر آن تولید میزان 44 درصد کاهش می یابد. و سطح زیر کشت حدود 26درصد نسبت به حالت با یارانه کاهش می یابد همچنین هزینه های تولید در هر هکتار رشد 37 درصدی را دارد که در نهایت باعث کاهش سود تولیدکنندگان می شود. یافته ها نشان داد که افزایش استفاده از ماشین آلات، کود شیمیایی و آب موجب افزایش مصرف انرژی و افزایش سموم و نیروی کار موجب کاهش مصرف انرژی در تولید برنج میگردد، لذا تعدیل قیمت سوخت بایستی با احتیاط صورت گیرد. کلید واژه: سوخت، تابع هزینه ی ترانسلوگ مقید، قیمت برنج، کشش هزینه، مجموع میزان حمایت داخلی