نام پژوهشگر: شهلا جنگی
شهلا جنگی زینب خانجانی
هدف از انجام این پژوهش مقایس? کارکردهای اجرایی (بازداری پاسخ، حافظ? کاری، برنامه ریزی و سازماندهی) و توجه (پایدار و انتخابی) در کودکان دچار ناتوانی یادگیری و عادی بود. طرح پژوهش این مطالعه از نوع علی-مقایسه ای بود. 30 کودک دچار نارساخوانی، 30 کودک دچار ناتوانی ریاضی و 20 کودک دچار ناتوانی بیان نوشتاری به شیو? نمونه گیری در دسترس و 30 کودک عادی به شیو? نمونه-گیری تصادفی ساده به عنوان گروه کنترل از مدارس ابتدایی ناحی? 4 شهر تبریز انتخاب شدند. برای غربال گروه های دچار نارساخوانی، ناتوانی ریاضی و ناتوانی بیان نوشتاری به ترتیب از آزمون های خواندن و نارساخوانی نما، ریاضیات کی مت و آزمون بیان نوشتاری محقق ساخته استفاده شد. لازم به ذکر است که تمام آزمودنی های پژوهش حاضر در دامن? سنی 12-9 سال و در دامن? هوشی 115-90 قرار داشتند. برای سنجش کارکردهای اجرایی بازداری پاسخ، حافظ? کاری، سازماندهی و برنامه ریزی به ترتیب آزمون-های استروپ، فراخنای عددی، برج هانوی و برای سنجش توجه پایدار و انتخابی به ترتیب از آزمون های عملکرد مداوم و استروپ استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (manova)، تحلیل واریانس تک متغیری (anova) و آزمون تعقیبی تحلیل گردید. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که عملکرد گروه نارساخوانی و ناتوانی ریاضی در کارکردهای اجرایی حافظ? کاری و سازماندهی و برنامه ریزی، همچنین در توجه پایدار و انتخابی به طور معناداری نسبت به کودکان عادی متفاوت و ضعیف تر می باشد. در حالی که در کارکرد اجرایی بازداری پاسخ عملکردی مشابه کودکان عادی دارند. عملکرد گروه دچار ناتوانی بیان نوشتاری به جز کارکرد اجرایی حافظ? کاری در سایر زیرمولفه های کارکردهای اجرایی (شامل بازداری پاسخ، سازماندهی و برنامه ریزی) و توجه (شامل توجه متمرکز و انتخابی) تفاوت معناداری با عملکرد کودکان عادی نداشت، به عبارت دیگر کودکان دچار ناتوانی بیان نوشتاری تنها در حافظ? کاری ضعیف تر از کودکان عادی عمل کردند. واژه های کلیدی: ناتوانی یادگیری خواندن، ناتوانی یادگیری ریاضی، ناتوانی یادگیری بیان نوشتاری، کارکردهای اجرایی، توجه.