استفاده از خاک به عنوان امانت آیندگان و یکی از عوامل اصلی در تولید محصولات کشاورزی باید بر اساس اصول صحیح و علمی صورت پذیرد تا از آن در تولید محصولات گیاهی و به عنوان یک منبع پایدار در امر تأمین نیازهای بشری استفاده شود. یکی از راه های رسیدن به این هدف مهم، ارزیابی تناسب اراضی برای محصولات رایج در منطقه می باشد. خاک های منطقه پس از نمونه برداری و انجام آزمایش های فیزیکی، شیمیایی و تشریح پروفیل ها با استفاده از کلید رده بندی خاک2010، رده بندی و در رده های انتی سول، اینسپتی سول و آلفی سول قرار گرفتند. منطقه مورد مطالعه در شرق شهرستان مرند در محدوده جغرافیایی 13 24 °38 تا 32 28 °38 عرض شمالی و 55 47 °45 تا 21 54 °45 طول شرقی قرار دارد که از نکته نظر ژئومورفولوژی می تواند در دشت دامنه ای و دشت قرار گیرد. پس از جمع آوری اطلاعات اقلیم، خاک و زمین نما، ارزیابی تناسب اراضی برای محصولات گندم، ذرت، یونجه و آفتابگردان به روش های ارزیابی تناسب کیفی و کمی (aez) اراضی با استفاده از سیستم فائو و ارزیابی تناسب کیفی اراضی با استفاده از مدل almagra در سیستم میکرولیز انجام گرفت. ابتدا ارزیابی تناسب کیفی به سه روش محدودیت ساده، محدودیتی که مبتنی بر تعداد و شدت محدودیت ها است و روش پارامتریک (استوری و ریشه دوم) در سیستم فائو انجام گرفت که نتایج روش پارامتریک ریشه دوم از بقیه روش ها دقیق تر و به مشاهدات واقعی نزدیک تر بود که موید تحقیقات قبلی نیز می باشد. سپس ارزیابی تناسب کمی اراضی، تولید پتانسیل و تولید پیش بینی شده با استفاده از شاخص اراضی تعیین و با تولید واقعی مقایسه گردید. ارزیابی تناسب کیفی اراضی با استفاده از سیستم تصمیم گیری میکرولیز، مدل almagrra با تکیه بر مشخصات خاک نیز صورت گرفت و نهایتاً بررسی نتایج در این تحقیق نشان داد که، ارزیابی تناسب اراضی بر اساس روش پارامتریک ریشه دوم و aez (تولید پیش بینی شده) رابطه تنگاتنگی با تولید واقعی دارد و همچنین در نظر گرفتن مشخصات مربوط به اقلیم، خاک و زمین نما در ارزیابی تناسب اراضی امری ضروری می باشد. در این مطالعه برای روش پارامتریک (استوری و ریشه دوم) برنامه کامپیوتری با استفاده از نرم افزار matlab طراحی و ارائه گردید که برنامه مذکور در محاسبات تعیین تناسب اراضی از دقت و سرعت بالایی برخوردار است.