نام پژوهشگر: مجتبی تاجیک
مجتبی تاجیک علیرضا ظاهری
دریافت مستقیم امواج ماهوارهای چالش بی سابقه ای را برای جامعه بینالمللی در تاریخ روابط بینالملل ایجاد کرده است. در حقیقت سرعت گسترش و حجم فراگیر برنامههای ارسالی از ماهوارههای پخش مستقیم تلویزیونی هرچند از ابعاد مثبت تحسین برانگیز بوده است، لیکن تضعیف فرهنگ های ملی و تخریب ارزش های اخلاقی در مواجهه با آن برنامهها نگرانی های زیادی را دامن زده است. آنجا که از طریق این رسانه پنهان و آشکارا در امور اجتماعی، فرهنگی و سیاست داخلی کشورها دخالت می شود و با استفاده از برخی شگردهای رسانه ای نظم عمومی کشورها را بر هم زده و گاهاً صلح و امنیت بین المللی را به خطر می اندازند. تضاد و تقابل شدید دولت ها در خصوص تفسیر اصل جریان آزاد اطلاعات و شرایط اعمال و محدودیت های آن، اصل حاکمیت دولت ها، لزوم تحصیل رضایت قبلی دولت های گیرنده برنامه های تلویزیونی ماهواره ای و بالاخره طرح موضوعات مرتبط با حقوق بشر در مباحث پخش تلویزیونی ماهواره ای از مهم ترین مباحث حقوق ماهوی این حوزه می باشند. در همین راستا مفهوم مسئولیت بین المللی دولت ها در قبال پخش برنامه های تلویزیونی از طریق ماهواره از مباحث چالش بر انگیزی است که مطرح است؛ بدین جهت که عده ای با استناد به اصل آزادی اطلاعات و استقلال فعالیت های شبکه های غیر دولتی از این مسئولیت طفره می روند و در مقابل گروه دیگر به اصل حاکمیت و منع سوء استفاده از حق استناد می کنند که ثمره آن تاکید بر لزوم اخذ رضایت و هماهنگی در هنگام پخش و مسئول دانستن دولتی است که مبدأ پخش برنامه های ناقض قوانین حاکم بر پخش محسوب می شود. در این بین و با بررسی اسناد موجود – به طور خاص طرح پیش نویس کمیسیون حقوق بین الملل با عنوان مسئولیت بین المللی دولت، معاهده 1967 و قطعنامه 92/37 - می توان بر صحت نظر اخیر یعنی مسئولیت دولت ها در قبال پخش تاکید کرد.
مجتبی تاجیک علیرضا ظاهری
دریافت مستقیم امواج ماهوارهای چالش بی سابقه ای را برای جامعه بینالمللی در تاریخ روابط بینالملل ایجاد کرده است. در حقیقت سرعت گسترش و حجم فراگیر برنامههای ارسالی از ماهوارههای پخش مستقیم تلویزیونی هرچند از ابعاد مثبت تحسین برانگیز بوده است، لیکن تضعیف فرهنگ های ملی و تخریب ارزش های اخلاقی در مواجهه با آن برنامهها نگرانی های زیادی را دامن زده است. آنجا که از طریق این رسانه پنهان و آشکارا در امور اجتماعی، فرهنگی و سیاست داخلی کشورها دخالت می شود و با استفاده از برخی شگردهای رسانه ای نظم عمومی کشورها را بر هم زده و گاهاً صلح و امنیت بین المللی را به خطر می اندازند. تضاد و تقابل شدید دولت ها در خصوص تفسیر اصل جریان آزاد اطلاعات و شرایط اعمال و محدودیت های آن، اصل حاکمیت دولت ها، لزوم تحصیل رضایت قبلی دولت های گیرنده برنامه های تلویزیونی ماهواره ای و بالاخره طرح موضوعات مرتبط با حقوق بشر در مباحث پخش تلویزیونی ماهواره ای از مهم ترین مباحث حقوق ماهوی این حوزه می باشند. در همین راستا مفهوم مسئولیت بین المللی دولت ها در قبال پخش برنامه های تلویزیونی از طریق ماهواره از مباحث چالش بر انگیزی است که مطرح است؛ بدین جهت که عده ای با استناد به اصل آزادی اطلاعات و استقلال فعالیت های شبکه های غیر دولتی از این مسئولیت طفره می روند و در مقابل گروه دیگر به اصل حاکمیت و منع سوء استفاده از حق استناد می کنند که ثمره آن تاکید بر لزوم اخذ رضایت و هماهنگی در هنگام پخش و مسئول دانستن دولتی است که مبدأ پخش برنامه های ناقض قوانین حاکم بر پخش محسوب می شود. در این بین و با بررسی اسناد موجود – به طور خاص طرح پیش نویس کمیسیون حقوق بین الملل با عنوان مسئولیت بین المللی دولت، معاهده 1967 و قطعنامه 92/37 - می توان بر صحت نظر اخیر یعنی مسئولیت دولت ها در قبال پخش تاکید کرد.