نام پژوهشگر: شجاع روزبهانی
شجاع روزبهانی محمد روشن
خسارت معنوی، از جمله خساراتی است که ابعاد زیادی از زندگی فرد متضرر را تحت تأثیر قرار می دهد. خسارت معنوی با توجه به قواعد مسلم فقهی ازجمله لاضرر و نفی عسر و حرج و منابع قانونی از جمله قانون اساسی و قانون مسئولیت مدنی قابل جبران است. خسارت معنوی وارد بر بیماران مبتلا به ایدز و انواع هپاتیت ناشی از انتقال خون آلوده، بسیار سنگین و شامل موارد گوناگون اجتماعی، روحی و روانی و خسارات معنوی ناشی از صدمات جسمانی می شود. از آنجا که در ایران سازمان انتقال خون در زمینه انتقال خون فعالیت انحصاری دارد و مطابق قوانین مسئول سلامت تولیدات خود می باشد باید مسئولیت این سازمان را مسئولیت بدون تقصیر و مسئولیت نوعی دانست. در مورد رابطه سببیت بین انتقال خون و ابتلا به بیماری با توجه به این که انتقال خون تنها یکی از راه های انتقال بیماری های ویروسی می باشد می توان از برهان نفی سایر اسباب و هم چنین امارات و شواهد قضیه استفاده نمود و برای جبران خسارت از بیماران رابطه سببیت را محرز دانست. جبران خسارت در خسارت معنوی ناشی از انتقال خون آلوده در پرونده مورد بررسی به صورت کسری از دیه برای جلوگیری از صدور آرا مختلف صادر شده است که با پذیرش خسارت مازاد بر دیه کاملاً عادلانه به نظر می رسد، هم چنین با استفاده از قواعد ارث و اصل قابل انتقال بودن تمامی حقوق به وراث، قائم مقامی در مطالبه خسارت معنوی قابل پذیرش است. واژگان کلیدی: خسارت معنوی، پرونده موسوم به هموفیلی ها، انتقال خون، ایدز، هپاتیت، جبران خسارت.