امروزه خطرات آلودگی محیطی ناشی از فلزات سنگین به خوبی شناخته شده است. جیوه بر پایه عملکرد آن به عنوان سم عمومی سلولی و پروتوپلاسمی معرفی می شود، از آنجا که با گروه های سولفوهیدرید پروتئین ها، پیوند شیمیایی برقرار می کند که موجب آسیب به غشا و کاهش میزان rna سلول می شود. این امر موجب از کار افتادن بسیاری از سیستم های آنزیمی می شود. در میان همه بی مهرگان مگس سرکه drosophila melanogaster دارای بیشترین شباهت از نظر فارماکولوژی و فیزیولوژی با انسان می باشد. لذا در این تحقیق مگس سرکه به عنوان مدل تکوینی برای بررسی سمیت جیوه انتخاب شد. بدین روش که حشره وحشی بالغ در ظروف شیشه ای حاوی محیط کشت استاندارد و داخل انکوباتور با دمای 25 درجه سانتی-گراد و در شرایط تاریکی مطلق نگهداری شد. تعداد 5 جفت مگس 3 روزه به هر یک از ظروف کشت حاوی غلظت های متفاوت جیوه منتقل و پس از 8 ساعت خارج گردید. میزان تبدیل لارو به شفیره، میزان تبدیل شفیره به بالغ، زمان مورد نیاز برای تکوین حشره، میزان تفریخ تخم ها در نسل دوم در محیط بدون جیوه و بررسی تغییرات مورفومتریک در دوره تکوین شامل اندازه گیری طول و عرض تخم ها در دو نسل، طول و عرض لارو، شفیره و طول ناحیه سینه در بالغین مورد بررسی قرار گرفت. وجود جیوه در محیط کشت در غلظت های بین mg/lit 100-20 باعث افزایش طول دوره لاروی (01/0 (p< و شفیرگی (01/0 (p<، کاهش میزان تبدیل لارو به شفیره (001/0 (p<، شفیره به بالغ (05/0 (p<، تفریخ تخم (01/0 (p< گردید. همچنین موجب کاهش طول (05/0 (p< و عرض لارو (01/0 (p<، طول و عرض شفیره (001/0 (p< و اندازه بالغین (01/0 (p< شد. تغییری در طول و عرض تخم مشاهده نشد. از غلظت mg/lit200 جیوه نیز هیچ لاروی از تخم خارج نشد. اثرات منفی ناشی از فلز سنگین جیوه احتمالا به علت مداخله این فلز در مسیرهای سیگنالی سلولی، از جمله مسیر سیگنالی notch و سنتز پروتئین در طول دوره های تکوینی می باشد.