تحقیق حاضر به منظور بررسی جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه سه گونه آویشن تحت تنش های خشکی و شوری انجام شد. در این تحقیق اثر تنش شوری و خشکی در دو آزمایش به طور مجزا و به صورت فاکتوریل، فاکتور اول گونه (thymus daenensis، thymus migricus ،thymus fedtschenkoi ) و فاکتور دوم سطوح تنش خشکی یا شوری (0، 2-، 4-،6-،8-، 10-، 12- بار) در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. در تنش خشکی، درصد و سرعت جوانه زنی هر سه گونه آویشن، تا سطح تنش 2- بار را تحمل سپس کاهش معنی داری یافتند و در تنش شوری درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی به ترتیب تا 123 (6- بار) و 82 (4- بار) میلی مولار تفاوتی با شاهد نداشت و تا این سطح از تنش مقاومت نشان دادند. با افزایش سطوح تنش خشکی و شوری شاخص بنیه کاهش معنی داری یافت. میانگین زمان جوانه زنی در تنش خشکی در هر سه گونه در سطح 2- بار با شاهد تفاوت معنی دار نداشت و در تنش شوری تا شوری 82 میلی مولار (4- بار) از سطح تنش مقاومت نشان دادند. طول ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه در هر دو تنش با افزایش سطوح تنش کاهش یافتند و عکس العمل گونه ها نیز تقریباً یکسان بود. همچنین با افزایش شوری تعداد گیاهچه های غیرعادی افزایش یافت. اگر چه درصد زیادی از بذرها جوانه زدند اما گیاهچه های حاصله به فرم غیر-عادی بودند و بعد از مدت کوتاهی از بین رفتند. بنابراین مرحله گیاهچه ای آویشن های مورد بررسی نسبت به مرحله جوانه زنی آنها به تنش شوری حساس تر است. بررسی سطوح ایزواسمز نیز نشان داد که در سطوح یکسان در هر دو تنش تأثیر منفی خشکی در مرحله جوانه زنی و رشد اولیه بیشتر از شوری بود. در تنش خشکی گونه های t.migricus و t.daenensis در مقایسه با t. fedteschenkoi جوانه زنی مقاوم تری به خشکی داشتند. از نظر سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه تفاوت معنی داری بین گونه ها دیده نشد. از نظر صفات درصد و سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه و میانگین زمان جوانه زنی t. fedteschenkoi گونه مقاوم تری به تنش شوری بود. در هر دو تنش گونه t.daenensis بیشترین ریشه-فرعی را تشکیل داد. گونه t.migricus کمترین تعدادگیاهچه غیر عادی را دارا بود.