غده ی تیروئید یکی از مهمترین غدد درون ریز بدن است که هورمون های تری یدوتیرونین (t3) و تیروکسین (t4) را ترشح می نماید. اولتراسونوگرافی تکنیک انتخابی، حساس و دقیق برای ارزیابی کالبدشناسی، تغییرات نسجی غده ی تیروئید و برخی بیماری های مرتبط با غده ی تیروئید در انسان، سگ و گربه است (zwingenberger و wisner، 2008). با اولتراسونوگرافی امکان بررسی پارانشیم و اندازه ی غده ی تیروئید، توده های بافتی مرتبط یا غیرمرتبط، تفاوت بین ضایعات کیستی و توپر و تشخیص ضایعات کانونی، منتشر، تکی و چندتایی بودن وجود دارد (poulsen و tobias، 2000). از بین روش های تصویر برداری تشخیصی، اولتراسونوگرافی ساده ترین، ارزان ترین و در دسترس ترین تکنیک برای ارزیابی غده ی تیروئید محسوب می شود، زیرا رادیوگرافی اطلاعات چندانی از این غده فراهم نمی کند. از طرف دیگر با برش نگاری رایانه ای ( سی تی ) و تصویرگیری با تشدید مغناطیسی (ام آر آی) و تصویر برداری به کمک پرتو گاما حاصل از تکنتیوم و ید 123 (گاما اسکن غده تیروئید)، امکان ارزیابی کالبدشناسی و کارایی (فقط با گاما اسکن) آن به وجود می آید که هرکدام دارای مزا یا و معایبی هستند ( taeymansو همکاران، 2007). با توجه به افزایش شدید دما در منطقه خوزستان و خصوصاً استرس گرمایی، بر آن شدیم تا ببینیم که آیا تفاوت قابل توجهی از نظر عملکرد غده تیروئید بین فصول مختلف سرد و گرم وجود دارد. شدت گرما در فصل تابستان به خصوص تیر و مرداد ماه به حدود 50 درجه سانتی گراد و حتی بالاتر می رسد و با توجه به تأثیر گذاری فوق العاده ی دما بر عملکرد این غده که در منابع نیز بر آن تأکید شده است، تصمیم گرفته شد که تغییرات ابعاد و اکوژنیسیته غده تیروئید در طی فصل گرم (تیرماه)، بین سرد و گرم (مهرماه) و فصل سرد (بهمن ماه) در تعدادی از سگ های بومی منطقه اهواز مورد ارزیابی قرار گیرد. در کنار آن تکنیک و رهیافت اولتراسونوگرافی غده ی تیروئید در سگ های مورد مطالعه به دست آمد. براساس جست وجو در منابع به نظر نمی رسد تاکنون مطالعه ای بر روی غده ی تیروئید سگ-های بومی در ایران انجام گرفته باشد. اگر چه تحقیقی در خصوص تأثیر فصل بر عملکرد غده ی در تیروئید دو نژاد سگ وجود دارد ( tuckov و همکاران1995(، ولی تغییرات احتمالی اولتراسونوگرافی غده تیروئید در سگ مورد ارزیابی قرار نگرفته است. رسولی و همکاران نیز در سال (1382و 1389)، تغییرات هورمون های تیروئیدی و تأثیر فصل را در گاوها و گوسفندان اهواز، بررسی نمودند. مطالعه حاضر یک بررسی اولیه بوده و سرآغازی برای یک مطالعه جامع به شمار می رود.