برای ارزیابی تحمل تنش اسمزی در لاین های عدس و ارتباط آن با نشانگرهای مولکولی تحقیقی در دانشکده کشاورزی در سال 1390 انجام شد. آزمایش روی 20 لاین عدس بر اساس طرح کرت-های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار و سه سطح تنش (شاهد، 5- و 10- بار) به صورت کشت هیدروپونیک انجام شد. نتایج نشان داد که تنش اسمزی کلیه صفات مورفولوژیک را کاهش و برخی صفات فیزیولوژیک از جمله مقدار پرولین و قند محلول را افزایش داد. تجزیه خوشه ای به روش ward در هر سه سطح تنش اسمزی لاین ها را در سه گروه مجزا قرار داد. لاین های flip 2005-34l، flip 2007-2l و flip 2007-37l در شرایط شاهد و تنش اسمزی 10- بار در گروه بهتر و در شرایط تنش اسمزی 5- بار در گروهی که از نظر بیشتر خصوصیات مورد بررسی در حد متوسط بود قرار گرفتند. لاین های 81s15، flip 2005-10l ، flip 2007-50l و flip 2007-41l در هر سه شرایط در گروه با میانگین پایین قرار گرفتند. تجزیه issr با استفاده از 10 آغازگر تصادفی، 55 نوار چندشکل در لاین های مورد مطالعه تولید کرد. میانگینpic (میزان اطلاعات چندشکلی) و mi (معیار کارایی در تعیین چند شکلی) برای کلیه آغازگرها به ترتیب 793/0و 105/2 به دست آمد. تجزیه خوشه ای داده های issr با استفاده از روش upgma و ضریب تشابه ژاکارد، لاین-ها را به 5 گروه منتسب کرد. رابطه بین نشانگر های مولکولی issr و صفات مورد مطالعه در سطوح مختلف تنش اسمزی از طریق تجزیه رگرسیون چند گانه بررسی شد. بیشترین تغییرات تبیین شده در سطح شاهد مربوط به کلروفیل b (1)، در سطح تنش اسمزی 5- بار مربوط به وزن تر اندام هوایی (1) و در سطح تنش اسمزی 10- بار مربوط به صفات وزن تر اندام هوایی، وزن تر ریشه و طول ریشه (1) بود.

پوسیدگی ذغالی سویا هر ساله خصوصا در سالهای خشک و کم باران باعث آلودگی مزارع سویا شده و موجب کاهش کمیت و کیفیت محصول می گردد و می تواند 23 الی 100 درصد محصول را از بین ببرد. قارچ های piriformospora indica و sebacina vermifera در مقایسه با دیگر قارچ های میکوریز همزیست های اختیاری گیاهان بوده و قادرند جدا از میزبان خود رشد نمایند. به منظور کشت مصنوعی این قارچ ها فاکتورهایی نظیر دما، ph و محیط کشت های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تعیین ph، محیط کشت اختصاصی کیفر (kafer) تهیه، و سپس phهای مختلف 5، 5/5، 6، 5/6، 7، 5/7 و 8 تنظیم گردید. پس از گذشت 10- 7 روز میزان رشد میسلیومی قارچ اندازه گیری شد. بیشترین میزان رشد در 5/6 =ph اندازه گیری شد. برای بررسی دمای مناسب، همچنین محیط کشت اختصاصی kf تهیه و 5/6 = ph تنظیم گردید. پس از کشت قطعه های 5 میلیمتری از حاشیه پرگنه فعال قارچ شبه میکوریز، تشتک ها برای مدت 7 روز در دماهای مختلف؛ 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتیگراد در شرایط کاملا تاریک انکوبه شدند. بیشترین میزان رشد قارچ در دمای 30 درجه سانتیگراد اندازه گیری شد. توانایی آنتاگونیستی قارچ های شبه میکوریز همزیست ریشه سویا piriformospora indica و sebacina vermifera و دو گونه از جنس تریکودرما trichoderma harzianum (100) و t. viride از طریق آزمایش های درون شیشه ای و به کمک روش کشت متقابل مورد ارزیابی قرار گرفت. مساحت پرگنه قارچ عامل بیماری هر روز اندازه گیری و درصد کاهش رشد در مقایسه با شاهد محاسبه شد. گونه ها به دلیل دارا بودن اثرات آنتاگونیستی بالا، جهت آزمایش های گلخانه ای و مزرعه ای مورد استفاده قرار گرفتند. تمام آزمایش ها در قالب طرح کاملا تصادفی با 47 تیمار و 3 تکرار صورت پذیرفت. شاخص های متعدد در انتهای سه ماه ثبت و نتایج مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج حاکی از وجود اختلاف معنی دار (p= 0.01) بین تیمارها از نظر شدت بیماری، وزن تر و خشک ریشه و اندام های هوایی بود. درصد کاهش رشد قارچ عامل بیماری توسط قارچ های شبه میکوریز در آزمون کشت متقابل از 86/41 تا 05/86 درصد و توسط جدایه های تریکودرما از 79/62 تا 35/95 درصد متغیر بود. وزن تر و خشک ریشه و اندام های هوایی گیاه در آزمایش های گلخانه ای و مزرعه ای در تیمار قارچ های شبه میکوریز به اضافه عامل بیماری، بیشتر از تیمار شاهد آلوده به قارچ عامل بیماری بود. نتایج نشان می دهد که قارچ های شبه میکوریز علاوه بر داشتن رابطه همزیستی با گیاهان، می توانند جهت بیوکنترل بیماری پوسیدگی ذغالی سویا نیز موثر واقع شوند.